H σοβαρή διαταραχή της ψυχικής διάθεσης που μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες στην ψυχοσωματική υγεία ονομάζεται κατάθλιψη.
Δεν αποτελεί ένδειξη προσωπικής αδυναμίας ούτε αδύναμου χαρακτήρα, ενώ μπορεί να εκδηλωθεί ξαφνικά και μερικές φορές απρόσμενα.
Υπολογίζεται ότι το 3,8% του παγκόσμιου πληθυσμού ταλαιπωρείται από κατάθλιψη. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται το 5% των ενηλίκων και το 5,7% όσων είναι άνω των 60 ετών. Πολλά κρούσματα καταγράφονται και στους ανηλίκους. Κυμαίνονται από το 2,8% στις ηλικίες κάτω των 13 ετών έως 5,6% στις ηλικίες 13-18 ετών.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι ο αριθμός των πασχόντων υπερβαίνει τα 280 εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο. Οι γυναίκες ασθενείς είναι 1,5 φορά περισσότερες από τους άνδρες.
Η ακριβής αιτία της κατάθλιψης δεν είναι γνωστή, αναφέρουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς, στη Βαλτιμόρη. Στην ανάπτυξή της φαίνεται ότι εμπλέκονται πολλοί παράγοντες. Ως φαίνεται παίζουν ρόλο:
- Αλλαγές στην χημεία του εγκεφάλου
- Η κληρονομική προδιάθεση
- Σοβαρά γεγονότα της ζωής ή ορισμένες παθήσεις
- Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί χωρίς σαφή εκλυτικό παράγοντα, λένε οι ειδικοί.
Πώς θα την αντιληφθείτε
Πώς μπορείτε όμως να αντιληφθείτε ότι έχετε κατάθλιψη; Αν και κάθε πάσχων την βιώνει με διαφορετικό τρόπο, υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα που είναι κοινά σε πολλούς ασθενείς. Τα πιο συχνά είναι:
- Επίμονη θλίψη ή άγχος ή αίσθημα «κενού»
- Απώλεια ενδιαφέροντος για σχεδόν όλες τις δραστηριότητες
- Αλλαγές στην όρεξη για φαγητό και στο σωματικό βάρος
- Αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου (π.χ. αϋπνία ή αντιθέτως υπερβολικός ύπνος)
- Επιβράδυνση της φυσικής δραστηριότητας, της ομιλίας και της σκέψης ή αντιθέτως διέγερση, αυξημένη νευρικότητα και ευερεθιστότητα
- Μειωμένη ενέργεια, αίσθημα κόπωσης ή «επιβράδυνσης» σχεδόν κάθε μέρα
- Συνεχή αισθήματα αναξιότητας ή αισθήματα αναίτιας ενοχής
- Δυσκολίες στη συγκέντρωση ή στη λήψη αποφάσεων
- Επαναλαμβανόμενες σκέψεις για τον θάνατο ή την αυτοκτονία, αυτοκτονικός ιδεασμός ή απόπειρα αυτοκτονίας (αυτό το σύμπτωμα απαιτεί επείγουσα θεραπεία)
Αν έχετε 5 ή περισσότερα από τα προαναφερθέντα συμπτώματα για τουλάχιστον 2 εβδομάδες, μπορεί να πάσχετε από κατάθλιψη. Προσοχή όμως: τα συμπτώματα αυτά πρέπει να είναι εμφανώς διαφορετικά από ό,τι είναι το φυσιολογικό για εσάς. Σε κάθε περίπτωση, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας.