Η κρίση πανικού εκδηλώνεται όταν το σώμα σας βιώνει μια απροσδόκητη, απρόσμενη εγρήγορση καθώς και έντονα ψυχολογικά και σωματικά συμπτώματα. Κάποια από τα συμπτώματα είναι ο έντονος φόβος, η ανησυχία και το άγχος.
Τουλάχιστον ένα άτομο στα δέκα θα βιώσει σε κάποια στιγμή μία κρίση πανικού, που συνήθως προκαλείται από κάποιο αγχωτικό γεγονός. Περίπου ένα άτομο στα 100 έχει γενικότερη διαταραχή πανικού. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναπτύσσουν για πρώτη φορά τη διαταραχή όταν είναι περίπου στην ηλικία των 20-25 ετών. Η κατάσταση είναι περίπου δύο φορές πιο συχνή στις γυναίκες.
Μερικοί άνθρωποι παθαίνουν κρίσεις πανικού, όταν αντιμετωπίζουν ειδικές καταστάσεις. Για παράδειγμα, μπορεί να έχουν φοβία των κλειστών χώρων (κλειστοφοβία) και να βιώνουν κρίσεις πανικού, όταν βρίσκονται σε έναν κλειστό χώρο.
Τα συμπτώματα στην κρίση πανικού μπορεί να είναι πολύ τρομακτικά και οδυνηρά ως εμπειρία για τον ασθενή. Τα συμπτώματα τείνουν να εμφανίζονται ξαφνικά, χωρίς προειδοποίηση και προφανή αιτία.
Όπως και τα περισσότερα αισθήματα άγχους, μια κρίση πανικού μπορεί να προκαλέσει μια σειρά συμπτωμάτων, όπως:
- Ταχυπαλμία
- Εφίδρωση
- Τρέμουλο
- Εξάψεις
- Ρίγη
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Αίσθημα πνιγμού
- Πόνος στο στήθος
- Ναυτία
- Ζάλη
- Αίσθημα λιποθυμίας
- Μούδιασμα που το νιώθετε “σαν να σας τσιμπούν καρφίτσες και βελόνες”
- Ξηροστομία
- Αιφνίδια ανάγκη να πάτε στην τουαλέτα
- Κουδούνισμα στα αυτιά σας
- Αίσθημα τρόμου ή φόβου θανάτου
- Ανακάτεμα στο στομάχι
- Αίσθημα “καψίματος” στα δάχτυλά σας
- Τουρτούρισμα, σαν να κρυώνετε, ενώ κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στην πραγματικότητα
- Κλονισμός (ολόκληρο το σώμα τρέμει)
Τα σωματικά συμπτώματα σε μια κρίση πανικού είναι δυσάρεστα, και μπορούν επίσης να συνοδεύονται από έμμονες σκέψεις φόβου και τρόμου.
Για το λόγο αυτό, τα άτομα με διαταραχή πανικού αρχίζουν να φοβούνται για το πότε θα τους συμβεί η επόμενη κρίση, κάτι που προκαλεί έναν φαύλο κύκλο “φόβου της κρίσης πανικού” και αυξάνει την πιθανότητα να επέλθει όντως μια νέα κρίση πανικού.
Τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε τον εαυτό σας
Υπάρχουν διάφορες τεχνικές αυτοβοήθειας που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να τη θεραπεία των συμπτωμάτων της διαταραχής πανικού στον εαυτό σας. Μερικές από αυτές τις τεχνικές είναι οι ακόλουθες:
1. Μείνε εκεί που είσαι
Εάν είναι δυνατόν, μείνετε εκεί που είστε κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού. Η συνολική κρίση θα μπορούσε να διαρκέσει έως και μία ώρα, οπότε ίσως χρειαστεί να παρκάρετε κάπου στην άκρη αν σας συμβεί την ώρα που οδηγείτε.
2. Εστιάστε την προσοχή σας
Αν έχετε μια κρίση πανικού, υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι οι τρομακτικές σκέψεις και τα ακραία συναισθήματα φόβου είναι απλά περαστικά. Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού, προσπαθήστε να επικεντρωθείτε σε κάτι που είναι μη-απειλητικό και ορατό, όπως το πέρασμα του χρόνου στο ρολόι.
3. Αργή βαθιά αναπνοή
Ενώ έχετε μια κρίση πανικού, προσπαθήστε να επικεντρωθείτε στην αναπνοή σας. Το αίσθημα πανικού και το άγχος μπορεί να επιδεινωθούν εάν αναπνέετε πολύ γρήγορα. Δοκιμάστε να αναπνέετε αργά και βαθιά, μετρώντας μέχρι το 3 σε κάθε εισπνοή και εκπνοή.
4. Προκαλέστε φόβο σας
Όταν έχετε μια κρίση πανικού, προσπαθήστε να εντοπίσετε τι είναι αυτό που σας κάνει να φοβάστε και “σταθείτε απέναντί του”. Μπορείτε να το πετύχετε αυτό υπενθυμίζοντας συνεχώς στον εαυτό σας ότι αυτό που φοβάστε δεν είναι πραγματικό και ότι θα περάσει σε λίγα λεπτά.
5. Δημιουργική απεικόνιση
Πολλά πράγματα μπορούν να περάσουν από το μυαλό σας κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού. Για παράδειγμα, μερικοί άνθρωποι σκέφτονται την απόλυτη καταστροφή, ή τον θάνατο. Αντί να συνεχίσετε τις αρνητικές σκέψεις, προσπαθήστε να επικεντρωθείτε σε θετικές εικόνες. Σκεφτείτε ένα μέρος ή μια κατάσταση που σας κάνει να αισθάνεστε γαλήνια, χαλαρά και άνετα. Μόλις έχετε αυτήν την εικόνα στο μυαλό σας, προσπαθήστε να εστιάσετε την προσοχή σας σε αυτό. Θα σας βοηθήσει να αποσπάσετε την προσοχή σας από αυτό που σας συμβαίνει και μπορεί επίσης να συμβάλλει στην μείωση των συμπτωμάτων σας εκείνη τη στιγμή. Η δημιουργική απεικόνιση είναι μια τεχνική που απαιτεί εξάσκηση, αλλά σταδιακά θα παρατηρήσετε θετικές αλλαγές στον τρόπο που σκέφτεστε για τον εαυτό σας και τους άλλους.
6. Μην “αντιστέκεστε” μια κρίση πανικού
Το να πιστέψετε ότι μπορείτε να “βγείτε” από μια κρίση πανικού “με το έτσι θέλω” μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα. Αντ’ αυτού, κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού, ηρεμήστε τον εαυτό σας αποδεχόμενοι ότι σας συμβαίνει και ότι είναι κάτι πολύ περαστικό που δεν σας απειλεί και απλά θα περάσει σε λίγο.