Ο FDA των ΗΠΑ και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) έχουν ήδη ξεκινήσει να εξετάζουν τα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τη χορήγηση ενισχυτικών δόσεων για τα εμβόλια της COVID-19 προκειμένου να αποφανθούν αν αυτά θα πρέπει να χορηγηθούν στο γενικό πληθυσμό.
Η χορήγηση των παραπάνω έχει ήδη ξεκινήσει στις ευπαθείς ομάδες και τους ηλικιωμένους και τα πρώτα δεδομένα για την αποτελεσματικότητα της προσέγγισης αυτής είναι πολύ θετικά.
Ωστόσο, δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι θα ήταν προτιμότερο να είχαμε εμβόλια προσαρμοσμένα στα νεότερα στελέχη του ιού, όπως το Άλφα και το Δέλτα, καθώς αυτά θα είχαν υψηλότερη αποτελεσματικότητα.
Στις αρχές του έτους, ορισμένες εταιρείες είχαν υποστηρίξει ότι έχουν ξεκινήσει ήδη να αναπτύσσουν εμβόλια τα οποία θα δημιουργούν ανοσία για περισσότερα του ενός στελέχη.
Ωστόσο, καθώς τα εμβόλια που κυκλοφορούν σήμερα φαίνεται ότι έχουν την ικανότητα να προστατεύουν μακροπρόθεσμα από τη σοβαρή νόσηση, δεν είναι σαφές αν πράγματι χρειαζόμαστε ειδικά εμβόλια για το κάθε στέλεχος.
Τόσο η Pfizer όσο και η Moderna υποστήριξαν ότι η 3η δόση του εμβολίου τους (το οποίο αναπτύχθηκε με βάση το αρχικό στέλεχος της πανδημίας) μπορεί να ενισχύσει τόσο τα επίπεδα των αντισωμάτων όσο και την ανοσία για τη σοβαρή νόσηση και τη λοίμωξη.
Ωστόσο και οι δύο παραπάνω εταιρείες, καθώς και άλλες εταιρείες που αναπτύσσουν εμβόλια, τόνισαν ότι αυτή τη στιγμή εξετάζουν και νέα εμβόλια ειδικά για τα στελέχη που έχουν δείξει ότι μπορεί να αποφύγουν την εξουδετέρωση ,από τα εμβόλια που κυκλοφορούν σήμερα.
Το στέλεχος Βήτα, για παράδειγμα, το οποίο δεν έχει εξαπλωθεί σε μεγάλο βαθμό χάρη στο στέλεχος Δέλτα, φαίνεται ότι έχει αυτή την ικανότητα.
Τι έχει κάνει, λοιπόν, σήμερα η κάθε εταιρεία και τι εμβόλια προετοιμάζει για το μέλλον;
-Pfizer/BioNTech
Η Pfizer εξετάζει ήδη νέα εμβόλια τόσο για το στέλεχος Βήτα όσο και για το στέλεχος Δέλτα.
Η κλινική δοκιμή για το εμβόλιο αναπτύχθηκε με βάση το στέλεχος Δέλτα ήταν προγραμματισμένη να ξεκινήσει τον Αύγουστο, ωστόσο προς το παρόν δεν γνωρίζουμε αν αυτό πράγματι έγινε ή αν έχει καθυστερήσει.
Η παραπάνω κλινική δοκιμή συντονίζεται από τη BioNTech, η οποία δεν έχει βγάλει ακόμα κάποια επίσημη ανακοίνωση σχετικά με την πορεία της παραπάνω κλινικής δοκιμής.
Η Pfizer και η BioNTech έβγαλαν πριν λίγες ημέρες μία ανακοίνωση στην οποία υποστήριξαν ότι «το εμβόλιο BNT162b2 (σ.σ. το αρχικό εμβόλιο της Pfizer που χορηγείται σήμερα) έχει ακόμα υψηλή αποτελεσματικότητα στην πρόληψη της COVID-19 και κανένα στέλεχος, συμπεριλαμβανομένου και του Δέλτα, δεν μπορεί να αποφύγει την εξουδετέρωση από το εμβόλιο».
Ωστόσο, καθώς τελευταία δεδομένα έχουν δείξει ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έχει περιοριστεί για την πρόληψη της λοίμωξης (όχι της νόσησης), η εταιρεία συνεχίζει τις κλινικές δοκιμές φάσης προκειμένου να αποκτήσει μία καλύτερη εικόνα.
Moderna
Σύμφωνα με μία ανακοίνωση που έβγαλε η εταιρεία στην 2021 R&D Day, η Moderna αυτή τη στιγμή εξετάζει 4 εμβόλια για την COVID-19 σε κλινικές δοκιμές: ένα για το στέλεχος Βήτα, ένα για το στέλεχος Δέλτα, ένα πολυδύναμο εμβόλιο για το στέλεχος Βήτα και το αρχικό στέλεχος του ιού και ένα πολυδύναμο εμβόλιο για το στέλεχος Βήτα και το στέλεχος Δέλτα.
Προς το παρόν, η εταιρεία δεν έχει δημοσιοποιήσει δεδομένα σχετικά με την πορεία των παραπάνω κλινικών δοκιμών.
Πριν από λίγες ημέρες, η Moderna έβγαλε μία άλλη ανακοίνωση στην οποία υποστήριξε ότι το αρχικό εμβόλιό της είναι ακόμα αποτελεσματικό ενάντια στο στέλεχος Δέλτα, με βάση δεδομένα από το CDC από το γενικό πληθυσμό.
Η εταιρεία υποστήριξε επίσης ότι τα διαθέσιμα δεδομένα υποστηρίζουν τη χορήγηση μίας ενισχυτικής δόσης (50mcg, δηλαδή μισή ποσότητα από την αρχική δόση), τα οποία έχει υποβάλει ήδη στο FDA με σκοπό να λάβει έγκριση.
Johnson & Johnson/Janssen
Τον Ιούλιο, η Johnson & Johnson ανακοίνωσε ότι το μονοδοσικό της εμβόλιο μπορεί να προστατεύσει τόσο από το στέλεχος Δέλτα, όσο και από τα υπόλοιπα στελέχη του ιού, σύμφωνα με δεδομένα από την κλινική δοκιμή φάσης ΙΙΙ με τίτλο ENSEMBLE.
Προς το παρόν δεν έχει ανακοινώσει αν ασχολείται με την ανάπτυξη ενισχυτικών δόσεων προσαρμοσμένων στα νεότερα στελέχη.
AstraZeneca
Η εταιρεία ανακοίνωσε στα τέλη Ιουνίου ότι έχει ξεκινήσει ήδη τις εγγραφές εθελοντών για μία κλινική δοκιμή φάσης ΙΙ/ΙΙΙ, η οποία θα εξετάσει ένα εμβόλιο που ανέπτυξε ειδικά για το στέλεχος Βήτα.
Novavax
Αν και το αρχικό εμβόλιο της εταιρείας δεν έχει λάβει ακόμα έγκριση, η Novavax ανακοίνωσε τον Ιούνιο ότι έχει ξεκινήσει ήδη την ανάπτυξη ενός εμβολίου ειδικά για το στέλεχος Βήτα, το οποίο εξετάζεται αυτή τη στιγμή σε προκλινικά μοντέλα.
Πηγή: Αντώνιος Δημητρακόπουλος – Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center