Τα νεφρά είναι από τα πιο σημαντικά όργανα του ανθρώπινου σώματος, οι αφανείς ήρωες, όπως επισημαίνουν οι εδικοί.
«Υγεία των Νεφρών για Όλους: Συμπληρώνοντας τη Γνώση, με στόχο την καλύτερη Υγεία των Νεφρών» είναι το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού, που εορτάζεται στις 10 Μαρτίου και επικεντρώνεται στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση αναφορικά με τη σημασία της υγείας των νεφρών, την αντιμετώπιση της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου (XΝΝ) καθώς και τη φροντίδα της νεφρικής λειτουργίας του οργανισμού.
Μέσα από μια σειρά δράσεων καλεί όλους τους εμπλεκόμενους να συνεργαστούν, με στόχο την κάλυψη του ελλείμματος γνώσης και ενημέρωσης για την πρόληψη της νεφρικής νόσου, τη διαχείρισή και αντιμετώπισή της.
Σύμφωνα με στοιχεία της συντονιστικής Επιτροπής Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού, ένας στους δέκα ενήλικες σε όλο τον κόσμο πάσχει από Χρόνια Νεφρική Νόσο, η οποία χωρίς την κατάλληλη φροντίδα μπορεί να αποβεί θανατηφόρα. Η θνητότητα που σχετίζεται με τη Νεφρική Νόσο συνεχίζει να αυξάνεται κάθε χρόνο και προβλέπεται ότι θα αποτελέσει την 5η κατά σειρά κυριότερη αιτία θανάτου, μέχρι το 2040. Αιτία αποτελεί η ελλιπής γνώση και εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων (πολίτες, ασθενείς, ιατρική και επιστημονική κοινότητα, φορείς, Πολιτεία) αναφορικά με τη Χρόνια Νεφρική Νόσο, με αποτέλεσμα την αύξηση της θνητότητας που σχετίζεται με τη νόσο.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Νεφρολογικής Εταιρείας (Ε.Ν.Ε) στην Ελλάδα εμφανίζουν προβλήματα με τους νεφρούς περίπου ένα εκατομμύριο Έλληνες πολίτες και από αυτά τα περιστατικά σε ποσοστό 10% είναι αρκετά σοβαρά. Περισσότεροι από 10.000 χιλιάδες ασθενείς που πάσχουν από χρόνια νεφρικά νοσήματα τελικού σταδίου υποβάλλονται σε θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής τους λειτουργίας (αιμοκάθαρση – περιτοναϊκή κάθαρση). Κύριες αιτίες εμφάνισης της χρόνιας νεφρικής νόσου σύμφωνα με την Ε.Ν.Ε, είναι η παχυσαρκία, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες η νεφρική ανεπάρκεια συνοδεύεται συχνά από αναιμία. Αυτό συμβαίνει διότι οι νεφροί παράγουν την ερυθροποιητίνη που είναι ορμόνη η οποία επιδρά στο μυελό των οστών βοηθώντας τον να παράγει ερυθρά αιμοσφαίρια.
Η ερυθροποιητίνη μειώνεται στη νεφρική ανεπάρκεια. Η μείωσή της οδηγεί σε αναιμία. Η αναιμία προκαλεί κούραση διότι δεν μεταφέρεται από το αίμα αρκετό οξυγόνο για τις ανάγκες των μυών και του εγκεφάλου. Στη νεφρική ανεπάρκεια συσσωρεύονται στο αίμα νοσηρές ουσίες που κανονικά έπρεπε να αποβάλλονται διαμέσου των ούρων.
Ο επιπολασμός της αναιμίας αναγνωρίζεται ότι αυξάνεται καθώς μειώνεται η νεφρική λειτουργία, παρουσιάζοντας πιο συχνά και με μεγαλύτερη βαρύτητα σε προχωρημένα στάδια ΧΝΝ.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η αναιμία της ΧΝΝ επηρεάζει περίπου το 60% των ασθενών με στάδιο 3-5 και ο επιπολασμός μπορεί να αυξηθεί από 43,0% σε ασθενείς με ΧΝΝ σταδίου 3 σε 93,0% σε ασθενείς με ΧΝΝ σταδίου 5 που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.
Σημάδια που συνδέονται με βλάβη στα νεφρά είναι η κόπωση, το οίδημα, η αδυναμία συγκέντρωσης, η δύσπνοια και τα εξανθήματα στο δέρμα.
Για να κρατήσετε τα νεφρά σας υγιή και να προλάβετε πιθανές βλάβες, ακολουθήστε τα εξής:
Καλός ύπνος
Πρόσφατη μελέτη έδειξε του Νοσοκομείου Μπρίγκχαμ στη Βοστόνη έδειξε ότι οι γυναίκες που κοιμούνται λιγότερες από 5 ώρες το βράδυ έχουν κατά 65% μεγαλύτερο κίνδυνο να επιδεινωθεί η λειτουργία των νεφρών τους σε σύγκριση με τις γυναίκες που κοιμούνται 7-8 ώρες. Φροντίστε να έχετε ποιοτικό ύπνο, αποφεύγετε τη καφεΐνη αργά το απόγευμα και το βράδυ, καθώς και τη χρήση κινητού, υπολογιστή και άλλων συσκευών με οθόνη όταν είστε στο κρεβάτι.
Πολύ νερό
Η καλή ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας για την υγιή λειτουργία των νεφρών. Στον άνω πόλο κάθε νεφρού βρίσκονται τα επινεφρίδια, δύο μικροί ενδοκρινείς αδένες, βάρους 7-8 γραμμαρίων το καθένα, που εκκρίνουν ορμόνες απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος. Όλες οι ορμόνες που εκκρίνονται παίζουν σημαντικό ρόλο στην ρύθμιση διαφόρων λειτουργιών όπως η αντίδραση στο στρες, η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, η διατήρηση της καρδιαγγειακής λειτουργίας, η ρύθμιση του μεταβολισμού κ.α. Όταν ο οργανισμός και κατά συνέπεια τα νεφρά δεν ενυδατώνονται καλά, προκαλείται κόπωση των επινεφριδίων και άλλα προβλήματα όπως η αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Προσπαθήστε να πίνετε 8 ποτήρια νερό καθημερινά και περιορίστε τα καφεϊνούχα ροφήματα που προκαλούν αφυδάτωση.
Γυμναστείτε
Η άσκηση βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την πρόληψη της νεφρικής νόσου και άλλων παθήσεων. Προτιμήστε το γρήγορο περπάτημα ή το ποδήλατο και προσπαθήστε να κάνετε 150 λεπτά μέτριας έντασης αεροβική γυμναστική την εβδομάδα.
Κατάλληλη διατροφή
Μια δίαιτα με βάση τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά είναι ιδανική για την υγεία των νεφρών αλλά και τη συνολική υγεία του οργανισμού. Σε αυτά ανήκουν τα σταφύλια, τα βατόμουρα, τα μήλα, οι κόκκινες πιπεριές, το σπανάκι, τα παντζάρια, το σκόρδο και τα σπαράγγια. Επιλέγετε επίσης τροφές χωρίς ζάχαρη, σόγια και γλουτένη, που προλαμβάνουν τη δημιουργία φλεγμονής στο σώμα και συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία των νεφρών.