Ο πόνος είναι μία από τις φυσικές αντιδράσεις του σώματός μας η οποία μας πληροφορεί για δυσλειτουργίες του οργανισμού μας ή για βλαβερούς εξωτερικούς παράγοντες.
Ο οξύς πόνος (που περιγράφεται και ως βραχυχρόνιος πόνος) συχνά αποτελεί προειδοποιητική ένδειξη και είναι ζωτικής σημασίας για τη ζωή, προστατεύοντας μας, π.χ., από καψίματα και αποτελώντας ένδειξη τραυμάτων ή λοιμώξεων.
Ο οξύς πόνος, που προφανώς συνδέεται με ένα τραύμα και υποχωρεί με την ίαση του, συνήθως διαρκεί λιγότερο από έναν μήνα. Ωστόσο, όταν ο πόνος συνεχίζεται για μεγάλο διάστημα ενώ το αρχικό τραύμα έχει αποκατασταθεί ή ιαθεί, είναι γνωστός ως χρόνιος πόνος και μπορεί να αποτελέσει πραγματικό πρόβλημα, το οποίο δύσκολα δέχεται κανείς στη ζωή του.
Ο πόνος των νεύρων είναι ένα είδος χρόνιου πόνου που οφείλεται είτε σε βλάβη των νεύρων, που φυσιολογικά διακρίνουν τον πόνο, ή σε τραύμα τμήματος του νευρικού συστήματος που μεταβιβάζει σήματα πόνου, όπως η σπονδυλική στήλη και ο εγκέφαλος. Αυτό το είδος πόνου, γνωστό ως νευροπαθητικός πόνος, δεν έχει τον προστατευτικό ρόλο του οξέος πόνου και πρέπει να διαγιγνώσκεται και να αντιμετωπίζεται κατάλληλα.
Αιτίες
Πλήθος παθήσεων είναι δυνατόν να προκαλέσουν άμεση βλάβη στα νεύρα και κατά συνέπεια νευροπαθητικό πόνο, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας ή τραυματισμός σε δυστύχημα. Ο ακρωτηριασμός άκρου αποτελεί ακόμα ένα γνωστό αίτιο νευροπαθητικού πόνου (πόνος μέλους – φαντάσματος).
Ο νευροπαθητικός πόνος μπορεί επίσης να είναι μια σχετικά συνηθισμένη επιπλοκή άλλων παθήσεων που σχετίζονται με τα νεύρα. Οι παθήσεις αυτές περιλαμβάνουν τον διαβήτη, τον έρπητα ζωστήρα ή την οσφυαλγία. Αυτό εξηγεί γιατί ο νευροπαθητικός πόνος μπορεί να είναι συνηθέστερο αίτιο χρόνιου πόνου, απ’ ότι πολλοί νομίζουν.
Πώς θα αναγνωρίσω τον νευροπαθητικό πόνο;
Ένας ασθενής με νευροπαθητικό πόνο είναι δυνατό να αισθάνεται πόνο σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος ο οποίος περιγράφεται μία ή περισσότερες μορφές:
· Σαν κάψιμο
· Μυρμήγκιασμα
· Σαν να σε τρυπάει ξίφος
· Σαν να σε χτυπάει ηλεκτρικό ρεύμα
Συνοδά συμπτώματα
Ο νευροπαθητικός πόνος συχνά συνοδεύεται από διαταραχές ύπνου, καταθλιπτικές και αγχώδεις διαταραχές και άλλα ενοχλητικά συμπτώματα, υποβαθμίζοντας σημαντικά τη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής των πασχόντων.
Στόχος της θεραπείας αποτελεί η συνολική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
Δεδομένου ότι η πρεγκαμπαλίνη, πέρα από τον Νευροπαθητικό Πόνο περιλαμβάνει στις θεραπευτικές ενδείξεις την Διαταραχή Γενικευμένου Άγχους, αποτελεί ένα φάρμακο πρώτης επιλογής για την αντιμετώπιση του Νευροπαθητικού Πόνου, προσφέροντας παράλληλα ανακούφιση και στα άλλα συνοδά συμπτώματα.
Είναι σημαντικό οι ασθενείς που πάσχουν από νευροπαθητικό πόνο0 να μην αποδίδουν τον πόνο αυτό σε κάτι παροδικό και να έχουν την αίσθηση ότι θα περάσει γιατί έτσι το μόνο που πετυχαίνουν είναι να καθυστερούν την διάγνωση.
Αν κάποιος πάσχει από χρόνιο πόνο, πρέπει να επισκεφθεί έναν ειδικό γιατρό και να περιγράψει με σαφήνεια τον πόνο που αισθάνεστε και ποιες περιοχές του σώματός επηρεάζει. Είναι πολύ σημαντικό ο γιατρός να γνωρίζει τις παρακάτω πληροφορίες:
· Πότε ξεκίνησε ο πόνος
· Αν ο πόνος γίνεται αντιληπτός ως αντανάκλαση ή διαχέεται
· Ποια είναι η ένταση του πόνου
· Πόσο συχνά εμφανίζεται
Η πλήρης και σαφής περιγραφή των συμπτωμάτων και της επίδρασης αυτών στη κοινωνική και επαγγελματική ζωή , σημαίνει ότι ο γιατρός θα κάνει τη σωστή διάγνωση και θα συστήσει την καλύτερη θεραπεία για εσάς.
Θεραπεία
Όλοι οι ασθενείς διαφέρουν μεταξύ τους και είναι δυνατό να αναφέρονται στον πόνο τους με διαφορετικούς τρόπους. Υπάρχει ένας αριθμός θεραπευτικών επιλογών οι οποίες μπορούν να ανακουφίσουν το νευροπαθητικό πόνο, που περιλαμβάνουν:
· Φάρμακα
· Φυσιατρικές θεραπείες (όπως ειδικές θεραπείες με χρήση θερμότητας)
· Φυσικοθεραπεία (ασκήσεις διάτασης και ενδυνάμωσης)
· ΤΕΝS (διαδερμική ηλεκτρική νευρική διέγερση)
· Ψυχολογικές μεθόδους (ώστε να βοηθηθούν οι ασθενείς να συμφιλιωθούν με τον πόνο τους, τεχνικές χαλάρωσης, ψυχοθεραπευτικές μεθόδους)
· Βελονισμό
Ειδικά φάρμακα για τη θεραπεία του νευροπαθητικού πόνου, χρησιμοποιήθηκαν αρχικά για τη θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων (αντιεπιληπτικά) και της κατάθλιψης (αντικαταθλιπτικά). Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτές οι δύο κατηγορίες φαρμάκων (με συγκεκριμένους αντιπροσώπους από την κάθε κατηγορία) είναι αποτελεσματικές στη θεραπεία του νευροπαθητικού πόνου. Ενίοτε απαιτείται και η χρήση ισχυρότερων αναλγητικών, συνήθως με τη μορφή συνδυασμού φαρμάκων.
Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εταιρειών Νευρολογίας (EFNS) προτείνει ως πρώτης γραμμής θεραπείας για την αντιμετώπιση του Νευροπαθητικού Πόνου την χρήση των ουσιών :
· Πρεγκαμπαλίνη, Γκαμπαπεντίνη (Αντιεπιληπτικά)
· Τρικυκλικά, Βενλαφαξίνη, ντουλοξετίνη (Αντικαταθλιπτικά)
· Lidocaine patch (Τοπικό αναισθητικό)