Ο μόνος τρόπος να βεβαιωθεί μια γυναίκα ότι είναι έγκυος είναι να κάνει τεστ εγκυμοσύνης ή υπέρηχο, ωστόσο υπάρχουν ορισμένα σημάδια και συμπτώματα που υποδηλώνουν ότι έχει γίνει η σύλληψη και έχει ξεκινήσει η διαδικασία της κύησης.
Τα πρώτα συμπτώματα της εγκυμοσύνης περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την καθυστέρηση της περιόδου, την πρωινή ναυτία, την ευαισθησία στις μυρωδιές και την κόπωση.
Πότε εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια και συμπτώματα της εγκυμοσύνης
Κάθε γυναίκα είναι διαφορετική και το ίδιο ισχύει για την εμπειρία που θα έχει από την εγκυμοσύνη της. Δεν εκδηλώνουν όλες οι γυναίκες τα ίδια συμπτώματα στην εγκυμοσύνη τους και μάλιστα πολλές φορές η ίδια γυναίκα βιώνει με διαφορετικό τρόπο δύο εγκυμοσύνες της.
Τα πρώτα συμπτώματα της εγκυμοσύνης μοιάζουν πολύ με αυτά που εκδηλώνονται πριν από την περίοδο, επομένως μπορεί μια γυναίκα να μην καταλάβει αμέσως ότι είναι έγκυος. Στη συνέχεια θα δείτε μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα που εμφανίζονται σταδιακά τις πρώτες μέρες της εγκυμοσύνης.
- Η καθυστέρηση της περιόδου είναι το πιο χαρακτηριστικό και σύνηθες σύμπτωμα εγκυμοσύνης. Ωστόσο, αρκετές γυναίκες δεν σημειώνουν τις ημέρες του κύκλου τους ή έχουν ακανόνιστο κύκλο, οπότε δεν μπορεί να θεωρηθεί από μόνο του αξιόπιστο σύμπτωμα.
- Η κολπική αιμορραγία ή ακόμη και τα ίχνη αίματος αποτελούν συχνά πρώιμη ένδειξη εγκυμοσύνης. Στην περίπτωση αυτή ονομάζεται «αιμορραγία εμφύτευσης» και, όπως υποδεικνύει και το όνομά της, οφείλεται στη διαδικασία ενσωμάτωσης του γονιμοποιημένου ωαρίου στο τοίχωμα της μήτρας. Η αιμορραγία εμφύτευσης παρατηρείται περίπου στο 25% των κυήσεων, ωστόσο μόλις το 3% των γυναικών την αναγνωρίζουν ως το πρώτο σύμπτωμα της εγκυμοσύνης τους. Στην περίπτωση αυτή το αίμα μπορεί να έχει κοκκινωπό, ροζ ή και καφετί χρώμα και διαρκεί λιγότερο από τρεις ημέρες.
- Η πρωινή ναυτία συνήθως εμφανίζεται κατά την τέταρτη με έκτη εβδομάδα της κύησης, ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις αποτελεί ένα από τα πρώτα συμπτώματα της εγκυμοσύνης. Είναι πιθανό η ναυτία να εμφανιστεί ακόμη και εντός των πρώτων δύο εβδομάδων της κύησης. Αν και συνηθίζουμε να αποκαλούμε τη ναυτία της εγκυμοσύνης «πρωινή ναυτία», μπορεί να εκδηλωθεί οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας.
- Το αίσθημα κόπωσης και η δύσπνοια είναι δύο ακόμη συμπτώματα εγκυμοσύνης που εμφανίζονται αρκετά νωρίς. Η κόπωση αποδίδεται στην αύξηση των επιπέδων προγεστερόνης, μιας ορμόνης που προωθεί την υπνηλία. Από την άλλη, η δύσπνοια συνδέεται με τις αυξημένες απαιτήσεις του εμβρύου σε οξυγόνο και συνήθως επιμένει καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Η συχνουρία είναι ένα σύμπτωμα που εμφανίζεται αρκετά νωρίς στην εγκυμοσύνη και «ακολουθεί» τη γυναίκα ακόμη και μέχρι την ημέρα του τοκετού. Οι συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα είναι αποτέλεσμα των ορμονικών μεταβολών της εγκυμοσύνης, οι οποίες προωθούν την αυξημένη ροή αίματος προς τα νεφρά.
- Πολλές γυναίκες παρατηρούν άνοδο της θερμοκρασίας του σώματός τους στα αρχικά στάδια της εγκυμοσύνης τους. Επίσης, η θερμοκρασία του σώματός τους ανεβαίνει πιο εύκολα κατά τη σωματική άσκηση ή όταν έχει ζέστη.
- Περίπου στην όγδοη με δέκατη εβδομάδα της κύησης παρατηρείται επίσης αύξηση των παλμών της καρδιάς. Οι ταχυπαλμίες και οι αρρυθμίες είναι ιδιαίτερα συχνές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και οφείλονται στις ορμονικές μεταβολές που συμβαίνουν στο γυναικείο σώμα.
- Μεταξύ της τέταρτης και της έκτης εβδομάδας ξεκινούν και οι αλλαγές στο στήθος, με τις γυναίκες να παρατηρούν αυξημένη ευαισθησία, πρήξιμο και μούδιασμα. Αργότερα, περίπου στην εντέκατη εβδομάδα, το στήθος μεγαλώνει αρκετά και παρατηρούνται αλλαγές και στις θηλές.
- Η αύξηση των επιπέδων των οιστρογόνων και της προγεστερόνης επηρεάζουν και τη διάθεση. Η γυναίκα γίνεται πιο ευέξαπτη και ευσυγκίνητη, ενώ έχει περισσότερες και πιο έντονες εναλλαγές στη διάθεσή της μέσα στην ημέρα.
- Περίπου όπως συμβαίνει και πριν την περίοδο, η εγκυμοσύνη χαρακτηρίζεται στα πρώτα της στάδια και από φούσκωμα και επεισόδια δυσκοιλιότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ορμόνες επηρεάζουν και το πεπτικό σύστημα.
- Στην αρχή της εγκυμοσύνης παρατηρούνται μεταβολές και στα επίπεδα της πίεσης, με τις γυναίκες να εκδηλώνουν είτε κρίσεις υπότασης και ζαλάδες είτε επεισόδια υπέρτασης (σπανιότερα).
- Κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, οι περισσότερες γυναίκες διαπιστώνουν μια αυξημένη ευαισθησία στις μυρωδιές, τις οποίες αντιλαμβάνονται ως πιο έντονες, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αποστροφή από ορισμένα φαγητά ή και σε ναυτία και τάση προς έμετο.
- Οι ορμονικές μεταβολές της εγκυμοσύνης οδηγούν σε χαλάρωση της βαλβίδας που ενώνει το στομάχι με τον οισοφάγο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να κινούνται ανοδικά τα οξέα του στομάχου στον πεπτικό σωλήνα, προκαλώντας καούρες.
Καθυστέρηση περιόδου: Δεν σημαίνει πάντα εγκυμοσύνη
Η καθυστέρηση της περιόδου μπορεί να αποτελεί χαρακτηριστικό σύμπτωμα εγκυμοσύνης, μπορεί όμως να προκληθεί και από άλλες καταστάσεις.
Επτά πιθανοί λόγοι της καθυστέρησης είναι οι εξής:
Σημαντική απώλεια βάρους ή υπερβολική άσκηση
Αν ο δείκτης μάζας σώματος βρίσκεται κάτω από 18,5 σημαίνει ότι είστε λιποβαρής και μπορεί να χάνετε περιόδους. Επίσης, σοβαρές καταστάσεις όπως η ανορεξία και η βουλιμία μπορεί να προκαλέσουν καθυστέρηση. Η φύση έχει προνοήσει ώστε να αποτραπεί μια εγκυμοσύνη σε ακραίες καταστάσεις, εμποδίζοντας την ωορρηξία.
Υποθαλαμική αμηνόρροια
H υποθαλαμική αμηνόρροια εμφανίζεται σε νεαρές ασθενείς με φυσιολογικά γεννητικά όργανα, και υποθάλαμο υποφυσιακό σύστημα, αθλήτριες, χορεύτριες και γυναίκες με έντονο στρες. Οι διαταραχές του υποθαλάμου και των υποφυσικών ορμονών είναι ποικίλες, αλλά το χαρακτηριστικό είναι η υψηλή κορτιζόλη. Η υποθαλαμική αμηνόρροια μπορεί να προκληθεί από ένα σοκ, όπως η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου.
Προβλήματα του θυρεοειδούς
Ο θυρεοειδής αδένας ρυθμίζει τον μεταβολισμό και αλληλεπιδρά με τα άλλα συστήματα του σώματος προκειμένου να υπάρχει ομαλή λειτουργία. Ο υπερθυρεοειδισμός, όπως και ο υποθυρεοειδισμός, μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην περίοδο.
Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
Στις γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, οι ωοθήκες δεν παράγουν όλες τις ορμόνες που χρειάζεται ένα ωοθυλάκιο για να ωριμάσει. Αρχίζουν περίπου 20 να μεγαλώνουν και να συσσωρεύουν υγρό, αλλά κανένα δεν μεγαλώνει αρκετά. Έτσι κάποια απ’ αυτά μπορεί να παραμείνουν στις ωοθήκες ως κύστεις, αφού κανένα ωοθυλάκιο δεν ωριμάζει, δεν έχουμε ωορρηξία, άρα δεν έχουμε τη δεύτερη φάση του κύκλου με την παραγωγή προγεστερόνης. Χωρίς προγεστερόνη, η περίοδος είναι ασταθής ή απούσα. Επίσης οι κύστεις που παραμένουν παράγουν ανδρικές ορμόνες που παρεμβαίνουν στην επόμενη ωορρηξία, εμποδίζοντάς την.
Χρόνιες ασθένειες
Κάθε χρόνια νόσος που μένει αδιάγνωστη και χωρίς θεραπεία προκαλεί στρες στον οργανισμό και μπορεί να οδηγήσει σε χαμένες περιόδους.
Αντισύλληψη
Κάποια από τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται για την αποφυγή της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσουν καθυστέρηση της εμμηνορρυσίας. Αυτά είναι τα αντισυλληπτικά χάπια ή το σπιράλ. Η περίοδός σας μπορεί να χρειαστεί κάποιο χρόνο για να επανέλθει, αλλά το πιθανότερο είναι ότι αυτό θα συμβεί χωρίς πρόβλημα σε λίγους μήνες.
Πρόωρη εμμηνόπαυση
Όταν οι γυναίκες κάτω των 40 ετών έχουν ορμονικά προβλήματα, μπορεί να περνάνε πρόωρη εμμηνόπαυση, γνωστή και ως πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια. Εκτός από την απουσία περιόδους, οι γυναίκες ταλαιπωρούνται από εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις και κολπική ξηρότητα.
Ψευδοκύηση: Τα «απατηλά» συμπτώματα της εγκυμοσύνης
Τι σημαίνει αν η γυναίκα εκδηλώνει όλα τα κλασικά συμπτώματα εγκυμοσύνης αλλά δεν υπάρχει στην κοιλιά της έμβρυο; Η παράξενη αυτή περίπτωση ονομάζεται ψευδοκύηση και απαντάται περίπου 1-6 φορές ανά 22.000 γεννήσεις.
Η ψευδοκύηση είναι ένα ψυχοσωματικό φαινόμενο εξαιρετικά περίπλοκο. Μια γυναίκα στην περίπτωση αυτή εκδηλώνει τα τυπικά συμπτώματα της εγκυμοσύνης (διακοπή της περιόδου, πρήξιμο στην κοιλιά, ευαισθησία του μαστού, παραγωγή γάλακτος, ναυτία και τάση προς έμετο, αύξηση βάρους κ.ά.), απουσιάζει όμως το έμβρυο. Τα ακριβή αίτια της ψευδοκύησης δεν έχουν εξακριβωθεί, φαίνεται όμως ότι συμβάλλουν στην εκδήλωσής της ψυχολογικοί παράγοντες που «ξεγελούν» το σώμα και το κάνουν να «μιμείται» μια πραγματική εγκυμοσύνη.
Η ψευδοκύηση παρατηρείται σχεδόν αποκλειστικά σε γυναίκες που θέλουν πολύ να κάνουν παιδί και έχουν έντονη αγωνία γι’ αυτό, είτε λόγω προβλημάτων γονιμότητας, είτε παλαιότερης αποβολής, είτε της εμμηνόπαυσης που πλησιάζει. Στην περίπτωση αυτή, είναι πιθανό το σώμα να εκδηλώνει κάποια συμπτώματα όμοια με αυτά της εγκυμοσύνης, όπως το πρήξιμο της κοιλιάς και του στήθους ή ακόμη και η αίσθηση κίνησης του εμβρύου μέσα στην κοιλιά. Ο εγκέφαλος της γυναίκας ερμηνεύει αυτά τα σημάδια ως εγκυμοσύνη κι έτσι δίνει σήμα για την απελευθέρωση ορμονών, όπως τα οιστρογόνα και η προλακτίνη, που με τη σειρά τους οδηγούν στην εκδήλωση πραγματικών συμπτωμάτων εγκυμοσύνης.
Τα συμπτώματα της ψευδοκύησης μπορεί να διαρκέσουν για αρκετές εβδομάδες ή και μήνες. Ο γιατρός μπορεί να επιβεβαιώσει εάν τα συμπτώματα οφείλονται σε ψευδοκύηση με τη βοήθεια υπερήχου. Εάν πρόκειται για ψευδοκύηση, φυσικά δεν θα υπάρχει εικόνα του μωρού ούτε θα ακούγονται καρδιακοί παλμοί.
Κρυπτική εγκυμοσύνη: Όταν η γυναίκα γεννά χωρίς να ξέρει ότι είναι έγκυος!
Ενώ στην ψευδοκύηση έχουμε συμπτώματα εγκυμοσύνης χωρίς έμβρυο, στην κρυπτική εγκυμοσύνη μπορεί να έχουμε έμβρυο χωρίς συμπτώματα εγκυμοσύνης!
Δεδομένου ότι η γυναίκα βιώνει σημαντικές αλλαγές, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά, όταν διανύει τους 9 μήνες της εγκυμοσύνης, εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς πώς είναι δυνατό να μη γίνει αντιληπτό ότι πρόκειται να κάνει παιδί.
Παρακάτω θα δείτε σε ποιες περιπτώσεις είναι πιο πιθανή η κρυπτική εγκυμοσύνη.
Σε γυναίκες με υψηλό Δείκτη Μάζας Σώματος
Οι υπέρβαρες και παχύσαρκες γυναίκες είναι πιο πιθανό να μην μπορέσουν να εντοπίσουν τις σωματικές μεταβολές που συνεπάγεται η εγκυμοσύνη. Επίσης, το συσσωρευμένο λίπος παρέχει «μόνωση» στο σώμα κι έτσι δεν γίνονται αντιληπτές οι κινήσεις του εμβρύου.
Σε γυναίκες με ακανόνιστη περίοδο
Η ακανόνιστη περίοδος μπορεί να οφείλεται, για παράδειγμα, στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Έτσι, η γυναίκα δεν ταυτίζει την αμηνόρροια με την εγκυμοσύνη.
Σε γυναίκες που έκαναν τεστ εγκυμοσύνης και βγήκε αρνητικό
Οι πιθανότητες να προκύψει ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα από τεστ εγκυμοσύνης είναι κάτω από 1%, ωστόσο μπορεί να συμβεί, ιδιαίτερα εάν η γυναίκα κάνει το τεστ σε αρχικό στάδιο της εγκυμοσύνης, εάν έχει πιει πολύ νερό πριν κάνει το τεστ ή εάν δεν κάνει σωστά το τεστ.
Σε γυναίκες που κυοφορούν ένα πολύ «ήσυχο» μωρό
Κατά το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, το μωρό συνήθως αρχίζει να κινείται και να κλωτσά. Αυτό όμως δεν συμβαίνει πάντα. Επίσης, εάν οι κινήσεις του μωρού είναι περιορισμένες, ο πλακούντας μπορεί να τις «εξουδετερώσει» και να μην γίνουν αντιληπτές.
Σε γυναίκες που πλησιάζουν την εμμηνόπαυση
Από την ηλικία των 45 και μετά, πολλές γυναίκες παρατηρούν αλλαγές στον κύκλο της περιόδου τους. Το στάδιο αυτό ονομάζεται περιεμμηνόπαυση. Η ακανόνιστη περίοδος, η αμηνόρροια για διάστημα αρκετών μηνών και αλλαγές όπως η αύξηση του βάρους και η νευρικότητα είναι τυπικά συμπτώματα που εκδηλώνουν οι γυναίκες κατά την περιεμμηνόπαυση. Όμως αυτά τα συμπτώματα της περιεμμηνόπαυσης μοιάζουν πολύ με τα συμπτώματα της εγκυμοσύνης.
Σε γυναίκες με στομαχικά προβλήματα
Εάν η γυναίκα αντιμετωπίζει συχνά ναυτίες, τάση προς έμετο, φούσκωμα και άλλες ενοχλήσεις στο στομάχι, ίσως δεν υποψιαστεί ότι μπορεί να οφείλονται σε εγκυμοσύνη.