Σοβαρές καταγγελίες έρχονται στο φως της δημοσιότητας για τη λειτουργία μιας Μονάδας Φροντίδας Ηλικιωμένων στην Αττική, όπου 56 ηλικιωμένοι ζούσαν για τουλάχιστον τρία χρόνια κάτω από απάνθρωπες συνθήκες.
Ηλικιωμένοι υποσιτισμένοι, βρώμικοι, χωρίς καμία ιατρική φροντίδα, περιορισμένοι σε έναν χώρο χωρίς φρέσκο αέρα και με ελάχιστη δυνατότητα κίνησης.
Σύμφωνα με την Ετήσια Ειδική Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2022-2023, οι υπεύθυνοι της δομής επικαλέστηκαν την πανδημία ως πρόσχημα για να αποτρέψουν κάθε επίσκεψη συγγενών αλλά και οποιαδήποτε έξοδο των τροφίμων.
Αυτή η απομόνωση είχε ως αποτέλεσμα οι ηλικιωμένοι να βιώνουν συνθήκες εγκατάλειψης, χωρίς κανέναν έλεγχο από το οικογενειακό τους περιβάλλον.
Κατόπιν καταγγελίας συγγενών, η αρμόδια περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας, σε συνεργασία με τον Συνήγορο του Πολίτη, πραγματοποίησε αιφνιδιαστική αυτοψία στις εγκαταστάσεις της μονάδας. Τα ευρήματα ήταν σοκαριστικά:
- Οι τρόφιμοι ήταν εμφανώς ατημέλητοι, με παλιά και βρώμικα ρούχα, τα οποία μάλιστα δεν ήταν καν τα δικά τους.
- Παρουσίαζαν εικόνα βαριάς κατάθλιψης, ακινησίας και πλήρους απομόνωσης, χωρίς να επικοινωνούν μεταξύ τους.
- Οι υπεύθυνοι της μονάδας είχαν αφαιρέσει τα προσωπικά αντικείμενα των ηλικιωμένων κατά την είσοδό τους και τους έδιναν τυχαία ρούχα από ένα κοινό απόθεμα, χωρίς να διατηρούν κανένα σεβασμό στην ατομικότητα και την αξιοπρέπειά τους.
- Οι συνθήκες υγιεινής ήταν τραγικές, με τους χώρους να μυρίζουν έντονα μούχλα και κλεισούρα, τα στρώματα να είναι λεπτά και ακατάλληλα, ενώ τα κλινοσκεπάσματα ήταν εμφανώς ακάθαρτα.
Οι ηλικιωμένοι δεν είχαν καμία δυνατότητα προαυλισμού ή επαφής με το εξωτερικό περιβάλλον. Ακόμα και τα Σαββατοκύριακα, τους απαγορευόταν να βγουν από τη μονάδα ή να δουν συγγενείς τους.
Η διατροφή τους χαρακτηρίζεται ως ανεπαρκής και επικίνδυνη για την υγεία τους.
Δεν υπήρχε καθορισμένο διατροφικό πρόγραμμα, ενώ οι μερίδες φαγητού ήταν πολύ λιγότερες από τον αριθμό των τροφίμων – μόλις 35 για 56 άτομα!
Τα στοιχεία δείχνουν σοβαρά περιστατικά υποσιτισμού, καθώς οι ηλικιωμένοι ήταν εμφανώς καταβεβλημένοι, αδύναμοι και με εξαιρετικά χαμηλό δείκτη μάζας σώματος.
Ακόμη πιο ανησυχητικό ήταν το γεγονός ότι στη μονάδα δεν υπήρχαν ιατρικοί φάκελοι, ούτε αρχείο εξετάσεων των ηλικιωμένων. Οι περισσότεροι τρόφιμοι φαίνονταν να λαμβάνουν ψυχοτρόπα φάρμακα, χωρίς να υπάρχει σαφής καταγραφή της αγωγής τους. Δεν υπήρχε καμία ιατρική παρακολούθηση, ενώ πολλά κουτιά φαρμάκων που εντοπίστηκαν ήταν ληγμένα.
Η έλλειψη εξειδικευμένης ιατρικής φροντίδας, φυσιοθεραπείας και οδοντιατρικής περίθαλψης δημιουργεί σοβαρές ενδείξεις πως η υγεία των ηλικιωμένων βρισκόταν σε άμεσο κίνδυνο.
Μετά τα ευρήματα αυτά, ο Συνήγορος του Πολίτη απέστειλε αναφορά στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών και στην Υφυπουργό Εργασίας, ζητώντας:
- Την άμεση απομάκρυνση των ηλικιωμένων από τη μονάδα και τη μεταφορά τους σε ασφαλές περιβάλλον.
- Τη διερεύνηση της κατάστασης της υγείας τους από εξειδικευμένους ιατρούς και διατροφολόγους.
- Την εκτέλεση της απόφασης διακοπής λειτουργίας της μονάδας και τη διασφάλιση ότι δεν θα δεχθεί νέους τρόφιμους.
- Τη διερεύνηση πιθανών ποινικών ευθυνών των υπευθύνων της δομής.
Η υπόθεση αυτή αναδεικνύει για ακόμη μία φορά την ανάγκη αυστηρότερης εποπτείας στις κλειστές δομές φροντίδας ηλικιωμένων.
Ο Συνήγορος του Πολίτη τόνισε ότι θα εντείνει τους ελέγχους σε παρόμοιες δομές, με στόχο τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ηλικιωμένων και τη διαφύλαξη της υγείας και της αξιοπρέπειάς τους.