Η λιπώδης διήθηση, ή στεάτωση, ήπατος είναι μια διαδεδομένη νοσολογική οντότητα της εποχής μας, η οποία αφορά το 25-35% του γενικού πληθυσμού και όλες τις ηλικίες.
Με τον όρο «λιπώδης διήθηση» εννοούμε τη συσσώρευση τριγλυκεριδίων και άλλων λιπιδίων εντός των ηπατικών κυττάρων.
Μεταβολικό σύνδρομο
–Η κατάσταση που συχνότερα σχετίζεται με τη λιπώδη διήθηση είναι το μεταβολικό σύνδρομο, το οποίο περιλαμβάνει καταστάσεις όπως:
-παχυσαρκία,
-σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ, και,
-υπερτριγλυκεριδαιμία.
-Η κατάχρηση αλκοόλ είναι μια άλλη αιτία λιπώδους διήθησης (ελάχιστη κατανάλωση 40-80 γραμμ. αλκοόλης καθημερινά για 10-12 έτη).
Σχεδόν όλοι οι χρήστες αλκοόλ θα αναπτύξουν στεάτωση μακροχρονίως.
–Επίσης, φάρμακα όπως:
-η μεθοτρεξάτη,
-η αμιοδαρόνη ,
-η ταμοξιφένη
μπορούν να προκαλέσουν λιπώδη διήθηση.
–Σπανιότερα, διάφορα μεταβολικά σύνδρομα και παθήσεις, όπως:
-η γαλακτοζαιμία,
-οι γλυκογονιάσεις,
-η ομοκυστινουρία,
-διάφορα σύνδρομα δυσαπορρόφησης, όπως η κοιλιοκάκη
μπορούν να αποτελούν αιτίες για τη συγκεκριμένη πάθηση.
“Δεν πρέπει να παραλείψουμε, βέβαια, και την ολική παρεντερική σίτιση, η οποία σε μεγάλο ποσοστό οδηγεί σε λιπώδες ήπαρ“, τονίζει ο κ. Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος -Ειδικός Παθολόγος, Διευθυντής Δ΄ Παθολογικής Κλινικής, προσθέτοντας ότι:
“Η στεάτωση μπορεί να είναι αναστρέψιμη με την απώλεια βάρους και τη διακοπή κατανάλωσης αλκοόλ.
Παρότι παλαιότερα θεωρείτο μια καλοήθης κατάσταση η οποία σπανίως εξελίσσεται σε χρόνια ηπατική νόσο, αυτό δεν είναι αληθές.
Υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να εξελιχθεί σε στεατοηπατίτιδα – ίνωση και κίρρωση του ήπατος”.
– Ίνωση εμφανίζουν το 15-50% των ασθενών με μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα, το 1/5 των οποίων εξελίσσεται σε κίρρωση εντός δεκαετίας.
Πολλά από αυτά τα περιστατικά παλαιότερα βαφτίζονταν ως «κρυψιγενής κίρρωση»
ΣυμπτώματαΗ στεάτωση είναι -κατά κανόνα- ασυμπωματική.
-Ωστόσο περίπου το 50% των ασθενών με στεάτωση ή πολύ περισσότερο στεατοηπατίτιδα θα αναφέρουν κόπωση, κακουχία ή δυσφορία του υποχόνδριου. -Ασκίτης,
-οίδημα,
-ίκτερος
είναι συμπτώματα κίρρωσης από εξελισσόμενη στεατοηπατίτιδα.
Κατά τη φυσική εξέταση, συνήθης είναι η ηπατομεγαλία.
Σύνηθες εργαστηριακό εύρημα είναι η αύξηση των τρανσαμινασών, ιδιαιτέρως της ALT και της γGT, ειδικώς στην αλκοολική στεάτωση.
–Απεικονιστικά, η συσσώρευση λίπους είναι εμφανής με U/S, C/T ή MRI.
–Βιοψία ήπατος θα χρειαστεί για τη διάγνωση χρόνιας ηπατικής νόσου.
–Προγνωστικοί παράγοντες για την εξέλιξη της λιπώδους διήθησης είναι:
-η παρουσία σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ και μεταβολικού συνδρόμου,
-η τιμή της ινσουλίνης νηστείας,
-η τιμή της AST νηστείας,
-το κλάσμα AST/ALT.
ΘεραπείαΤο fibroscan είναι μια άλλη χρήσιμη μη επεμβατική μέθοδος ελέγχου της ίνωσης.
–Η θεραπεία της στεάτωσης περιλαμβάνει:
-την απώλεια βάρους,
-τη διακοπή αλκοόλ,
-τη βελτίωση των διατροφικών συνηθειών,
-τη θεραπεία των συνοδών νοσημάτων (του διαβήτη, της υπερτριγλυκεριδαιμίας, της παχυσαρκίας).
Κατά περίπτωση, χρήσιμα φάρμακα μπορεί να είναι το Ω3 λιπαρά, η vit E, η πυογλιταζόνη, οι στατίνες, οι νεότεροι SGLT-2 και η μετφορμίνη.
“Οι βαριατρικές επεμβάσεις προσφέρουν μεγάλη βελτίωση στη στεάτωση και τη στεατοηπατίτιδα, όταν γίνονται με ένδειξη την νοσογόνο παχυσαρκία με συνοδό συννοσηρότητα.
Η στεατοηπατίτις -με ή χωρίς νοσηρότητα- δεν αποτελεί, προς το παρόν, ένδειξη για βαριατρική επέμβαση”, εξηγεί ο κ. Σταυρόπουλος.
Συμπερασματικά:
–Θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή από ασθενείς και ιατρούς στη λιπώδη διήθηση του ήπατος καθώς αυτή φέρνει στην επιφάνεια σοβαρό μεταβολικό σύνδρομο και, ενίοτε, εξελίσσεται σε χρόνια ηπατική νόσο.
Ευτυχώς με την έγκαιρη ευαισθητοποίηση και την κατάλληλη αγωγή, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι αναστρέψιμη.