Ένα αναμμένο τζάκι δεν είναι μόνο ένα όμορφο θέαμα για το χειμώνα και ένας εναλλακτικός (όχι πάντα οικονομικός) τρόπος θέρμανσης. Στις μέρες μας, όπου αρκετοί πολίτες αρνούνται να βάλουν το ακριβό πλέον πετρέλαιο στα σπίτια τους ή να διαθέσουν τα χρήματά τους για την εγκατάσταση των εναλλακτικών τρόπων θέρμανσης, η λύση του τζακιού μοιάζει η ιδανική.
Είναι όμως; Τι πρέπει να προσέχουμε για να το απολαύσουμε ακίνδυνα:
«Ένα τζάκι εκπέμπει στην ατμόσφαιρα σε 4 ώρες όσα μικροσωματίδια εκπέμπουν 1.000 καινούργια αυτοκίνητα σε μία ημέρα» τονίζει η διεπιστημονική ομάδα που έκανε έρευνα για την ατμοσφαιρική ρύπανση και τα φαινόμενα αιθαλομίχλης πάνω από αρκετές ελληνικές πόλεις, στο πλαίσιο του προγράμματος «Θαλής».
Τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας, επιβεβαιώνουν ότι η στροφή στην καύση ξύλων, μέρος των οποίων είναι ακατάλληλο, αυξάνει αρκετά την ατμοσφαιρική ρύπανση και τη συγκέντρωση μικροσωματιδίων.
Ενδιαφέρον είναι, ότι από τα ερευνητικά δεδομένα επιβεβαιώθηκε η υποψία ότι αρκετοί συμπολίτες μας δεν καίνε κατάλληλα καυσόξυλα αλλά «επικίνδυνα» ξύλα, όπως αυτά που προέρχονται από παλιά κουφώματα, κάτι που αποδεικνύουν οι υψηλές συγκεντρώσεις αερίων αρωματικών ενώσεων, όπως το τολουόλιο, το οποίο αποτελεί διαλύτη για χρώματα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των μετρήσεων που σχετίζονται με τον προσδιορισμό καρκινογόνων, πολυαρωματικών υδρογονανθράκων στην ατμόσφαιρα.
Όπως υποστηρίζουν οι ερευνητές, «λόγω των διαφορών στη φυσιολογία αλλά και την ένταση της φυσικής δραστηριότητας μεταξύ παιδιών και ενηλίκων η εσωτερική δόση των πολυαρωματικών υδρογονανθράκων είναι αρκετά υψηλότερη στα παιδιά.
Κατά συνέπεια ο εκτιμώμενος κίνδυνος καρκινογένεσης ανέρχεται για τα παιδιά σε πέντε στο εκατομμύριο ενώ για τους ενήλικες σε ένα στο εκατομμύριο».
Άρα ΠΡΟΣΟΧΗ! Μακρυά από τα «επικίνδυνα ξύλα».
Ανησυχητική αύξηση στον αριθμό των πιο λεπτόκοκκων μικροσωματιδίων παρατηρείται κατά την καύση ξύλων και στο εσωτερικό των σπιτιών. Το τζάκι δεν βγάζει όλο τον καπνό έξω από το σπίτι, αλλά και μέσα, ειδικά εάν δεν τραβά καλά. Ειδικότερα, η συγκέντρωσή τους σε ένα σπίτι με μη ενεργειακό τζάκι είναι τέσσερις με πέντε φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με ένα σπίτι χωρίς τζάκι.
Το μεγαλύτερο μέρος των μικροσωματιδίων, σε ποσοστό 80-90%, που εκλύονται από την καύση ξύλων είναι μικρά με διάμετρο 2,5 μικρομέτρων.
Αυτό σημαίνει, ότι αυτά τα σωματίδια δεν συγκρατιούνται από το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, αλλά εισχωρούν βαθύτερα επηρεάζοντας τους πνεύμονες και προκαλώντας χρόνια βρογχίτιδα και άλλα αναπνευστικά – καρδιαγγειακά νοσήματα.
Για αυτό είναι απολύτως απαραίτητο να υπάρχει ένα μισάνοιχτο παράθυρο στο χώρο, για την ανανέωση του αέρα.
Οι σύγχρονες μορφές καύσης (καυστήρες πέλετ, αποδοτικές σόμπες, ενεργειακά τζάκια κλπ) δεν αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα και θα πρέπει να προτιμώνται.
Ασφαλώς το… τζακόμετρο, με την απαγόρευση να καίνε τα τζάκια και οι ξυλόσομπες όταν καταγράφονται υψηλές συγκεντρώσεις αιθαλομίχλης και άλλες συναφείς γελοιότητες, δεν αποτελούν λύση στο πρόβλημα.
Μιχάλης Χατζηγιάννης
Πνευμονολόγος