Οι εξελίξεις, οι προοπτικές αλλά και οι προκλήσεις που αφορούν τη λειτουργία και τη διαχείριση του νοσοκομείου στη μετά COVID-19 εποχή παρουσιάστηκαν στο συνέδριο «Νοσοκομείο – Φάρμακο – Ιατροτεχνολογικός Εξοπλισμός».
Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε για 6η συνεχή χρονιά από το Health Daily και τη Boussias με τη συνεργασία της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) και υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών & Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ).
Ομιλητές από τον ακαδημαϊκό χώρο, διοικητές ΥΠΕ και νοσοκομείων, εκπρόσωποι δημοσίων και ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας, καθώς και εκπρόσωποι ασθενών συζήτησαν τα ζητήματα που αναδείχθηκαν κατά την υλοποίηση του σχεδίου κλινικής διαχείρισης της πανδημίας στα νοσοκομεία, αλλά και τον επανασχεδιασμό των νοσοκομειακών υπηρεσιών και για τη διαχείριση και χρηματοδότηση του νοσοκομειακού φαρμάκου.
“Η πανδημία του κορωνοϊού δοκίμασε τις αντοχές των συστημάτων Υγείας και ανέδειξε τις παθογένειές τους τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως, ωστόσο έδωσε και την ευκαιρία για την αναδιοργάνωσή τους, δήλωσε η Γενική Διευθύντρια της ΠΕΦ Φαίη Κοσμοπούλου κατά τον χαιρετισμό της στο συνέδριο.
Η κ. Κοσμοπούλου αναγνώρισε το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας έγιναν σημαντικές αλλαγές ώστε να μπορέσουν τα νοσοκομεία και οι επαγγελματίες υγείας να αντιμετωπίσουν τους ασθενείς με COVID-19, παράλληλα και με τους υπόλοιπους ασθενείς, ωστόσο όπως τόνισε “πρέπει να υλοποιηθούν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για να υπάρξει στην Ελλάδα ένα βιώσιμο σύστημα Υγείας.
Βασικοί άξονες αυτών των μεταρρυθμίσεων είναι:
-η επιτάχυνση στα προγράμματα πρόληψης,
-η μείωση του clawback σε προϊόντα και υπηρεσίες,
-ο εξορθολογισμός των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης,
-ο ψηφιακός μετασχηματισμός στο χώρο της Υγείας, βασικό βήμα για τον οποίο είναι ο Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος που θα επιτρέψει και τη διασύνδεση των νοσοκομείων, η βελτίωση των υποδομών καθώς και η ενίσχυση της έρευνας για νέες θεραπείες μέσα από συνέργειες της φαρμακοβιομηχανίας με ερευνητικά κέντρα”.
Η κ. Κοσμοπούλου υπογράμμισε ακόμα μια φορά πως στη χώρα μας στη διάρκεια της πανδημίας η ελληνική φαρμακοβιομηχανία ενέτεινε την παραγωγή φαρμάκων, εξασφαλίζοντας όλα τα απαραίτητα φάρμακα, σε περισσότερους από τρία εκατομμύρια ασθενείς, ενώ τόνισε ότι εφόσον υλοποιηθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στο χώρο της Υγείας ανοίγει ο δρόμος για επενδύσεις 1,2 δις ευρώ από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία μέσα στην επόμενη τετραετία, γεγονός που θα προσφέρει πολλές θέσεις εργασίας, τόνωση της οικονομίας αλλά και εξασφάλιση επάρκειας φαρμάκων για τον Έλληνα ασθενή.
Από την πλευρά του ΣΦΕΕ, ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Υπεύθυνος Οικονομικών Θεμάτων και Ανάπτυξης Κωνσταντίνος Παναγούλιας, τόνισε την ανάγκη να επαναπροσδιοριστεί το ύψος της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης με βάση τα επιστημονικά και επιδημιολογικά στοιχεία, γιατί σήμερα είναι ανεπαρκής.
Όπως ανέφερε ο κ. Παναγούλιας η πανδημία ανέδειξε όλες τις παθογένειες των συστημάτων υγείας και υποχρέωσε όλες τις χώρες να αναπροσαρμόσουν τους προϋπολογισμούς για την υγεία.
“Το υπουργείο Υγείας καλείται να θεραπεύσει τις πληγές που δημιούργησε στο σύστημα τόσο η πανδημία όσο και η πτώχευση της χώρας, που δεν έχει αντικατασταθεί ακόμα από ανάπτυξη.
Θα πρέπει να δρομολογηθούν όλες οι μεταρρυθμίσεις που έχουν προγραμματιστεί από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου και να ξεκινήσουν και κάποιες νέες.
Αναγκαία είναι η περαιτέρω χρηματοδότηση του συστήματος ,με καλύτερη κατανομή των πόρων, τη λήψη διαρθρωτικών μέτρων ώστε να συγκρατηθούν οι δαπάνες.
Είναι γνωστό ότι στα νοσοκομεία μας το ένα στα δύο φάρμακα το πληρώνει η φαρμακοβιομηχανία. Το ύψος των clawback και rebate έχει οδηγήσει σε απόγνωση τον κλάδο.
Η Ε.Ε. και η Επιτροπή Πισσαρίδη αναφέρουν ότι το ύψος του clawback απειλεί τη βιωσιμότητα της φαρμακευτικής περίθαλψης στη χώρα.
Έχουν γίνει κάποιες προσπάθειες προς τη σωστή κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια, όμως πρέπει να επιταχύνουμε τις μεταρρυθμίσεις με ειλικρίνεια και αποφασιστικότητα“.
Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ιατρικών και Βιοτεχνολογικών Προϊόντων, του ΣΕΙΒ, χαιρετισμό απεύθυνε ο Γενικός Γραμματέας του ΔΣ του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ιατρικών και Βιοτεχνολογικών Προϊόντων (ΣΕΙΒ) Κώστας Μαριάκης, ο οποίος τόνισε μεταξύ άλλων ότι:
«Η υγειονομική κρίση έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη ζωή μας και ο τομέας των ιατροτεχνολογικών στάθηκε στην πρώτη γραμμή εν μέσω πανδημίας.
Όταν οι γιατροί μας πάλευαν στην πρώτη γραμμή της μάχης για να κρατήσουν τους ασθενείς τους στη ζωή, οι τεχνικοί μας ήταν στα μετόπισθεν για να συντηρήσουν και να κρατήσουν στη ζωή τα απαραίτητα μηχανήματα για όλες τις μονάδες».
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον κ. Μαριάκη, επιβάλλεται η εμπειρία αντιμετώπισης της πανδημίας πέρα από γνώση, να προσφέρει και συμπεράσματα, για να οχυρώσουμε καλύτερα τις δομές και το σύστημα υγείας, μέρος του οποίου είναι εκτός των ιατροτεχνολογικών και οι φαρμακευτικές εταιρείες και άλλοι συμμέτοχοι, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε πιθανές μελλοντικές υγειονομικές κρίσεις.
«Σε αυτή την προοπτική της επόμενης ημέρας και της επανοργάνωσης ο κλάδος των ιατροτεχνολογικών προϊόντων που εκπροσωπώ είναι προφανώς σημαντικός και δηλώνει παρών
Να θυμίσω ότι είμαστε ο κατεξοχήν κλάδος καινοτομίας», τόνισε.
Ο ρόλος των νοσοκομείων στη διαχείριση της πανδημίας COVID-19
Για τα προβλήματα σχετικά με τη διαχείριση της επιδημίας COVID-19, που απασχόλησαν την Επιτροπή των Εμπειρογνωμόνων καθ’ όλη τη διάρκειά της, μίλησε ο καθηγητής Μικροβιολογίας της Δημόσιας Υγείας, από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, κ. Αλκιβιάδης Βατόπουλος.
“Οι επιδημίες αντιμετωπίζονται με πρόληψη και όχι με περίθαλψη“, σημείωσε ο κ Βατόπουλος, διευκρινίζοντας ότι η κυρίως αντιμετώπιση μιας επιδημίας είναι να μην υπάρξουν πολλά κρούσματα που θα χρειαστεί να νοσηλευτούν.
Τα βασικά προβλήματα που αντιμετώπισε η χώρα μας σύμφωνα με τον καθηγητή ήταν τρία:
-Η δυσκολία αντιμετώπισης των ελαφρών περιστατικών COVID-19 στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας που είχε σαν συνέπεια όλοι οι ασθενείς να καταλήγουν στα νοσοκομεία,
-το γεγονός ότι το προσωπικό των νοσοκομείων έπρεπε να πάρει μέτρα προφύλαξης για να μην προσβληθεί από τον ιό, και τον πρώτο καιρό δεν ήταν ξεκάθαρο ποια ακριβώς ήταν αυτά, και τέλος,
-οι ασθενείς με άλλα προβλήματα υγείας που απέφευγαν να πάνε στα νοσοκομεία για τη θεραπεία τους ή για τις εξετάσεις τους, από φόβο να μην κολλήσουν τον ιό.
Ο κ. Βατόπουλος επισήμανε επίσης ότι θα πρέπει να γίνει μια συζήτηση για το αν τελικά λειτούργησε θετικά ή όχι ο διαχωρισμός των νοσοκομείων σε COVID ή NON COVID, και ότι θα πρέπει να αξιολογηθούν οι ρόλοι του ΕΟΔΥ και της Πολιτικής Προστασίας σε περιπτώσεις υγειονομικών κρίσεων.
Στον επιχειρησιακό & λειτουργικό σχεδιασμό για τη διαχείριση της πανδημίας από την 3η Υγειονομική Περιφέρεια Μακεδονίας αναφέρθηκε ο Διοικητής κ. Παναγιώτης Μπογιατζίδης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι 3 πυλώνες του σχεδιασμού αφορούσαν:
-στην υλοποίηση του Εθνικού σχεδίου εμβολιασμού για την καλύτερη οργάνωση και λειτουργία των Εμβολιαστικών Κέντρων,
-στην διερεύνηση διαδικασιών αύξησης της δυνατότητας απόκρισης των Υγειονομικών μονάδων σε επίπεδο προσωπικού, εξοπλισμού και εγκαταστάσεων και τέλος,
-στην εξεύρεση καλών πρακτικών για τη βελτίωση της οργάνωσης, ετοιμότητας και λειτουργίας των Υγειονομικών μονάδων.
Παρουσίασε στοιχεία των διαθέσιμων κλινών και των νοσηλειών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, των προσλήψεων μόνιμου και επικουρικού προσωπικού, της προμήθειας Μέσων Ατομικής Προστασίας και της διάθεσης και ανάπτυξης του απαιτούμενου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού.
Τέλος αναφέρθηκε στις δράσεις της περιφέρειας για την υποστήριξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας και την υλοποίηση του προγράμματος εμβολιασμού, ενώ μίλησε και για τις παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στις υποδομές των υγειονομικών μονάδων της περιφέρειας.
Στον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας στο νοσοκομείο του οποίου ηγείται αναφέρθηκε στο συνέδριο ο Διοικητής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «ΑΤΤΙΚΟΝ» Σπύρος Αποστολόπουλος.
Όπως ανέφερε,” η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη εκσυγχρονισμού σε κάποια νοσοκομεία, την επέκταση υπηρεσιών σε άλλα καθώς και την ομαλή συνεργασία μεταξύ φορέων και δομών για να υπάρχει ένα καλύτερο αποτέλεσμα“.
Κατά τον κ. Αποστολόπουλο πρέπει να γίνουν σοβαρές κινήσεις έτσι ώστε να αλλάξουν παγιωμένοι τρόποι λειτουργίας των νοσοκομείων.
Να γίνει αξιολόγηση υπηρεσιών, να γίνει πιο εύκολος και σύντομος ο τρόπος προσλήψεων, να υπάρχουν συνέργειες και συνεργασίας ακόμα και με τον ιδιωτικό τομέα, “διότι η υγεία είναι μία άσχετα από δημόσιο ή ιδιωτικό, για να προσφέρει το κάθε νοσοκομείο καλύτερες υπηρεσίες υγείας στον ασθενή“.
Τέλος, η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη εκσυγχρονισμού σε κάποια νοσοκομεία, την επέκταση υπηρεσιών σε άλλα καθώς και την ομαλή συνεργασία μεταξύ φορέων και δομών για να υπάρχει ένα καλύτερο αποτέλεσμα.
Για το σημαντικό ρόλο των νοσοκομειακών φαρμακοποιών εν μέσω της πανδημίας μίλησε η Δέσποινα Μακριδάκη, Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός, Πρόεδρος ΠΕΦΝΙ&EAHP Board Member.
Περιγράφοντας το ρόλο αυτό επεσήμανε την αναγκαιότητα της εξειδικευμένης γνώσης και εμπειρίας, τη σημασία της συστηματικής εκπαίδευσης νοσοκομειακών φαρμακοποιών στη διαχείριση κρίσεων, την υποστελέχωση στο απαραίτητο εξειδικευμένο υγειονομικό προσωπικό και την ανάγκη για Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, ενώ εστίασε στους νέους ρόλους που καλούνται οι φαρμακοποιοί να επιτελέσουν όπως στο συντονισμό λειτουργίας των εμβολιαστικών κέντρων εντός Νοσοκομείου, στην κάλυψη των αναγκών των εμβολιαστικών κέντρων των δομών της Π.Φ.Υ., στη συνέχιση της χορήγησης φαρμάκων των ευπαθών εξωτερικών ασθενών κ.ά.
Επανασχεδιασμός των νοσοκομειακών και μετανοσοκομειακών υπηρεσιών υγείας
Μια σημαντική μελέτη που παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, αφορά τον επανασχεδιασμό των νοσοκομειακών και μετανοσοκομειακών υπηρεσιών υγείας και εντάσσεται στις προσπάθειες του Οργανισμού Διασφάλισης της Ποιότητας των Υπηρεσιών Υγείας (ΟΔΙΠΥ) να συνεισφέρει στην ανάπτυξη ενός τεκμηριωμένου στρατηγικού σχεδίου προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες υγείας του πληθυσμού και να γεφυρωθεί το χάσμα που υπάρχει μέχρι σήμερα μεταξύ των αναγκών υγείας του πληθυσμού και της παροχής των υπηρεσιών υγείας.
Όπως ανέφερε η Δάφνη Καϊτελίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας ΕΚΠΑ, Πρόεδρος του ΟΔΙΠΥ, πέραν της διασφάλισης της ποιότητας και της συνεχούς βελτίωσής της, η ισότητα στην πρόσβαση και η ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας αποτελεί βασική και κατευθυντήρια αρχή για τη δραστηριότητα του ΟΔΙΠΥ.
Ως εκ τούτου, έχει ήδη δημιουργηθεί με πρωτοβουλία του ΟΔΙΠΥ μία επιτροπή 13 καθηγητών/εμπειρογνωμόνων από επτά ακαδημαϊκά ιδρύματα απ’ όλη τη χώρα.
Η συμμετοχή των εμπειρογνωμόνων στην επιτροπή είναι άμισθη.
Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι να δημιουργηθεί ένας «οδικός» χάρτης που μέσα από την ανάδειξη των ελλείψεων και των κενών που παρατηρούνται στην παροχή υπηρεσιών υγείας, θα παρέχει το μεθοδολογικό πλαίσιο ώστε να αναπτυχθούν πολιτικές σχετικά με τη βελτίωση της προσβασιμότητας και τη διασφάλιση ότι οι πολίτες θα μπορούν να ωφεληθούν από το πλήρες φάσμα των διαθέσιμων υπηρεσιών ενώ θα διασφαλίζεται και η συνέχεια τους.
Γνώμονας αυτής της προσπάθειας είναι η ενίσχυση των δημοσίων νοσοκομείων και η κάλυψη των υφιστάμενων κενών.
Την ανάγκη επανασχεδιασμού του Εθνικού Συστήματος Υγείας στις προκλήσεις του σήμερα παρουσίασε στο συνέδριο ο Ιωάννης Υφαντόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ ο Νικόλαος Πολύζος, Καθηγητής Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, έκανε μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν των συνεργασιών των Νοσοκομείων του ΕΣΥ για ένα καλύτερο μέλλον, καταλήγοντας στις σημερινές προτάσεις.
Για τον ρόλο της ποιότητας στις υπηρεσίες υγείας στο νέο ΕΣΥ μίλησε ο Χρήστος Ζηλίδης, Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ενώ για τα νοσοκομεία στην Ελλάδα του αύριο μίλησε ο Γιάννης Τούντας, Καθηγητής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Τέλος, η διασύνδεση των υπηρεσιών υγείας και η συνέχεια της φροντίδας στο ΕΣΥ ήταν το θέμα της ομιλίας του Αθανάσιου Βοζίκη, Αναπληρωτή Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
Περισσότερες πληροφορίες για την μελέτη μπορείτε να δείτε εδώ
Αξιολόγηση και χρηματοδότηση των νοσοκομειακών φαρμάκων του ΕΣΥ τα τελευταία χρόνια: Εναλλακτικές λύσεις έναντι του clawback
Το φλέγον ζήτημα της χρηματοδότησης των νοσοκομειακών φαρμάκων του ΕΣΥ ήταν το επίκεντρο της τρίτης ενότητας του συνεδρίου, στο οποίο παρουσιάστηκαν και τα αποτελέσματα της μελέτης «Αξιολόγηση Χρηματοδότησης Νοσοκομειακού (Προϋπολογισμού) Φαρμάκου και Προτάσεις Εξορθολογισμού της Δαπάνης στο Ε.Σ.Υ.» που διενεργήθηκε το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος από το ΔΠΘ, με την επιστημονική ευθύνη του Νίκου Πολύζου, Καθηγητή Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, και με τη συμμετοχή των εταιρειών συμβούλων IQVIA και CMT.
Στόχος της μελέτης ήταν η διαμόρφωση ενός πλαισίου καλύτερης διαχείρισης και χρηματοδότησης νοσοκομειακών φαρμάκων, στα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., η συλλογή και επεξεργασία δεδομένων ανά Υ.Πε., ανά νοσοκομείο και ανά διαθέσιμη κατηγορία, καθώς και η ανάλυση των επιπτώσεων των μηχανισμών clawback και rebate ως πολιτικών εξορθολογισμού της νοσοκομειακής δαπάνης.
Αναφορικά με τον υπολογισμό αλλά και την αποδοτικότητα του clawback, η μελέτη επισημαίνει, μεταξύ άλλων ότι το Clawback έχει μεν αδιαμφισβήτητο λογιστικό αποτέλεσμα (περικοπή της δαπάνης φαρμάκου), αλλά το ταμειακό αποτέλεσμα είναι αμφίβολο (εισπραξιμότητα των οφειλών), όπως αμφίβολο είναι και το θεραπευτικό αποτέλεσμα σε μεγάλα νοσοκομεία.
Η φαρμακοβιομηχανία μέσω των αναγκαστικών επιστροφών συμμετέχει καθοριστικά στη χρηματοδότηση του νοσοκομειακού φαρμάκου, γεγονός που δημιουργεί σοβαρά προβλήματα, όχι μόνο στη βιωσιμότητα των εταιρειών, αλλά θέτει σε κίνδυνο και την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες.
Τα αποτελέσματα της μελέτης ΔΠΘ-EAE σχετικά με τις δαπάνες και τη χρηματοδότηση φαρμάκων ΕΣΥ των τελευταίων 5 ετών παρουσίασε στο συνέδριο η Μαίρη Γείτονα, Καθηγήτρια Οικονομικών της Υγείας, Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, τα αποτελέσματα της μελέτης για τα φάρμακα σε 15 μεγάλα νοσοκομεία του ΕΣΥ παρουσίασε ο Απόστολος Λέτσιος, HSManager, Σύμβουλος &PhDCandidate, ΔΠΘ, ενώ μια εκτίμηση των clawback & rebate τα τελευταία χρόνια έκανε ο Γιώργος Μαυριδόγλου, Λέκτορας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, PhDΔΠΘ.
Την ανάγκη βελτίωσης των διαδικασιών διαχείρισης των νοσοκομειακών φαρμάκων από τους φαρμακοποιούς του ΕΣΥ επεσήμανε η Όλγα Οικονόμου, Διευθύντρια Φαρμακείου Νοσοκομείου Γεννηματά.
Το Νοσοκομειακό Φάρμακο από τη σκοπιά των ασθενών παρουσίασε ο Γιώργος Καλαμίτσης, Αντιπρόεδρος Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, ενώ τη θέση της φαρμακευτικής βιομηχανίας ανέπτυξε η Ρομίνα Σιατερλή, Επικεφαλής Πολιτικής Υγείας και Επικοινωνίας, Roche Hellas.
Τέλος, για τον ρόλο και τις δράσεις της ΕΚΑΠΥ για το νοσοκομειακό φάρμακο μίλησε ο Δήμος Μπαρτζώκας, Πρόεδρος ΕΚΑΠΥ.
Περισσότερες πληροφορίες για την μελέτη μπορείτε να δείτε εδώ
