Σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας εμφανίζεται υποτροπή όταν προκαλείται κάποια καινούρια βλάβη στον εγκέφαλο ή στη σπονδυλική στήλη που διαταράσσει τα νευρικά σήματα. Έτσι παρουσιάζονται νέα συμπτώματα ή επανεμφανίζονται παλιότερα συμπτώματα. Μία πραγματική υποτροπή διαρκεί περισσότερες από 24 ώρες και συμβαίνει το λιγότερο 30 ημέρες μετά από προηγούμενη υποτροπή. Οι υποτροπές ποικίλουν όσον αφορά τη διάρκεια, τη σοβαρότητα και τα συμπτώματα. Με τον καιρό τα συμπτώματα συνήθως βελτιώνονται. Πολλά άτομα ανακάμπτουν από τις υποτροπές χωρίς θεραπεία.
ΑΔΥΝΑΜΙΑ
Οι βλάβες στο προστατευτικό κάλυμμα των νευρικών ινών διακόπτουν τη φυσιολογική σηματοδότηση από τον εγκέφαλο στο σώμα. Όταν τα σήματα αυτά διακόπτονται το σώμα δεν λειτουργεί όπως παλιότερα. Δραστηριότητες που παλιότερα ήταν εύκολες πλέον δυσκολεύουν τον πάσχοντα – όπως το άνοιγμα ενός βάζου ή το γύρισμα ενός πόμολου. Η αδυναμία που εμφανίζεται ξαφνικά ή επιδεινώνεται ίσως είναι σημάδι υποτροπής.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΟΡΑΣΗ
Εάν έχετε θολή όραση ή διπλωπία, ίσως αυτό προκαλείται από μία υποτροπή. Κάποια άτομα επίσης χάνουν την αντίληψη του βάθους ή του χρώματος καθώς το οπτικό νεύρο αναπτύσσει φλεγμονή. Πολλές φορές τα προβλήματα στην όραση προκαλούνται από ένα πολύ ζεστό μπάνιο ή από κάποια ίωση όπως η γρίπη, αλλά σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για προσωρινά συμπτώματα που θα πρέπει να υποχωρήσουν μέσα στη μέρα.
ΜΟΥΔΙΑΣΜΑ Ή ΜΥΡΜΗΓΚΙΑΣΜΑ
Το μούδιασμα είναι ένα από τα συχνότερα συμπτώματα της υποτροπής της Πολλαπλής Σκλήρυνσης. Μπορεί η απώλεια αίσθησης να είναι τόσο έντονη που σας φαίνεται δύσκολο να χρησιμοποιήσετε τα χέρια σας ή κάποιο άλλο μέρος του σώματος που έχει επηρεαστεί. Ίσως δεν είστε σε θέση να γράψετε ή να κρατήσετε την κούπα του καφέ. Εάν το μούδιασμα εμφανίζεται πρώτη φορά ή επιδεινώνεται, είναι ώρα να καλέσετε τον γιατρό σας.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ
Είναι δύσκολο να θυμηθείτε που αφήσατε τα κλειδιά του αυτοκινήτου ή ίσως χρειάζεται να ξαναδιαβάσετε την ίδια παράγραφο ξανά και ξανά ώστε να την καταλάβετε. Η Σκλήρυνση κατά Πλάκας μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο με πολλούς τρόπους παρεμβαίνοντας στην μνήμη, στη συγκέντρωση, στην ομιλία, στην επεξεργασία των πληροφοριών, ιδιαίτερα καθώς η ασθένεια εξελίσσεται. Οποιοδήποτε εμφάνιση δυσκολίας στη σκέψη ή στη συγκέντρωση ίσως είναι σημάδι υποτροπής.
ΖΑΛΑΔΕΣ
Οι ζαλάδες και η αστάθεια είναι ενοχλητικά συμπτώματα αλλά είναι κοινά κατά την εμφάνιση υποτροπής σε άτομα με Σκλήρυνση κατά Πλάκας. Η ζαλάδα οφείλεται σε βλάβη που συμβαίνει σε μέρη του εγκεφάλου που ρυθμίζουν την ισορροπία. Κάποια φάρμακα μπορούν να διορθώσουν την αίσθηση αστάθειας βραχυπρόθεσμα, εάν όμως διαρκέσει περισσότερο από μία ημέρα πρέπει να εξεταστείτε από τον γιατρό σας.
ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ
«Κάποιος μπορεί να αισθάνεται σαν μεθυσμένος όταν περπατάει ή ίσως εμφανίζει δυσκολία στο να συντονίσει τις κινήσεις των χεριών του», λέει ο Dr John Ratchford από το Johns Hopkins. Η μυϊκή αδυναμία ή οι σπασμοί, το μούδιασμα και η απώλεια ισορροπίας κατά τη διάρκεια μία υποτροπής μπορούν να προκαλέσουν αποσυντονισμό και αστάθεια.
Η ΖΕΣΤΗ ΠΥΡΟΔΟΤΕΙ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΥΠΟΤΡΟΠΗΣ;
Ένα πολύ ζεστό μπάνιο ή ο περίπατος μία πολύ ζεστή μέρα μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα που μοιάζουν με της υποτροπής. «Υπάρχει σύγχυση ανάμεσα στους ασθενείς σχετικά με τη ζέστη», επισημαίνει ο Dr Aaron Miller, ειδικός στην Πολλαπλή Σκλήρυνση. Η ζέστη ίσως προκαλέσει τέτοιου είδους συμπτώματα τα οποία όμως υποχωρούν μόλις δροσιστείτε.
ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΙΣ ΥΠΟΤΡΟΠΕΣ
Κάποιες έρευνες προτείνουν ότι ιώσεις όπως η γρίπη ή άλλες λοιμώξεις μπορεί να πυροδοτήσουν μία υποτροπή. Υπάρχουν και άλλες ύποπτες καταστάσεις όπως το stress, το οποίο όμως είναι δύσκολο να μελετηθεί καθώς επηρεάζει το κάθε άτομο διαφορετικά. «Θεωρώ ότι είναι πιθανό σε κάποιους ανθρώπους το stress να επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα και δυνητικά να αυξάνει τον κίνδυνο υποτροπής», αναφέρει ο Ratchford.
ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΥΠΟΤΡΟΠΩΝ
Ο καλύτερος τρόπος αποτροπής των υποτροπών είναι η λήψη της φαρμακευτικής αγωγής που συνταγογραφεί ο γιατρός σας. Η καλή διατροφή, ο επαρκής ύπνος και η μείωση του στρες μπορούν επίσης να βοηθήσουν. Καλέστε τον γιατρό σας εάν εμφανιστεί κάποιο καινούριο σύμπτωμα ή παρατηρήσετε επιδείνωση, ή αν τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από 24 ώρες.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΟΤΡΟΠΩΝ
Δεν χρειάζονται όλες οι υποτροπές κάποια ειδική θεραπεία. Εάν δεν έχει περιοριστεί η κινητικότητα σας ή εάν δεν αισθάνεστε άβολα, ο γιατρός σας ίσως σας προτείνει να περιμένετε μέχρι τα συμπτώματα να υποχωρήσουν από μόνα τους. Για έντονες παροξύνσεις η χορήγηση ενδοφλέβιων στεροειδών μπορεί να επιταχύνει την ανάρρωση. Για τις πιο σοβαρές υποτροπές κάποιες φορές προτείνεται η ανταλλαγή πλάσματος (αφαίρεση αίματος κι αντικατάσταση του υγρού μέρους).