Yπογονιμότητα: Ποιες είναι οι εξετάσεις που πρέπει να κάνετε

Κάθε ζευγάρι πριν προχωρήσει στην διέγερση των ωοθηκών για εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) πρέπει να κάνει εξετάσεις για διερεύνηση υπογονιμότητας. Έλεγχο που θα αναδείξει το πρόβλημα και θα του δώσει την δυνατότητα να επιλέξει τον πιο κατάλληλο τρόπο αντιμετώπισης της υπογονιμότητας. Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η γνωστότερη μέθοδος στον τομέα της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, η οποία περιλαμβάνει τη γονιμοποίηση του ωαρίου και την επώασή του στο εργαστήριο. Αλλά βάση ιστορικού και εξετάσεων μπορεί να επιλεγεί άλλη μέθοδος.

Οι εξετάσεις για διερεύνηση υπογονιμότητας στην γυναίκα είναι:

Εξετάσεις αίματος

Ένα πλήρες ορμονικό προφίλ, για την ανάδειξη της λειτουργίας των γονάδων την 2^η εως 5η ημέρα του κύκλου. Ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη (FSH), ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH), οιστραδιόλη (Ε2), θυρεοτρόπος ορμόνης (TSH), προλακτίνης (PRO), τεστοστερόνης (TESTO), 17-υδρόξυ- προγεστερόνης (17-OH-P), αντιμυλέριος ορμόνη (AMH), δέϋδροεπιανδροστερόνης (DHEA), θειικής δέϋδροεπιανδροστερόνης (DHEA-S). Αυτές είναι ορμόνες που ελέγχουμε για να έχουμε μία πλήρη εικόνα της λειτουργίας των ωοθηκών και του αποθέματος σε ωοθυλάκια

Έλεγχο για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα όπως Ηπατίτιδα Β και C, HIV, VDRL που είναι και υποχρεωτικές από το νόμο για την ένταξη του ζευγαριού σε πρόγραμμα εξωσωματικής.

Yστεροσαλπιγγογραφία (HSG).

Συνίσταται κυρίως για τον έλεγχο της διαβατότητας των σαλπίγγων και την κατάσταση της ενδομηρικής κοιλότητας. Γίνεται τις 10 πρώτες ημέρες του κύκλου, αφού το αίμα έχει σταματήσει για 2 ημέρες. Δεν μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρήσης . Γίνεται με την πρόσληψη αντιβιοτικών σπασμολυτικών και παυσίπονου πριν την εξέταςη. Έτσι η διαδικασία είναι ανώδυνη, διαρκεί λίγα μόνο λεπτά και αποφεύγεται ο σπασμός των σαλπίγγων . Μπορεί να αναδείξει την ύπαρξη συγγενών ανωμαλιών οι οποίες υπάρχουν από την γέννηση μιας γυναίκας, όπως είναι η δίκερη μήτρα, η ύπαρξη ενδομητρικού διαφράγματος . Αλλά και επίκτητων ανωμαλιών όπως πολύποδες της ενδομητρικής κοιλότητας, υποβλεννογόνια ινομυώματα, ενδομητρικές συμφύσεις κ.α.

Διακολπικό υπερηχογράφημα

Για τον έλεγχο της μήτρας και των ωοθηκών. Με το διακολπικό υπερηχογράφημα μπορούμε να εκτιμήσουμε τη σωστή ανατομία και λειτουργίας της μήτρας και των ωοθηκών. Αποκλείουμε πολύποδες, ινομυώματα, κύστες ωοθηκών και άλλες παθήσεις που μπορούν να επηρεάσουν την γονιμότητα.

Καλλιέργεια

Πλήρη Καλλιέργειες κολπικού και τραχηλικού υγρού καθώς και PCR για λοιμώδη νοσήματα του ενδομητρίου

Τεστ Παπανικολάου τελευταίου έτους.

Το τεστ Παπανικολάου είναι χρήσιμο γιατί αν αναδείξει παθολογία, πρέπει να γίνει θεραπεία και μετά να ξεκινήσει οποιαδήποτε προσπάθεια εξωσωματικής.. Τα φάρμακα της εξωσωματικής μπορούν να επιταχύνουν την εξέλιξη μία πιθανής παθολογίας του τραχήλου

Λαπαροσκόπηση ή /και υστεροσκόπηση

Μπορεί να συστηθούν αναλόγως του ιστορικού και των πιθανών ευρημάτων από τις υπόλοιπες εξετάσεις

Μαστογραφία

Σε γυναίκες άνω των 40 ετών, ή υπερηχογράφημα μαστών σε γυναίκες μικρότερης ηλικίας. Πρέπει πάντα να περιλαμβάνετε ψηλάφηση μαστών για την ανίχνευση τυχόν ψηλαφητών μορφωμάτων ή άλλων παθολογικών καταστάσεων όπως φλεγμονή, μαστίτιδα, εισολκή θηλής, δερματικές αλλοιώσεις κλπ.

Καρδιολογική εξέταση

Τέλος Καρδιολογική εκτίμηση με Ηλεκτροκαρδιογράφημα και και Τρίπλεξ καρδιάς.

Καθ’ έξιν αποβολές

Σε περίπτωση Καθ’ έξιν αποβολών συμπληρωματικός αιματολογικός έλεγχος θρομβοφιλίας και Αυτοάνοσων νοσημάτων, μπορεί να είναι αναγκαίος για την επιτυχή φάση της εμβρυομεταφοράς και εμφύτευσης, καθώς και καρυότυπος ζεύγους

Οι εξετάσεις για διερεύνηση της υπογονιμότητας στον Άνδρα είναι:

Πλήρες σπερμοδιάγραμμα

Πλήρες σπερμοδιάγραμμα για τον έλεγχο όλων των παραμέτρων του σπέρματος όπως όγκο, οξύτητα, συγκέντρωση, κινητικότητα και μορφολογία.

Για να είναι αξιόπιστο ένα σπερμοδιάγραμμα θα πρέπει να ληφθεί εφόσον έχει προηγηθεί αποχή από εξπερμάτωση για 2-4 ημέρες. Σε περίπτωση παθολογικού σπέρμοδιαγράματος αυτό πρέπει να επαναληφθεί με διαφορά τουλάχιστον 15 ημερών από το προηγούμενο.Αν και το δεύτερο σπερμοδιάγραμμα είναι παθολογικό τότε προτείνεται ο περαιτέρω έλεγχος ανάλογα με την παθολογία του από ουρολόγο ανδρολόγο

Καλλιέργεια σπέρματος

Καλλιέργεια σπέρματος για ανάδειξη μικροβίων. Στην περίπτωση που η καλλιέργεια σπέρματος είναι θετική σε μικρόβιο, απαιτείται να γίνει θεραπεία με τη λήψη των κατάλληλων αντιβιοτικών, τα οποία επιλέγονται από το αντιβιόγραμμα που συνοδεύει την θετική για μικρόβιο καλλιέργεια σπέρματος.

Η καλλιέργεια σπέρματος πρέπει να περιλαμβάνει και μοριακή ανίχνευση (PCR) για χλαμύδια, ουρεόπλασμα και μυκόπλασμα.

Έλεγχος για κατακερματισμό του DNA

Έλεγχος για κατακερματισμό του DNA των σπερματοζωαρίων. Οι απλές παράμετροι του σπερμοδιαγράμματος όπως συγκέντρωση, κινητικότητα, μορφολογία , αδυνατούν να ανιχνεύσουν τον κατακερματισμό. Ο κατακερματισμό του DNA των σπερματοζωαρίων είναι το σπάσιμο ή κατάτμηση του DNA με αποτέλεσμα την αδυναμία του σπέρματος να γονιμοποιήσει και να δώσει ένα υγιές έμβρυο που θα γεννηθεί. Μετράμε το ποσοστό των σπερματοζωαρίων που έχουν κατάτμηση του DNA τους. Ποσοστά μικρότερα του 30% είναι φυσιολογικά.

Υπερηχογράφημα με DOPPLER όσχεου.

Υπερηχογράφημα με DOPPLER όσχεου Είναι υπερηχογράφημα για την εκτίμηση της ανατομίας και της ροής του αίματος στούς όρχεις τις επιδιδυμίδες τον προστάτη. Μπορεί να αναδείξει κιρσοκήλη, καρκίνος του όρχεως, έμφραξη των εκφορητικών οδών του σπέρματος, μειωμένο μέγεθος των όρχεων ή παθολογία του προστάτη.

Ορμονικός έλεγχος.

Η διερεύνηση του ορμονικού προφίλ του άντρα είναι σημαντική, όταν εξετάζονται οι λόγοι για τους οποίους ο άντρας έχει μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων, χωρίς να υπάρχει κάποιος άλλος εμφανής λόγος. Εξετάσεις όπως FSH,LH,TSH,E2 και τεστοστερόνη είναι σημαντικές για την διάγνωση.