Αμερικανική εταιρεία γενετικής βιοτεχνολογίας μπορεί να προβλέψει για λογαριασμό των γονιών ποιά χαρακτηριστικά τους ενδέχεται να κληρονομήσουν οι απόγονοί τους. Πρόκειται για μια γενετική πατέντα η οποία έχει προκαλέσει σάλο μιας και χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες τεχνικές DNA και μια βάση δεδομένων μπορεί να αποκαλύψει την εικόνα των μελλοντικών μωρών.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει με ανακοίνωσή της η ίδια η εταιρία που εδρεύει στην Καλιφόρνια, η μέθοδος που ονομάζεται “Family Traits Inheritor Calculator” (Υπολογιστής Κληρονόμησης Οικογενειακών Χαρακτηριστικών) μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο που διατρέχει ένα μωρό να κληρονομήσει συγκεκριμένες ασθένειες, καθώς και να προβλέψει λεπτομέρειες όπως το ύψος, το βάρος, το χρώμα των ματιών, ακόμα και την προσωπικότητά του, χωρίς να δημιουργεί έναν νέο τύπο ευγονικής, η οποία θα συνίσταται στον εκ των προτέρων «σχεδιασμό» ενός «κατά παραγγελία» ανθρώπου.
Τα ζευγάρια αποστέλλουν στην εταιρία δείγμα σάλιου τους και, μέσω ανάλυσης του DNA τους, η εταιρία μπορεί να προβλέψει πώς θα είναι το μελλοντικό μωρό.
Η συγκεκριμένη πατέντα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και από κλινικές εξωσωματικής γονιμοποίησης ώστε να βρεθούν οι καταλληλότεροι δωρητές σπέρματος και ωαρίων, με την «23andMe» να διαβεβαιώνει ότι δεν προτίθεται να προβεί σε κάτι τέτοιο.
Οι επικριτές παρ’ ολ’ αυτά ανησυχούν ότι η μέθοδος, που επιτρέπει την επιλογή των επιθυμητών ή κατά παραγγελία δωρητών για εξωσωματική γονιμοποίηση, θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η Marcy Darnovsky, διευθύντρια του Κέντρου Γενετικής και Κοινωνίας, «η πατέντα της “23andMe” ισοδυναμεί με το να ‘ψωνίζει’ κανείς συγκεκριμένους δωρητές σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει σχεδιασμένα μωρά».
«Το γραφείο χορήγησης ευρεσιτεχνιών έκανε μεγάλο λάθος που επέτρεψε μια πατέντα, η οποία περιλαμβάνει ένα ‘μενού’ επιλογών για να διαλέξει κανείς τα χαρακτηριστικά του μελλοντικού παιδιού», πρόσθεσε.
Πέρα όμως από τα μεγάλα ζητήματα βιοηθικής που εγείρει η συγκεκριμένη πατέντα, αρκετοί επιστήμονες αμφιβάλλουν κατά πόσο το τωρινό επίπεδο γενετικών γνώσεων καθιστά όντως εφικτή την πρόβλεψη και επιλογή συγκεκριμένων μελλοντικών βιολογικών γνωρισμάτων ενός μωρού. Αν είναι έτσι, τότε μπορεί να υπάρξει διάψευση των προσδοκιών των γονιών και πιθανές νομικές διεκδικήσεις τους κατά της εταιρίας.