Το τελευταίο τεύχος του «Business Partners», του διμηνιαίου περιοδικού που εκδίδει στα αγγλικά το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, φιλοξενεί μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη του κ. Διονυσίου Φιλιώτη, επιτυχημένου επιχειρηματία στο χώρο του φαρμάκου,
Προέδρου του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος και προσφάτως εκλεγέντος στο Διοικητικό Συμβούλιο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών.
Ο κ. Φιλιώτης, με την ψυχραιμία που τον διακρίνει και την τεράστια εμπειρία του από τον κόσμο των επιχειρήσεων προσπαθεί να σκιαγραφήσει το μέλλον της χώρας μετά την έξοδο από την κρίση. Περιγράφει μια νέα Ελλάδα, πιο δυνατή και με περισσότερη «όρεξη», κάτι που θα σημάνει ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης. Ακόμη, εξηγεί γιατί οι περαιτέρω περικοπές των δημοσίων δαπανών για την Υγεία και δη για τα φάρμακα θα έχουν αρνητικές συνέπειες στο σύστημα Υγείας, αλλά και το πώς ο φαρμακευτικός κλάδος έχει συμβάλει ενεργά μέχρι σήμερα στην προσπάθεια διάσωσης της χώρας από την χρεοκοπία με περικοπές περίπου 2 δις. ευρώ.
Ας δούμε, όμως, τα σημαντικότερα σημεία της συνέντευξής του, τα θετικά μηνύματα που αφήνει για το μέλλον, αλλά και τους κώδωνες κινδύνου που κρούει για κάποια από τα αναποτελεσματικά και χωρίς λογική μέτρα που λαμβάνονται στο παρόν.
«Δεν είναι μια περίοδος για τους μικρόψυχους»
Ο κ. Φιλιώτης περιγράφει ένα ζοφερό σκηνικό, αυτό που άλλωστε βιώνουμε όλοι μας, με την πλήρη τελμάτωση της αγοράς τα τελευταία χρόνια και την αδυναμία των αρχών να λύσουν πολλά προβλήματα –εν μέρει λόγω και της λάθος στρατηγικής που ακολουθήθηκε από την τρόικα-, ωστόσο θεωρεί πως το πρόγραμμα του PSI κινείται στην σωστή κατεύθυνση και θα αποδώσει καρπούς αν εφαρμοστεί πλήρως και με τον δέοντα τρόπο. Αναλυτικά:
«Πολλά σύννεφα έχουν μαζευτεί πάνω από την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, είναι αλήθεια αυτό. Και η κατάσταση παραμένει κρίσιμη. Δεν είναι μια περίοδος για τους μικρόψυχους. Μια σειρά νέων μέτρων, σκληρών, τα οποία έχουν επιβληθεί τα τελευταία δύο χρόνια, έχουν προσθέσει ένα βαρύ φορτίο στις επιχειρήσεις, σε μια περίοδο που η οικονομική δραστηριότητα έχει μπει σε τέλμα και η χώρα βρίσκεται ενώπιον του τέταρτου συνεχούς έτους σε ύφεση. Είναι ευρέως πια αποδεκτό και ανάμεσα στους επιχειρηματίες, αλλά και στην Τρόικα, ότι η στρατηγική για την σταθεροποίηση της οικονομίας μας ήταν εν μέρει λανθασμένη. Οι θυσίες δεν βελτίωσαν τα νούμερα. Το αντίθετο μάλιστα, αφού τα ελλείματά μας δεν έπιασαν τους στόχους και το δημόσιο χρέος μας ανέβηκε ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Μια σειρά από θεμελιώδη προβλήματα, όπως η φοροδιαφυγή και η διαφθορά δεν έχουν αντιμετωπισθεί με την απαιτούμενη θέληση και ταχύτητα. Από την άλλη όμως, πιστεύω ότι η συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου 2011, αν εφαρμοσθεί πλήρως και σωστά, θα προχωρήσει πάρα πολύ το θέμα της λύσης του χρέους και θα παράσχει τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάρρωση και την ανάπτυξη της χώρας. Είναι επιτακτική ανάγκη, αν θέλουμε να ξαναδούμε το υγιές χρήμα να ρέει και πάλι, να αφαιρέσουμε το κακό χρέος που φράζει αυτήν την στιγμή τις αρτηρίες της οικονομίας. Πολλά θα εξαρτηθούν από την επανακεφαλαίωση των Τραπεζών μας. Χωρίς πίστωση δεν υπάρχει απασχόληση, δεν υπάρχει οικονομική δραστηριότητα, δεν υπάρχει ανάπτυξη».
«Μετά την αναδιάρθρωση του χρέους μας, η Ελλάδα θα έχει απαλλαγεί από ένα σημαντικό βάρος.»
Αναγνωρίζοντας πως το πρόβλημα της κρίσης χρέους δεν είναι μόνο ελληνικό, αλλά αφορά ολόκληρη την Ευρώπη, ο κ. Φιλιώτης, από την εμπειρία του στον κόσμο των επιχειρήσεων και της οικονομίας, θεωρεί πως μοιάζει αδύνατον να μην βρεθεί λύση και επισημαίνει πως σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε, δημιουργούνται και οι καλύτερες συνθήκες για να μπορεί κανείς να μιλήσει για ένα όραμα για το μέλλον:
«Δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή να μιλήσει κανείς για ένα όραμα για το μέλλον, αλλά και να προχωρήσει σε δράσεις για να το στηρίξει, απ’ ότι μια περίοδος κρίσης. Είμαι πολύ αισιόδοξος ότι η χώρα θα ξεπεράσει όλα τα εμπόδια και θα βγει από την παρούσα κατάσταση πιο δυνατή και με μια ανανεωμένη όρεξη για να πετύχει όσα μπορεί στο μέγιστο βαθμό.
Μετά την αναδιάρθρωση του χρέους μας, η Ελλάδα θα έχει απαλλαγεί από ένα σημαντικό βάρος. Η οικονομία μας θα λειτουργεί υπό συνθήκες του χαμηλότερου δημοσίου χρέους που είχαμε για πάνω από μια γενιά. Αυτή η εξέλιξη ανοίγει το δρόμο για νέες, υγιείς επενδύσεις που θα μπορούσαν να στηρίξουν μια σημαντική ανάπτυξη στα χρόνια που έρχονται. Αυτό, βέβαια, αν θεωρήσουμε ως δεδομένο ότι η οικονομική αναδιάρθρωση θα ακολουθηθεί και από μια αναδιάρθρωση των δομών υπό τις οποίες λειτουργεί το κράτος, όπως και των εργασιακών σχέσεων και της παραγωγικότητας.
Η Ελλάδα μπορεί να πετύχει ένα ποιοτικό άλμα προς τα μπροστά, προς ένα λαμπρό μέλλον. Είναι πολύ σημαντικό να προσθέσουμε πως σήμερα το παιχνίδι δεν είναι μόνο στα ελληνικά χέρια. Είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν γενναίες αποφάσεις για την οικονομική σταθεροποίηση της Ευρωζώνης, γιατί αλλιώς ολόκληρη η Ευρώπη θα περάσει μια μεγάλη περίοδο κρίσης.
«Η ιστορία έχει δείξει πως η Ελλάδα μπορεί να πετύχει τα πιο δύσκολα πράγματα»
Σε ερώτηση του περιοδικού αν φοβάται πως η Ελλάδα θα μπορούσε να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη, ο κ. Φιλιώτης θεωρεί πως το αντίθετο είναι πιο πιθανό. Πώς από την κρίση αυτή, η σχέση Ελλάδας και Ευρώπης θα γίνει πιο δυνατή, αφού θα αποδείξουμε ως χώρα ότι μπορούμε να δώσουμε μια σοβαρή λύση:
«Πιστεύω ακράδαντα πως η Ευρώπη έχει το σχέδιο, την πολιτική θέληση και την υποχρέωση να αναδειχθεί νικητής σ’ αυτήν την κρίση. Σε συνεργασία με τους εταίρους της, η Ελλάδα θα λύσει τα προβλήματά της, θα μείνει στην Ευρωζώνη και θα διαπρέψει. Η ιστορία έχει δείξει πως η Ελλάδα μπορεί να αψηφήσει τις αρνητικές προβλέψεις και να πετύχει τα πιο δύσκολα πράγματα. Αυτή είναι εξάλλου μια ευκαιρία για τη χώρα να ενδυναμώσει την σχέση της και τις δεσμεύσεις της απέναντι στην Ευρώπη».
«Χάρη στις επιτυχείς μας προσπάθειες, οι Έλληνες απολαμβάνουν πλήρη πρόσβαση σε όλα τα φάρμακα, στις χαμηλότερες τιμές της Ευρώπης»
Καλούμενος να απαντήσει στο πώς η κρίση έχει επηρεάσει τα του κλάδου του, ο κ. Φιλιώτης εξηγεί το πώς οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν υποστεί σημαντικές μειώσεις εσόδων, εθελοντικά ωστόσο, αφού συνειδητοποιούν τον σημαντικό ρόλο που παίζουν στην προσπάθεια διάσωσης της χώρας από την χρεοκοπία. Ωστόσο, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου μπροστά στην πιθανότητα νέων περικοπών που θα προκαλέσουν πολλά προβλήματα στο σύστημα υγείας και προτείνει τρόπους για την αναδιάρθρωσή του, ώστε να λειτουργεί πιο αποδοτικά:
«Τα τελευταία δύο χρόνια η βιομηχανία φαρμάκων έχει δώσει περισσότερα απ’ όσα της αναλογούν στην προσπάθεια στήριξης της χώρας. Έχουμε αντέξει περικοπές της τάξεως περίπου των 2 δισ. ευρώ. Χάρη στις επιτυχείς μας προσπάθειες, οι Έλληνες απολαμβάνουν πλήρη πρόσβαση σε όλα τα φάρμακα, στις χαμηλότερες τιμές της Ευρώπης. Ωστόσο, περαιτέρω περικοπές θα υπονομεύσουν σοβαρά το σύστημα υγείας, κυρίως την δυνατότητα των ασθενών να έχουν πλήρη πρόσβαση σε όλα τα φάρμακα και ειδικά στα πιο καινούργια και πιο πρωτοποριακά.
Ένα πράγμα είναι σαφές: Η οικονομική κρίση δεν πρέπει να γίνεται δικαιολογία για να πέφτει ο πήχυς όσον αφορά στην δημόσια υγεία. Η υγεία είναι ο πυλώνας πάνω στον οποίον στηρίζεται μια ισχυρή οικονομία. Οι δαπάνες για την υγεία είναι οι δημόσιες δαπάνες με το μεγαλύτερο ποσοστό της πραγματικής ανταπόδοσης. Σημαίνουν ότι ο λαός είναι υγιής και μπορεί να συνεισφέρει στην οικονομική δραστηριότητα. Πρέπει, λοιπόν, να διαχωρίσουμε το κόστος από την αξία και να μην θυσιάσουμε την αξία στην προσπάθειά μας να συρρικνώσουμε το κόστος.
Την ίδια ώρα, όμως, η κρίση είναι μια ευκαιρία για να εφαρμόσουμε μέτρα που θα έπρεπε να έχουν ληφθεί εδώ και πολλά χρόνια και που θα σημάνουν ακόμη μεγαλύτερη αξία και ανταπόδοση των χρημάτων που επενδύονται στην δημόσια υγεία. Το συνολικό κόστος της υγείας είναι πενταπλάσιο των δαπανών για τα φάρμακα, ωστόσο, και πηγαίνει σε διαφόρους κλάδους της υγείας, και οι λογαριασμοί αυτοί δεν ελέγχονται δεξοδικά.
Είμαστε πεπεισμένοι πως η κυβέρνηση βρίσκεται ήδη σε καλό δρόμο όσον αφορά την εξέλιξη ενός μοντέρνου ηλεκτρονικού συστήματος που θα διαχειρίζεται και θα ελέγχει ολόκληρο το σύστημα υγείας. Ένα τέτοιο σύστημα θα επιτρέψει στο κράτος να διατηρεί πλήρη αρχεία και να ελέγχει την προμήθεια των φαρμάκων και βεβαίως να μπορεί να κάνει ένα αποδοτικό οικονομικό πλάνο δαπανών για την δημόσια υγεία. Θα το ξαναπώ: Δεν είναι εποχή για μικρόψυχους. Κι αυτό αφορά όλους εμάς που παίρνουμε αποφάσεις. Μας έχει δοθεί μια σημαντική ευκαιρία να γράψουμε ιστορία κι αν δεν την αρπάξουμε, τότε η Ιστορία θα ξεγράψει εμάς.».
«Η φαρμακοβιομηχανία μπορεί να γίνει πόλος έλξης επενδύσεων στην Ελλάδα»
Ο κ. Φιλιώτης περιγράφει ακόμη τις ενέργειες που επιβλέπει ως μέλος του Δ.Σ. του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, ανάμεσα στις οποίες είναι και οι κλινικές δοκιμές που εμπλέκουν περίπου 30 εταιρείες του κλάδου και που είναι μια ένδειξη ότι στο άμεσο μέλλον η φαρμακοβιομηχανία μπορεί να έλξει νέες επενδύσεις και να συμβάλει περαιτέρω στην ανάπτυξη της χώρας:
«Σπάνια αναφέρεται ότι η ελληνική φαρμακευτική βιομηχανία απασχολεί 14.500 υπαλλήλους, με υψηλή εκπαίδευση, και εξάγει τα προϊόντα της σε 100 χώρες. Ακόμη και κατά την διάρκεια της κρίσης, κατορθώσαμε να αυξήσουμε τις επενδύσεις μας στην έρευνα και την εξέλιξη. Αυτή την στιγμή στην Ελλάδα λαμβάνουν χώρα 250 διεθνείς κλινικές δοκιμές με την άμεση εμπλοκή περίπου 30 εταιρειών και ένα budget που φθάνει τα 84 εκατ. ευρώ. Οι φαρμακευτικές εταιρείες θα μπορούσαν να γίνουν η κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη, έλκοντας επενδύσεις για συνεργασίες και συμπαραγωγή στην Ελλάδα φαρμάκων από αναγνωρισμένες εταιρείες. Αυτή η στρατηγική θα μπορούσε να μετατρέψει τη χώρα μας μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια σε έναν σημαντικό διεθνή σταθμό της φαρμακευτικής βιομηχανίας. Τώρα είναι η εποχή για μια ομοβροντία επενδύσεων. Όταν η κρίση θα έχει πια αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά, θα έχουμε πάρα πολλά πράγματα να κάνουμε…»