Τα αντιβιοτικά, χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1940. Αποτελούν χωρίς καμία αμφιβολία ένας από τους μεγαλύτερους σταθμούς και ένα μεγάλο επίτευγμα της ιατρικής.
Για να καταλάβουμε όμως πώς δρουν τα αντιβιοτικά, θα πρέπει να ξέρουμε τα δύο βασικά είδη των μικροοργανισμών που μπορεί να προσβάλουν τον άνθρωπο και να τον κάνουν να αρρωστήσει. Είναι λοιπόν τα βακτηρίδια (Μικρόβια) και οι ιοί. Παρά το γεγονός ότι ορισμένα βακτήρια και ιοί προκαλούν ασθένειες με παρόμοια συμπτώματα, εντούτοις έχουν εντελώς διαφορετικό τρόπο με τον οποίο πολλαπλασιάζονται και μεταδίδονται.
Ωστόσο τα αντιβιοτικά δεν είναι η λύση για τις λοιμώξεις που προκαλούνται από ιούς, όπως η γρίπη και το κρυολόγημα. Τα φάρμακα αυτά είναι κατάλληλα μόνο για τις λοιμώξεις που οφείλονται σε βακτήρια. Και οι αποκαλούμενες ιώσεις προκαλούνται από αυτό που υποδηλώνει η ονομασία τους: από ιούς.
Δυστυχώς, η λήψη αντιβιοτικών με το παραμικρό σύμπτωμα, έχει ως συνέπεια να αναπτύσσουν τα βακτήρια αντοχή στα αντιβιοτικά. Η αντοχή αυτή είναι εξαιρετικά εκτεταμένη. Είναι ενδεικτικό ότι πλέον στην Ευρώπη πεθαίνουν ετησίως εξαιτίας της περισσότεροι άνθρωποι απ’ όσοι από γρίπη, φυματίωση και AIDS μαζί.
Στην πραγματικότητα, σε ετήσια βάση πεθαίνουν 33.000 Ευρωπαίοι εξαιτίας των ανθεκτικών μικροβίων. Και ο αριθμός αυτός αυξάνεται διαρκώς.
Τα στοιχεία αυτά έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΕΕΕΠ με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά των Αντιβιοτικών. Η ημέρα αυτή εορτάζεται κάθε χρόνο στις 18 Νοεμβρίου, με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου & Πρόληψης Ασθενειών (ECDC).
«Η ορθή διάγνωση και η απόφαση περί της αναγκαιότητας για λήψη αντιβιοτικών πρέπει να γίνεται μόνο από γιατρό», λέει ο γενικός ιατρός Στάθης Σκληρός, πρόεδρος της ΕΕΕΕΠ. «Τα αντιβιοτικά δεν θεραπεύουν ούτε βοηθούν στην πρόληψη των ιώσεων. Ο οργανισμός χρειάζεται χρόνο για να αναρρώσει από αυτές».
Βήχας και πονόλαιμος
Ο βήχας και ο πονόλαιμος είναι δύο από τα κατ’ εξοχήν συμπτώματα των ιώσεων. Εφ’ όσον δεν οφείλονται σε κάποια βακτηριακή λοίμωξη, θα κάνουν τον κύκλο τους και θα υποχωρήσουν, χωρίς να χρειαστεί η λήψη αντιβιοτικού.
Αντίστοιχα, τα περισσότερα κρυολογήματα και η γρίπη που οφείλονται σε ιούς είναι αδύνατον να βελτιωθούν με τα αντιβιοτικά. Ούτε μπορούν αυτά να καταπολεμήσουν τον πυρετό ή το φτάρνισμα.
Εάν λοιπόν έχετε συμπτώματα λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού «απευθυνθείτε στον γιατρό σας», συνιστά ο κ. Σκληρός. «Μόνο αν σας χορηγήσει εκείνος κάποιο αντιβιοτικό, πρέπει να το πάρετε». Ωστόσο θα πρέπει να τηρήσετε τις οδηγίες του για τον τρόπο λήψεως, την ποσότητα των δόσεων, τη συχνότητα λήψης και τη διάρκεια της αγωγής.
«Είναι σημαντικό να μην διακόπτετε τη λήψη του αντιβιοτικού μόλις αισθανθείτε καλύτερα», τονίζει. «Η μικρότερη διάρκεια της αγωγής σημαίνει ότι δεν εξοντώνονται όλα τα βακτήρια, παρά μόνο τα πιο ευάλωτα».
Από κει και πέρα, αν ο γιατρός κρίνει ότι δεν χρειάζεστε αντιβιοτική αγωγή, μπορεί να συστήσει συμπτωματική αγωγή, αναλόγως με τα συμπτώματά σας.