Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τον Καρκίνο του Παγκρέατος ο Σύλλογος Καρκινοπαθών – Εθελοντών – Φίλων – Ιατρών «Κ.Ε.Φ.Ι.» Αθηνών διοργάνωσε για 8η συνεχή χρονιά διαδικτυακή επιστημονική ημερίδα την Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2021.
Σκοπός της εκδήλωσης ήταν η ευαισθητοποίηση του κοινού για τον καρκίνο του παγκρέατος, προκειμένου να γίνουν γνωστά τα συμπτώματα που πρέπει να οδηγούν άμεσα τον ασθενή να επισκεφθεί τον γιατρό του, καθώς και η ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της αντιμετώπισης της νόσου.
Το θέμα αντιμετωπίστηκε ολιστικά, με τη συνδρομή πληθώρας επαγγελματιών υγείας των οποίων η ειδικότητα άπτεται του εν λόγω καρκίνου: χειρουργός, παθολόγος – ογκολόγος, αναισθησιολόγος, νοσηλευτής, ψυχίατρος, κλινικός διατροφολόγος.
Τον ρόλο του προεδρείου της εκδήλωσης ανέλαβαν: Η κ, Μαρία Θεοχάρη, Παθολόγος – Ογκολόγος, Επιμελήτρια Α΄ στην Α΄ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική του ΓΝΑ «Λαϊκό» και ο κ. Δημήτρης Κορκολής, Χειρουργός και Διευθυντής ΕΣΥ στο ΑΟΝΑ «Άγιος Σάββας».
Αρχικά η κ. Ζωή Γραμματόγλου, Πρόεδρος του Κ.Ε.Φ.Ι., καλωσόρισε τους ομιλητές και επισήμανε πόσο ζωτικής σημασίας είναι η έγκαιρη διάγνωση για τον καρκίνο του παγκρέατος και πόσο έχει αυξηθεί η επιβίωση των ασθενών τα τελευταία χρόνια, γνωρίζοντας περιπτώσεις με 10ετή και 12ετή επιβίωση μετά τη διάγνωση.
Στη συνέχεια ο κ. Δανιέλ Εμμανουήλ, ασθενής με καρκίνο του παγκρέατος, μοιράστηκε την εμπειρία του από την ασθένειά του με τους θεατές.
Η αισιόδοξη προσέγγισή του ενθάρρυνε τους ασθενείς-θεατές, ενώ ο ίδιος επεσήμανε την απουσία κάποιου κεντρικού φορέα που να καθοδηγεί τους ασθενείς και τις οικογένειές τους και να προσφέρει παρηγορητική φροντίδα.
Επόμενος ομιλητής ήταν ο κ. Θεόδωρος Τσίρλης, Χειρουργός Ήπατος Παγκρέατος Χοληφόρων και Επιμελητής της Xειρουργικής Κλινικής Γ.Α.Ο.Ν.Α “Άγιος Σάββας“.
Ο κ. Τσίρλης ανέφερε ότι ενώ παλαιότερα η παγκρεατεκτομή κάποιες φορές είχε θεωρηθεί σπατάλη χρημάτων, σήμερα στατιστικά δεδομένα ασθενών με 5ετή επιβίωση μετά τη διάγνωση δείχνουν ότι ποσοστό μεγαλύτερο του 80% είχε υποβληθεί σε παγκρεατεκτομή:
“Η παγκρεατεκτομή αυξάνει πάνω από δέκα φορές την πιθανότητα μακράς επιβίωσης.
Είναι απαραίτητο να καθιερωθεί η χειρουργική εξειδίκευση, ώστε ο ασθενής να προσφεύγει για την επέμβαση σε ειδικό χειρουργό και περαιτέρω να δημιουργηθούν εξειδικευμένα κέντρα αναφοράς για τη συγκεκριμένη νόσο όπου θα συνεργάζονται ιατροί όλων των ειδικοτήτων για την ολιστική φροντίδα του ασθενή“.
Ακολούθως ο κ. Γεώργιος Τζίμας, Γενικός Χειρουργός και Διευθυντής του Τμήματος Χειρουργικής Ήπατος και Χοληφόρων στο Νοσοκομείο Υγεία, ανέφερε ότι ο καρκίνος του παγκρέατος εμφανίζεται όλο και σε νεότερες ηλικίες, ενώ στην Ελλάδα τα περιστατικά έχουν διπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία.
“Η έγκαιρη διάγνωση με τους κατάλληλους χειρισμούς κάνει το νόσημα αντιμετωπίσιμο, αλλά είναι απαραίτητη η αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού και των ιατρών ώστε να γνωρίζουν πολύ καλά τα συμπτώματα:
-κοιλιακός πόνος,
-πόνος στη μέση και στην πλάτη,
-ανεξήγητη απώλεια βάρους,
-πρωτοεμφανιζόμενος διαβήτης που δεν συνοδεύεται από αύξηση βάρους,
-ίκτερος (φαγούρα, κιτρίνισμα δέρματος – ματιών, σκουρόχρωμα ούρα),
-λευκωπές κενώσεις που θυμίζουν στόκο,
-δυσπεψία και ειδικά σε βαριά, λιπαρά φαγητά”.
Επόμενος ομιλητής ήταν ο Παθολόγος – Ογκολόγος και Διευθυντής της Β’ Ογκολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο Metropolitan κ. Χρήστος Χριστοδούλου, ο οποίος αναφέρθηκε στις νεότερες εξελίξεις στη θεραπεία του καρκίνου του παγκρέατος.
“Στη μεταστατικό νόσο εφαρμόζεται η χημειοθεραπεία, και εφόσον δείξει ότι έχει αποτέλεσμα, χρησιμοποιείται και σε πιο πρώιμα στάδια.
Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις έχει εφαρμογή η ανοσοθεραπεία, κατά την οποία ενισχύεται το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να πολεμήσει τα καρκινικά κύτταρα.
Σε κάποιες περιπτώσεις όταν σε γενετικό έλεγχο διαγνωστεί ότι υπάρχει γονιδιακή προδιάθεση ΒRCA μπορούν να χρησιμοποιηθούν στοχεύουσες θεραπείες.
Δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς προκαλεί τον καρκίνο του παγκρέατος αλλά παράγοντες κινδύνου φαίνεται να είναι το κάπνισμα, το αλκοόλ, η παχυσαρκία, o σακχαρώδης διαβήτης, η χρόνια παγκρεατίτιδα, η καθιστική ζωή κλπ”.
Ο κ. Χριστοδούλου έκλεισε την ομιλία του τονίζοντας ότι οφείλουν όλοι, και οι ιατροί και η Πολιτεία, να παράσχουν στους ασθενείς που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τη νόσο αξιοπρέπεια στο τελικό στάδιο.
Στη συνέχεια η κ. Μαρία Λαβδανίτη, Καθηγήτρια Νοσηλευτικής, αναφέρθηκε στη νοσηλευτική φροντίδα ασθενή με καρκίνο του παγκρέατος.
Η κ. Λαβδανίτη ανέφερε ότι ο στόχος της νοσηλευτικής φροντίδας είναι η διαχείριση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της θεραπείας, η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, η εκπαίδευση των ασθενών και της οικογένειάς τους και η παροχή ανακουφιστικής φροντίδας.
“Η φροντίδα των ασθενών με καρκίνο παγκρέατος απαιτεί αξιολόγηση της κατάστασής τους, κατάλληλο πλάνο φροντίδας και συνεχή εκτίμηση των αποτελεσμάτων.
Η συνεργασία όλης της διεπιστημονικής ομάδας με τον ασθενή και την οικογένειά του είναι απαραίτητη προκειμένου να πραγματοποιούνται παρεμβάσεις που θα βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών και των φροντιστών τους“, τόνισε.
Την διαφορά από το σύνολο, με την οπτική γωνία του ψυχιάτρου κλήθηκε να καλύψει ο κ. Νίκος Σιδέρης, Ψυχίατρος, Ψυχαναλυτής και Διευθυντής του Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας και Προσωπικής Ανάπτυξης «Γαληνός».
Ο κ. Σιδέρης ανέφερε ότι “η κατάθλιψη πολύ συχνά είναι το πρώτο σύμπτωμα του καρκίνου του παγκρέατος, αλλά οι ιατροί δυσκολεύονται να προσδιορίσουν την αιτιακή σχέση μεταξύ τους, αν δηλαδή ο καρκίνος του παγκρέατος προκαλεί κατάθλιψη ή η κατάθλιψη προκαλεί καρκίνο του παγκρέατος.
Ο ασθενής με καρκίνο παγκρέατος βιώνει άγχος, κατάθλιψη και αίσθημα επικείμενης καταστροφής.
Εντούτοις, τα ποσοστά αυτοκτονιών στους ασθενείς με καρκίνο δεν είναι μεγαλύτερα από ό,τι στους άλλους καταθλιπτικούς ασθενείς.
Είτε η κατάθλιψη προϋπάρχει είτε εκδηλωθεί μετά τη διάγνωση με καρκίνο του παγκρέατος, είναι πάρα πολύ σημαντικό οι ασθενείς να λαμβάνουν ψυχιατρική υποστήριξη για να την αντιμετωπίσουν“.
Στη συνέχεια η κ. Ζηναΐς Κοντούλη, Επεμβατική Ιατρός Πόνου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, μίλησε για τη θεραπεία πόνου σε ασθενείς με καρκίνο παγκρέατος.
Συντριπτικό ποσοστό των ασθενών με καρκίνο παγκρέατος όταν φτάνει στον ιατρό έχει ήδη πόνο, τον οποίο καλούνται οι αναισθησιολόγοι να θεραπεύσουν, ώστε να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής του ασθενή.
“Ανάλογα με τον βαθμό του πόνου ξεκινούν με ήπια αναλγητικά (παρακεταμόλη, αντιφλεγμονώδη και ήπια οπιοειδή) και καθώς κλιμακώνεται εφαρμόζουν βαρύτερα οπιοειδή π.χ. αντλίες μορφίνης.
Πλέον υπάρχει η δυνατότητα χρήσης μορφίνης από τους ασθενείς και στο σπίτι με την κατάλληλη ιατρική παρακολούθησ稔, σημείωσε η κ. Κοντούλη, ενώ κατέληξε:
“Στους ασθενείς τελικού σταδίου θα πρέπει να χορηγείται απόλυτη αναλγητική αγωγή και να δείχνουμε σεβασμό στη νόσο και στον ασθενή”.
Τελευταίος ομιλητής ήταν ο κ. Δημήτρης Καραγιάννης, Κλινικός Διαιτολόγος στο Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός», ο οποίος ανέφερε ότι είναι απαραίτητη η έγκαιρη αξιολόγηση της κατάστασης της θρέψης, καθώς πάνω από το 80% των ασθενών με καρκίνο παγκρέατος κατά τη διάγνωση έχει παρουσιάσει ήδη ακούσια απώλεια βάρους.
“Χρειάζεται τακτική παρακολούθηση από ειδικό επιστήμονα υγείας ώστε να καλύπτονται οι ενεργειακές και οι πρωτεϊνικές ανάγκες του ασθενή.
Εάν οι διατροφικές ανάγκες δεν καλύπτονται από την τροφή, συστήνεται η χρήση πόσιμων διατροφικών συμπληρωμάτων.
Μετεγχειρητικά θα πρέπει να συνεχίζεται η παρακολούθηση με τη διαχείριση μετεγχειρητικών προβλημάτων και με θεραπεία αναπλήρωσης παγκρεατικών ενζύμων μαζί με τα γεύματα”, κατέληξε ο κ. Καραγιάννης.
