Η δυσκοιλιότητα είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα σε βρέφη και παιδιά που ανησυχεί πολύ τους γονείς ειδικά στα πρώτα χρόνια ζωής.
Περίπου το 30% των παιδιών, ηλικίας 0-4 ετών, παρουσιάζει ενδείξεις δυσκοιλιότητας ενώ μπορεί να παρουσιαστεί πριν ακόμα και τον 6ο μήνα ζωής.
Στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι αφορά περίπου 13% των παιδιών προσχολικής ηλικίας.
Ως δυσκοιλιότητα ορίζεται η καθυστέρηση ή η δυσκολία στη λειτουργία της αφόδευσης, η οποία προκαλεί σημαντική δυσφορία στο παιδί.
-Λειτουργικής φύσεως δυσκοιλιότητα, η οποία και χαρακτηρίζεται από εκούσια αναστολή της κένωσης από το παιδί.
“Πρόκειται δηλαδή για µία διαταραχή συμπεριφοράς κυρίως φόβος και ο φαύλος κύκλος αυτού με αποτέλεσμα την αναστολή των κενώσεων και της δημιουργίας σκληρών κοπράνων“, εξηγεί ο κ. Ηλίας Ζιάζιος Παιδίατρος Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.
–Παθολογικές καταστάσεις, οι οποίες οδηγούν σε δυσκοιλιότητα: Αλλεργία στο γάλα της αγελάδας, κοιλιοκάκη, φάρμακα κ.α.
Πιο συχνά αίτια που προκαλούν δυσκοιλιότητα στα παιδιά είναι:
- Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
- Τροφές πλούσιες σε λιπαρά
- Επεξεργασμένα ζαχαρώδη, όπως γλυκά, σοκολάτες, τσουρέκια, μπισκότα κ.λπ.
- Η αναβολή της ώρας της αφόδευσης. Τα περισσότερα παιδιά κατακρατούν τα κόπρανα με αποτέλεσμα να παραμένουν στο έντερο για αρκετό χρονικό διάστημα και να σκληραίνουν.
- Η επώδυνη αφόδευση. Κάποιες φορές μπορεί το παιδί να πόνεσε κατά την αφόδευση γι΄ αυτό και δεν θέλει να πηγαίνει στην τουαλέτα.
- Ο φόβος της τουαλέτας. Κατά την περίοδο της εκπαίδευσης της τουαλέτας και την έναρξη της σχολικής ηλικίας παρατηρείται ο φόβος της τουαλέτας.
- Η παραμονή στο κρεβάτι για κάποιο διάστημα λόγω κάποιας ασθένειας.
- Η απότομη αλλαγή στις καθημερινές συνήθειες, όπως ένα ταξίδι, διακοπές κ.λπ.
“Η δυσκοιλιότητα στα βρέφη ή τα πολύ μικρά παιδιά είναι ένα συχνό πρόβλημα, είναι όμως δύσκολο να την εντοπίσουμε.
Περίπου 1 στις 20 επισκέψεις στον παιδίατρο έχουν να κάνουν με τη δυσκοιλιότητα», αναφέρει ο Δρ. Kabbany.
Πολλές φορές ξεκινάει όταν τα παιδιά είναι εκτός σπιτιού και φοβούνται να χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα.
Δείτε τι πρέπει να προσέχετε:
Τα μωρά και τα πολύ μικρά παιδιά μπορεί να κοκκινίζουν καθώς πιέζονται ή σφίγγονται για να ενεργηθούν (τεντώνουν τον κορμό τους, σφίγγουν τους γλουτούς τους και κλαίνε).
Τα νήπια κινούνται μπρος -πίσω σφίγγοντας γλουτούς και μηρούς, στέκονται στις μύτες των ποδιών τους, είναι σε ένταση, παίρνουν διάφορες στάσεις(π.χ. σταυροπόδι) ή περιστρέφονται ώστε να αποφύγουν την κένωση.
Τα μεγαλύτερα παιδιά κρύβονται σε γωνίες ή ειδικούς χώρους παίρνοντας περίεργες στάσεις.
Θα πρέπει να προσέξετε επίσης εάν το παιδί σας παρουσιάζει:
-Έλλειψη όρεξης και πόνους στην κοιλιά.
-Νυχτερινή ενούρηση.
-Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
-Το παιδί κάθεται υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα στο γιο-γιο.
Πώς όμως προλαμβάνεται η δυσκοιλιότητα:
1. Καθιερώστε μία ρουτίνα ως προς τη χρήση της τουαλέτας
“Εάν το παιδί σας έχει αρχίσει να χρησιμοποιεί το γιο γιο (συνήθως 2-3 ετών), παιδικό κάθισμα τουαλέτα ή ακόμα φορητή τουαλέτα, βοηθήστε το να καθιερώσει μια ρουτίνα, ώστε να μπορεί να το χρησιμοποιεί τακτικά“, αναφέρει ο κ. Ζάζιος.
Αν τα παιδιά αναπτύξουν μια ρουτίνα, η οποία ιδανικά θα συμβαδίζει και με ένα τακτικό πρόγραμμα γευμάτων, ο οργανισμός τους θα τους δίνει σήμα να κατευθυνθούν στο μπάνιο.
Προσπαθήστε να γίνονται τα γεύματα την ίδια ώρα κάθε μέρα, έτσι ώστε το σωματάκι τους να αισθάνεται αυτήν την ανάγκη αμέσως μετά το φαγητό.
Η χρήση ενός υποποδίου όσο κάθονται στην τουαλέτα θα τα βοηθήσει επίσης να έχουν πιο αποτελεσματικές κενώσεις.
Επίσης, σημαντικό είναι και η επιλογή του γιο γιο δηλαδή, απλό γιο γιο, φορητό δοχείο τουαλέτας, κάθισμα τουαλέτας για λίγο μεγαλύτερες ηλικίας, όλα παίζουν τον ρόλο τους.
2. Δώστε του να πίνει νερό και μην κόβετε το γάλα
Το νερό είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας και για την κινητοποίηση του εντέρου. Παράλληλα με την ισορροπημένη διατροφή, βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας πίνει και άφθονο νερό.
Μερικές φορές τα παιδιά δε θέλουν να πίνουν νερό.
Κάντε τη διαδικασία πιο διασκεδαστική με ένα όμορφο κύπελλο με καλαμάκι ή δίνοντας γεύση στο νερό με μια φέτα λεμονιού ή ακόμα και αγγουριού.
Αυτό μπορεί να τα βοηθήσει να λαμβάνουν περισσότερο H2O.
Επίσης, μην κόβετε εντελώς το γάλα.
“Η υπερβολική πρόσληψη γαλακτοκομικών μπορεί να αποτελεί πρόβλημα, αλλά η πλήρης αφαίρεση του γάλατος από τη διατροφή των παιδιών δε θα σας απαλλάξει από τη δυσκοιλιότητα — αντ’ αυτού θα στερήσει το παιδί σας από το πολύ απαραίτητο για τον οργανισμό του ασβέστιο” εξηγεί ο κ. Ζάζιος.
Χυμούς μπορείτε να δίνετε, χυμούς όμως χωρίς ζάχαρη.
3. Συμπεριλάβετε τις ίνες στη διατροφή του
Η κατανάλωση ινών είναι υγιεινή, αλλά πόση ποσότητα ινών θεωρείται αρκετή;
Για να βρείτε πόσα γραμμάρια ινών πρέπει να καταναλώνει κάθε μέρα το παιδί σας, προσθέστε το πέντε στην ηλικία του (σε έτη).
Για παράδειγμα, το δίχρονό σας χρειάζεται 7 γραμμάρια ινών.
Αντίθετα, οι ενήλικες χρειάζονται περίπου 19 έως 38 γραμμάρια την ημέρα, ανάλογα με την ηλικία και το φύλο.
Η κατανάλωση ινών δε χρειάζεται να είναι βαρετή.
Προσφέρετε φρούτα, λαχανικά και ολόκληρους καρπούς, όπως δαμάσκηνα, βερίκοκα, αποξηραμένα δαμάσκηνα, σταφίδες, μπιζέλια, φασόλια και μπρόκολα.
4. Περιορίστε τις στυπτικές τροφές
Παρακολουθείστε σε τι βαθμό καταναλώνει το παιδί σας στυπτικές τροφές.
Οι μπανάνες, το ρύζι και το τυρί είναι οι μεγάλοι ένοχοι, διότι, όταν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες, είναι δυνατόν να συμβάλουν στη δυσκοιλιότητα.
«Αυτό δε σημαίνει πλήρη αποχή από τα συγκεκριμένα τρόφιμα», αναφέρει ο Δρ. Kabbany, προσθέτοντας:
«Βρείτε τι είναι αυτό που προκαλεί το πρόβλημα. Στη συνέχεια, αρχίστε να μειώνετε την ποσότητα της συγκεκριμένης τροφής από το διαιτολόγιο του παιδιού σας. Το ζητούμενο είναι το μέτρο και μια υγιεινή διατροφή.»
5. Ενθαρρύνετε την άσκηση
Το έντερό τους κινητοποιείται εάν ενθαρρύνετε την κίνηση και τη σωματική δραστηριότητα.
Η κίνηση είναι καλή για τα παιδιά, όχι μόνο επειδή δημιουργεί καλές συνήθειες, απελευθερώνει τη συσσωρευμένη ενέργεια και αποτρέπει την παχυσαρκία, αλλά και γιατί βοηθά στη λειτουργία του παιδικού εντέρου.
“Αντί να τα στείλετε απλώς να παίξουν έξω, επιλέξτε ένα είδος σωματικής δραστηριότητας για να την κάνετε μαζί.
Τρέξε στην πίσω αυλή, ρίξτε μερικά καλάθια ή κάντε έναν μεγάλο περίπατο στη γειτονιά. Το κάθε τι μετράει.
Παρόλο που αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι απογοητευτική τόσο για εσάς όσο και για το παιδί σας, να γνωρίζετε ότι υπάρχει διαθέσιμη βοήθεια“, συμβουλεύει ο κ. Ζάζιος.
Μιλήστε στον παιδίατρό σας και ζητήστε του να σας παράσχει υποστήριξη και να σας συστήσει και άλλους τρόπους αντιμετώπισης, ώστε να μπορέσετε επιτέλους εσείς και το παιδί σας να πάρετε μια ανάσα.
Είναι σημαντικό να λύσουμε το πρόβλημα της δυσκοιλιότητας.
“Εάν η κατάσταση χρονίσει, ενδέχεται να επηρεάσει ακόμη και την ανάπτυξη και την εξέλιξη του παιδιού σας“, καταλήγει ο κ. Ηλίας Ζάζιος, με Ιπποκράτη:.
«Το σώμα μας έχει τη δυνατότητα να αυτοθεραπεύται. ΄Ύψιστη σημασία έχουν: Η διατροφή, η κίνηση, το περιβάλλον, ο τρόπος ζωής, ο τρόπος σκέψης». Ιπποκράτης 460-377π.χ.