Το ρετινοβλάστωμα είναι νεοπλασματική ασθένεια που δημιουργείται από ανώριμα αμφιβληστροειδικά κύτταρα. Είναι ο πιο κοινός πρώιμος ενδοφθαλμικός όγκος (καρκίνος) οφθαλμού της παιδικής ηλικίας και προσβάλλει 1 στα 15000 με 20000 παιδιά.
Εμφανίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε βρέφη και παιδιά με μέσο όρο ηλικίας διαγνώσεως τους 18 μήνες. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, εμφανίζεται σε παιδιά κάτω των 6 χρόνων. Συχνά παρουσιάζεται μονόπλευρο (60-70%) αμφοτερόπλευρο (30-40%) και πολυεστιακό – πολλαπλό (30%).
Συμπτώματα του ρετινοβλαστώματος
Συνήθως οι γονείς παρατηρούν πρώτοι ότι η κόρη του ματιού είναι άσπρη σε έντονο φως. Αυτό το σημάδι λέγεται λευκοκορία. Μάλιστα κάποιοι θα παρατηρήσουν για πρώτη φορά το σημάδι αυτό στις φωτογραφίες του παιδιού. Κάποια άλλα συμπτώματα που μπορεί να έχουν τα παιδιά αυτά είναι τα ακόλουθα (Δεν σημαίνει ότι όποιο παιδί έχει ένα ή περισσότερα από τα πιο κάτω συμπτώματα έχει και ρετινοβλάστωμα):
• Κόκκινη κόρη του ματιού
• Στραβισμός
• Διαφορά στο μέγεθος της κόρης των δύο οφθαλμών (ανισοκορία)
• Ελαττωμένη όραση
H διάγνωση
Όταν κάποιος υποψιαστεί το ρετινοβλάστωμα, τότε το παιδί θα πρέπει να εξεταστεί από παιδο-οφθαλμίατρο, ο οποίος οπωσδήποτε θα κάνει βυθοσκόπηση (πιθανότατα με αναισθησία) για να ελέγξει με προσοχή τον αμφιβληστροειδή. Στη συνέχεια πιθανό να ζητήσει κάποιες από τις πιο κάτω απεικονιστικές εξετάσεις.
• Υπερηχογράφημα οφθαλμού
• Αξονική τομογραφία ή και
• Μαγνητική τομογραφία της περιοχής του οφθαλμού
Με τα πιο πάνω θα τεθεί ή θα αποκλειστεί η διάγνωση και θα προσδιοριστεί η τοπική επέκταση του όγκου. Αν και μεταστατική νόσος σπάνια υπάρχει τη στιγμή της διάγνωσης ίσως χρειαστεί να γίνουν επιπλέον εξετάσεις από ειδικό παιδοογκολόγο για να προσδιοριστεί η διασπορά του όγκου σε άλλες περιοχές του σώματος. Οι κυριότερες εξετάσεις που μπορεί να απαιτηθούν αναφέρονται πιο κάτω:
• Εξετάσεις αίματος
• Οσφυονωτιαία παρακέντηση (Να πάρει δηλαδή εγκεφαλονωτιαίο υγρό από τη σπονδυλική στήλη).
• Οστεομυελική βιοψία
• Σπινθηρογράφημα οστών
Η θεραπεία του ρετινοβλαστώματος
Η θεραπεία είναι διαφορετική σε κάθε περίπτωση και εξαρτάται κυρίως από το μέγεθος του όγκου, την τοπική επέκτασή του, την ηλικία του παιδιού και τη δυνατότητα διατήρησης της όρασης. Για το σχεδιασμό της θεραπείας ενός παιδιού με ρετινοβλάστωμα χρειάζεται η συνεργασία ενός παιδο-ογκολόγου, ενός παιδο-οφθαλμιάτρου και ενός ειδικού ακτινοθεραπευτή. Η ομάδα αυτή θα συστήσει μια ή περισσότερες από τις ακόλουθες θεραπείες:.
• Εκπυρήνιση του όγκου.
• Εντοπισμένη εξωτερική ακτινοθεραπεία.
• Βραχυθεραπεία. Τοποθετείται ειδικό υλικό που εκπέμπει ακτινοβολία μέσα στο όγκο, το οποίο καταστρέφει και αφήνει άθικτους του γύρω ιστούς.
• Κρυοθεραπεία. Χρησιμοποιεί ειδικά αέρια (Αργού ή αζώτου) για να καταστρέψει το όγκο.
• Θεραπεία με laser
• Χημειοθεραπεία
• Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να αφαιρεθεί ολόκληρο το μάτι.