Τα συστήματα υγείας σε ολόκληρο το νότιο ημισφαίριο βρίσκονται εδώ και μήνες σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης με τον φόβο ότι τα κρούσματα εποχικής γρίπης θα συμπέσουν χρονικά με αυτά της Covid-19, με θανάσιμα πιθανά αποτελέσματα για τις αντοχές των νοσοκομείων. Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη ποτέ ή τουλάχιστον όχι μέχρι στιγμής.
Πολλές χώρες στο νότιο μισό του πλανήτη έχουν αντίθετα βιώσει χαμηλά ή μηδαμινά επίπεδα γρίπης, σύμφωνα με ειδικούς της δημόσιας υγείας στην Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Νότια Αμερική, σώζοντας δεκάδες χιλιάδες ζωές και προσφέροντας μια λάμψη ελπίδας καθώς πλησιάζει ο χειμώνας και στο βόρειο ημισφαίριο.
Οι γενικοί γιατροί στη Νέα Ζηλανδία δεν έχουν εντοπίσει ούτε ένα κρούσμα γρίπης από τότε που άρχισαν να εξετάζουν ασθενείς τον Ιούνιο, ενώ πέρυσι περίπου το 57% των δειγμάτων που συνέλεξαν ήταν θετικά.
Τα τελευταία κρούσματα γρίπης που εντοπίστηκαν από μεγάλα νοσοκομεία στο Ώκλαντ, τη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, ήταν τον Απρίλιο. “Είναι καταπληκτικό. Δεν υπάρχει τίποτα. Δεν υπάρχει γρίπη”, δήλωσε ο Μάικλ Μπέικερ, καθηγητής δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Ουέλλινγκτον, σύμφωνα με τον Guardian.
Τα ποσοστά Covid-19 της Νέας Ζηλανδίας είναι από τα χαμηλότερα στον κόσμο και, παρά την πανδημία, οι άνθρωποι στη χώρα έχουν βιώσει τους πιο υγιείς κρύους μήνες τους. “Η υψηλή χειμερινή θνησιμότητα μας έχει εξαφανιστεί σε μεγάλο βαθμό”, δήλωσε ο Μπέικερ.
Ένα ειδικό σύστημα παρακολούθησης που παρακολουθεί μια ομάδα τουλάχιστον 30.000 ατόμων για συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, δείχνει ότι μόλις 0,3% των Νεοζηλανδών ανέφεραν βήχα ή πυρετό μεμονωμένες φορές κατά τη διάρκεια του χειμώνα τους, παρουσιάζοντας δεκαπλάσια μείωση σε σχέση με προηγούμενα χρόνια.
Η ίδια τάση ισχύει και στην Αυστραλία, όπου οι περιορισμοί της Covid-19 έχουν επίσης μειώσει κατακόρυφα τα ποσοστά γρίπης και άλλων αναπνευστικών ασθενειών. Η χώρα κατέγραψε περισσότερα από 131.000 κρούσματα εποχικής γρίπης τους μήνες αιχμής του Ιουλίου και του Αυγούστου του περασμένου έτους, σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία. Κατά την ίδια περίοδο φέτος, υπήρχαν 315.
Λιγότεροι από 40 Αυστραλοί έχουν πεθάνει από τη γρίπη φέτος, σε σύγκριση με περισσότερους από 950 πέρυσι και δεν έχουν υπάρξει θάνατοι τους τελευταίους τρεις έως τέσσερις μήνες.
Ακόμα και σε ολόκληρη τη Νότια Αμερική και στη Νότια Αφρική, όπου τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν ήταν ανεπαρκή και η Covid-19 σκότωσε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, τα ποσοστά γρίπης ήταν πολύ κάτω από τα συνήθη ποσοστά άλλων ετών ή ανύπαρκτα – παρά τα αυξημένα τεστ που διενεργήθηκαν για την εποχική γρίπη στην Νότια Αμερική, σύμφωνα με τον Παναμερικανικό Οργανισμό Υγείας.
Αυτή η προφανής αντίφαση – ο Sars-CoV-2 αναπτύσσεται εκθετικά ενώ η γρίπη ουσιαστικά εξαφανίζεται – δείχνει μια βασική διαφορά μεταξύ των δύο ιών. Η εποχική γρίπη δεν είναι μόνο λιγότερο θανατηφόρα, αλλά σημαντικά λιγότερο μολυσματική, είπε ο καθηγητής Μπέικερ.
Οι πληθυσμοί έχουν μεγαλύτερη ανοσία έναντι της εποχικής γρίπης, η οποία είτε αποκτήθηκε με φυσικό τρόπο, είτε μέσω εμβολίων, ενώ οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις που τέθηκαν από τον Μάρτιο διέκοψαν τη φυσιολογική μετανάστευση του ιού από το βόρειο ημισφαίριο στο νότο.
Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι θα είναι ευαίσθητοι σε στελέχη της γρίπης τα επόμενα χρόνια, αφού δεν θα έχουν αποκτήσει καμία ανοσία φέτος, αν και η απειλή θα μειωθεί σημαντικά εάν οι άνθρωποι συνεχίζουν να πλένουν καλά τα χέρια τους και να φορούν μάσκες σε μέρη με συγχρωτισμό ακόμα και μετά την λήξη της πανδημίας.