Με τον όρο «οστεοαρθρίτιδα» αναφερόμαστε σε μία οξεία ή χρόνια φλεγμονή των αρθρώσεων, η οποία συχνά στην πλειοψηφία των περιπτώσεων σχετίζεται με ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες, όπως:
-Τα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωριασική αρθρίτιδα κ.ά.
-Το μεταβολικό σύνδρομο. Τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα με υψηλό Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI), άτομα με αυξημένο ουρικό οξύ και πάσχοντες από ουρική αρθρίτιδα παρουσιάζουν συχνότερα οστεοαρθρίτιδα.
-Ο τρόπος ζωής: Η καταπόνηση λόγω έντονης άσκησης, οι τραυματισμοί αρθρώσεων, ακόμη και η εργασία (π.χ. αγροτική), ενοχοποιούνται για την εμφάνιση της οστεοαρθρίτιδας.
Η πιο κοινή μυοσκελετική ασθένεια στον Δυτικό κόσμο αποτελεί και την πιο σημαντική αιτία πόνου, ο οποίος οδηγεί στη μείωση της δραστηριότητας του ασθενούς και σταδιακά ακόμη και στην πλήρη λειτουργική του ανικανότητα.
Η πολυπαραγοντική αυτή νόσος, εξελίσσεται με διαφορετικό ρυθμό σε κάθε ασθενή. Περιγράφονται τέσσερα στάδιά της, σύμφωνα με ορθοπεδικά και ρευματολογικά κριτήρια.
Ανάλογα με τον βαθμό που εμπλέκεται, όχι μόνο καθαυτή η πάσχουσα άρθρωση, αλλά και τα οστά, οι χόνδροι και η μεμβράνη του αρθρικού θυλακίου, ο ειδικός γιατρός (ορθοπεδικός ή ρευματολόγος) θα αποφανθεί εάν η νόσος βρίσκεται στο 1ο, 2ο, 3ο ή 4ο στάδιο.
Η εξέλιξη της νόσου στο μικροσκόπιο
Η χρόνια καταπόνηση και οι τραυματισμοί των αρθρώσεων, λόγω άσκησης ή συνθηκών εργασίας, οδηγούν στην υπερέκφραση των αποικοδομητικών ενζύμων, των λεγόμενων μεταλλοπρωτεϊνασών και σερινοπρωτεϊνασών.
–Στο 1ο στάδιο της νόσου, η ποσοτική τους αύξηση οδηγεί σε απώλεια πρωτεογλυκανών και κολλαγόνου.
–Στο 2ο στάδιο, το κολλαγόνο καταστρέφεται, με συνέπεια να μειώνεται το πάχος του χόνδρου της άρθρωσης.
–Στα τελευταία στάδια, τα προϊόντα αποσύνθεσης του χόνδρου προκαλούν στην αρθρική μεμβράνη φλεγμονώδεις διεργασίες, προσβάλλοντας εκ νέου τον χόνδρο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, που οδηγεί στην πλήρη «λύση» του χόνδρου και τον σχηματισμό υπερπλαστικού οστού με οστεόφυτα.
Αυτά, κατά την κίνηση, τραυματίζουν την περιοχή, έχοντας ως συνέπεια την πρόκληση έντονου πόνου.
Η διαδικασία της αποσύνθεσης αφορά όλες τις αρθρώσεις του μυοσκελετικού συστήματος.
Οι χόνδροι της άρθρωσης, ο θύλακας, το ενδοαρθρικό υγρό και οι πιέσεις εντός της άρθρωσης, οι σύνδεσμοι και οι υποστηρικτικοί σχηματισμοί προσβάλλονται, επιφέροντας τη σταδιακή δυσκαμψία και δυσλειτουργία της άρθρωσης.
Συχνό παράδειγμα είναι η προσβολή της άρθρωσης του γονάτου.
–Μετά την έκτη δεκαετία της ζωής, και εφόσον δεν υπάρξει αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπιση, ο ασθενής οδηγείται σε αρθροπλαστική, την πλέον ενδεδειγμένη χειρουργική επέμβαση, για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας της άρθρωσης.
Αμέσως τον γιατρό!
Καθώς η αποτελεσματική αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας σχετίζεται άμεσα με την έγκαιρη διάγνωσή της, κάθε επίμονο σύμπτωμα φλεγμονής σε οποιαδήποτε άρθρωση του μυοσκελετικού συστήματος πρέπει να αναφέρεται στον γιατρό, ο οποίος θα αξιολογήσει τη συμπτωματολογία, και ενδεχομένως να προτείνει, πέρα από την ενδεδειγμένη θεραπεία, και φυσικούς ή εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισης της νόσου:
-τον έλεγχο του σωματικού βάρους,
-τη σωστή εκγύμναση των συγγενών μυών της πάσχουσας άρθρωσης, μέσω συγκεκριμένων ασκήσεων,
-ή ακόμη και ιατρικό βελονισμό, μέθοδο που έχει πολύ καλά αποτελέσματα στον έλεγχο του πόνου και τη βελτίωση της λειτουργικότητας των αρθρώσεων.
Αντιμετώπιση
Παρότι δεν υπάρχει δυνατότητα πλήρους ίασης της οστεοαρθρίτιδας, παρά μόνο θεραπευτικές ουσίες για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του ασθενούς, στόχος κάθε θεραπευτικής προσέγγισης πρέπει να είναι η αποφυγή (ή έστω αναβολή) της αρθροπλαστικής με τις οδηγίες των ειδικών γιατρών.
Η έγκαιρη διάγνωση, η σωστή σταδιοποίηση και η κατάλληλη αντιμετώπιση της νόσου αυξάνουν τις πιθανότητες καλύτερου ελέγχου των συμπτωμάτων και ενδεχομένως και της επιβράδυνσης της εξέλιξής της.
Όταν η οστεοαρθρίτιδα διαγνωστεί στα πρώιμα στάδια 1ου ή και 2ου βαθμού, αντιμετωπίζεται ικανοποιητικά και εξελίσσεται βραδέως, καθώς οι φαρμακευτικές ουσίες που υπάρχουν στη φαρέτρα των γιατρών αντιμετωπίζουν την αλλοίωση-λέπτυνση του χόνδρου και βοηθούν στην αποκατάστασή του και, κατά συνέπεια, στην εύρυθμη λειτουργία της άρθρωσης.
Τα όπλα στη μάχη κατά της οστεοαρθρίτιδας
-Υδρολυμένο Κολλαγόνο (Collagen Hydrolyzed, CH-Alpha): Συμπλήρωμα διατροφής που βοηθά τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση της νόσου και στοχεύει στην αναγέννηση του χόνδρου της άρθρωσης.
Δεδομένα από ακτινολογικά ευρήματα αποδεικνύουν τη μέγιστη (πολλαπλάσια) συγκέντρωση του υδρολυμένου κολλαγόνου στον αρθρικό χώρο.
Είναι το μοναδικό προϊόν με προστασία ευρεσιτεχνίας στις ΗΠΑ για την αναγέννηση του χόνδρου και το μοναδικό που αποδεδειγμένα ενεργοποιεί τα χονδροκύτταρα, τα οποία οδηγούν στη συντήρηση της εξωκυττάριας ουσίας του χόνδρου (matrix).
-Θειική Χονδροϊτίνη: Θα μπορούσε να λέγεται και «θεϊκή», καθώς με την έγκαιρη και σωστή χρήση της μειώνεται ο πόνος και βελτιώνεται η κινητικότητα της άρθρωσης. Έχει αποδειχθεί η αποτελεσματικότητά της στη συμπτωματική θεραπεία της φλεγμονής στις αρθρώσεις γόνατος, ισχίου και χειρός, ενώ η χορήγησή της εμπεριέχεται στις οδηγίες τόσο της EULAR όσο και της OARSI, ρευματολογικής και ορθοπεδικής εταιρείας αντίστοιχα.
Η φαρμακευτική πρόταση
Προτεινόμενο πρόγραμμα αντιμετώπισης των συμπτωμάτων της οστεοαρθρίτιδας με συμπληρώματα διατροφής:
–Λήψη 800 mg υψηλής καθαρότητας θειικής χονδροϊτίνης ανά ημέρα επί 3 μήνες, προκειμένου να ανακουφιστεί ο ασθενής από τον πόνο και τη φλεγμονή.
Η χρήση της και πέρα των τριών μηνών, με ασφάλεια και απουσία παρενεργειών, θα διασφαλίσει τη μη εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας.
–Στα μεσοδιαστήματα διακοπής της χορήγησης της θειικής χονδροϊτίνης προτείνεται η χορήγηση υδρολυμένου κολλαγόνου, για τη διατήρηση της ελαστικότητας και της κινητικότητας της προσβεβλημένης άρθρωσης.
Η συνδυασμένη λήψη θειικής χονδροϊτίνης και υδρολυμένου κολλαγόνου ορίζεται ανάλογα και με τη βαρύτητα της κατάστασης, ενώ τα αποτελέσματα της αγωγής συνεκτιμώνται ακτινοσκοπικά και κλινικά από τον θεράποντα ιατρό.