Τα αντιβιοτικά, γνωστά και ως αντιμικροβιακά, είναι φάρμακα που μπορούν να σκοτώνουν τα βακτήρια ή να αναστέλλουν την ανάπτυξή τους. Τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση των βακτηριακών λοιμώξεων και δεν είναι δραστικά ενάντια στους ιούς.
Μικροβιακή αντοχή ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο τα αντιβιοτικά παύουν να είναι δραστικά έναντι των βακτηρίων. Αν και η μικροβιακή αντοχή αποτελεί ένα φυσικό φαινόμενο, στη σύγχρονη εποχή έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα υγειονομικά προβλήματα παγκοσμίως.
Σημαντικότερη αιτία που οδηγεί στην επαγωγή της μικροβιακής αντοχής αποτελεί η υπερβολική και μη ορθή χρήση των αντιβιοτικών στους ανθρώπους και στα ζώα. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται κυρίως όταν τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται για λάθος λόγους (το κοινό κρυολόγημα και η γρίπη οφείλονται σε ιούς ενάντια στους οποίους τα αντιβιοτικά ΔΕΝ είναι αποτελεσματικά, ενώ η χορήγησή τους δεν βελτιώνει την κλινική εικόνα) ή εσφαλμένα (όταν π.χ. δεν ακολουθείται η συνιστώμενη διάρκεια θεραπείας ή τροποποιείται αυθαίρετα το δοσολογικό σχήμα).
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, απαιτείται υπεύθυνη στάση από όλους. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού: οι ασθενείς θα πρέπει να λαμβάνουν αντιβιοτικά μόνο με ιατρική συνταγή και να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού και του φαρμακοποιού.1,2
Η χρήση των αντιβιοτικών σε προσβεβλημένους από Covid-19 ασθενείς.
Αναφορικά με την πανδημία COVID-19, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τα αντιβιοτικά δεν είναι αποτελεσματικά στην πρόληψη και θεραπεία του νέου κορωνοϊoύ, δεδομένου ότι ο νέος κορωνοϊός (2019-nCoV) είναι ένας ιός και τα αντιβιοτικά δεν είναι δραστικά έναντι των ιών. Παρόλα αυτά, ασθενείς που νοσηλεύονται λόγω COVID-19, μπορεί να λάβουν αντιβιοτική αγωγή λόγω βακτηριακής συλλοίμωξης.3 Σε πρόσφατη δημοσίευση στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet που αφορούσε αναδρομική μελέτη παρατήρησης 247 ασθενών που νοσηλεύτηκαν με COVID-19 στην πόλη Γιουχάν στην Κίνα, 28 (15%) ασθενείς εμφάνισαν δευτερογενή λοίμωξη.4