Το σπάνιο αλλά σοβαρό σύνδρομο θρομβώσεων που συνδέθηκε με το εμβόλιο της AstraZeneca έχει δημιουργήσει αρκετά ερωτήματα στους ασθενείς, ιδιαίτερα αυτούς που έχουν κάνει ήδη την 1η δόση του συγκεκριμένου εμβολίου.
Απαντήσεις, σε ορισμένα από αυτά τα ερωτήματα δίνει ο Διευθυντής Γ’ Παθολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center κ. Αντώνιος Δημητρακόπουλος.
Επιστημονικές απαντήσεις για:
-το σύνδρομο VITT (ή VIPIT),
-τις ανεπιθύμητες ενέργειες από τη 2η δόση, και,
-τα προειδοποιητικά συμπτώματα που θα πρέπει να προσέξουμε
-Έχω κάνει ήδη την 1η δόση του εμβολίου της AstraZeneca, υπάρχει κίνδυνος από τη 2η δόση;
Σήμερα, γνωρίζουμε πλέον ότι το εμβόλιο μπορεί πράγματι να προκαλέσει σοβαρές θρομβώσεις σε ορισμένους ασθενείς, ωστόσο ο κίνδυνος αυτός είναι εξαιρετικά χαμηλός (περίπου 1 στους 55.000 ασθενείς για την 1η δόση).
Μετά τα πρώτα περιστατικά του συνδρόμου VITT, όπως ονομάστηκε, έχουμε πλέον αρκετά δεδομένα και υπάρχουν ήδη αποτελεσματικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπισή του.
Το σύνδρομο αυτό είχε αρχικά θνησιμότητα περίπου 20-50%, ωστόσο σήμερα το ποσοστό αυτό έχει περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό.
Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η απόφαση να κάνουμε το εμβόλιο της AstraZeneca ήταν σωστή.
Το εμβόλιο αυτό έχει υψηλή αποτελεσματικότητα και προστατεύει τόσο εμάς, όσο και τους ανθρώπους στο στενό μας περιβάλλον από τον ιό, φέρνοντάς μας ένα βήμα πιο κοντά στο τέλος της πανδημίας.
-Πρέπει να κάνω τη 2η δόση του εμβολίου της AstraZeneca και αν ναι, πότε;
Η 2η δόση των εμβολίων που χορηγούνται σε αυτό το σχήμα, ουσιαστικά είναι αυτή που ισχυροποιεί την ανοσιακή μνήμη.
Γνωρίζουμε από τις κλινικές δοκιμές ότι η 1η δόση, αν και περιορίζει σημαντικά τα ποσοστά θνησιμότητας από τον ιό, δεν μπορεί να αποτρέψει το σύνολο των λοιμώξεων.
Η 2η δόση είναι αυτή που τελικά ισχυροποιεί την ανοσιακή απόκριση και μας προστατεύει σχεδόν 100% από τη λοίμωξη.
Η 2η δόση περιορίζει επίσης σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού.
Αναφορικά με το πότε πρέπει να γίνεται η 2η δόση, ακόμα δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα, ωστόσο η διαφορά 12-20 εβδομάδων ανάμεσα στις 2 δόσεις του εμβολίου φαίνεται ότι είναι ιδανική, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα εμβόλια.
-Υπάρχει κίνδυνος θρομβώσεων στη 2η δόση του εμβολίου της AstraZeneca;
Ο κίνδυνος θρομβώσεων μετά τη 2η δόση του εμβολίου είναι περίπου 1 στα 600.000, δηλαδή περίπου 10 φορές χαμηλότερος σε σχέση με την 1η δόση.
Αν δεν παρουσιάσετε συμπτώματα συνδρόμου VITT μετά την 1η δόση, τότε δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε όταν θα πάτε να κάνετε τη 2η.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου, έτσι ώστε να λάβετε θεραπεία άμεσα, αν τελικά παρουσιάσετε VITT.
-Πόσο επικίνδυνο είναι το σύνδρομο VITT;
Το σύνδρομο VITT, αν και εμφανίζεται εξαιρετικά σπάνια, μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο ή ακόμα και απειλητικό για τη ζωή.
Το θετικό είναι ότι πλέον έχουμε περισσότερα δεδομένα σχετικά με τη συμπτωματολογία και τους μηχανισμούς του συνδρόμου, επομένως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε άμεσα τους θρόμβους όταν εμφανιστούν.
Στην αρχή του μαζικού εμβολιασμού, ο κίνδυνος θανάτου από το σύνδρομο VITT ήταν περίπου 60-80%, ωστόσο σήμερα έχει περιοριστεί σε λιγότερο από 20%.
“Όταν άρχισαν να χορηγούνται τα πρώτα εμβόλια, οι ασθενείς δεν γνώριζαν τα προειδοποιητικά συμπτώματα και επομένως συχνά καθυστερούσαν να μεταβούν στο νοσοκομείο, γεγονός που σίγουρα είχε συμβάλει στα υψηλά ποσοστά θνητότητας από το σύνδρομο.
Σήμερα, τα περισσότερα συμπτώματα είναι γνωστά, επομένως οι ασθενείς λαμβάνουν θεραπεία για το σύνδρομο πολύ πιο γρήγορα“, εξηγεί ο κ. Δημητρακόπουλος.
-Ποια είναι τα προειδοποιητικά συμπτώματα του συνδρόμου VITT;
Τα συμπτώματα του συνδρόμου VITT εμφανίζονται τουλάχιστον 4 ημέρες μετά τη χορήγηση του εμβολίου και περιλαμβάνουν:
- Σοβαρές κεφαλαλγίες που δεν υποχωρούν
- Διπλωπία
- Οιδήματα των κάτω άκρων
- Δύσπνοια
- Κοιλιακό άλγος
- Εκχυμώσεις σε διάφορες περιοχές του σώματος
Αν εμφανίσετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα είναι σημαντικό να μεταβείτε άμεσα στο νοσοκομείο.
Άλλα συμπτώματα, όπως ο πυρετός, η ήπια κεφαλαλγία, το αίσθημα κόπωσης και το άλγος στο σημείο του εμβολιασμού εμφανίζονται συχνά μετά τον εμβολιασμό, επομένως δεν θα πρέπει να μας προκαλέσουν ανησυχία.
-Ποιοι ασθενείς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θρομβώσεων από το εμβόλιο της AstraZeneca;
Καθώς τα περιστατικά του συνδρόμου VITT είναι εξαιρετικά σπάνια, αυτή τη στιγμή είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστούν παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισής του.
Αν και τα περισσότερα περιστατικά έχουν καταγραφεί σε γυναίκες, ο αριθμός των περιστατικών είναι πολύ χαμηλός για να γνωρίζουμε αν το φύλο πράγματι αποτελεί παράγοντα κινδύνου.
“Το οικογενειακό ιστορικό θρομβώσεων επίσης δεν συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καθώς οι μηχανισμοί των δύο νόσων είναι εντελώς διαφορετικοί“, καταλήγει ο κ. Δημητρακόπουλος.