Αλλαγές που παρατηρούνται σε συγκεκριμένα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς μπορούν να βοηθήσουν στην πρόβλεψη, στη διάγνωση αλλά και στην παρακολούθηση της εξέλιξης της νόσου Αλτσχάιμερ, αναφέρουν αμερικανοί επιστήμονες. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Οτι ίσως μια ημέρα, ο οφθαλμίατρος, στο πλαίσιο ενός συμβατικού τσεκ απ των ματιών και έχοντας τα κατάλληλα «εργαλεία» στα χέρια του θα μπορεί να… βλέπει τη νευροεκφυλιστική νόσο.
Λέπτυνση του αμφιβληστροειδούς
Η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Τζορτζτάουν ανακάλυψε ότι γενετικώς τροποποιημένα ποντίκια με Αλτσχάιμερ εμφάνιζαν απώλεια των νευρώνων του αμφιβληστροειδούς, με αποτέλεσμα να μειώνεται το πάχος του χιτώνα. Με δεδομένο ότι ο αμφιβληστροειδής αποτελεί άμεση προέκταση του εγκεφάλου, οι ερευνητές εκτιμούν ότι η απώλεια των νευρώνων του σχετίζεται και με την απώλεια νευρώνων του εγκεφάλου στην Αλτσχάιμερ.
Το νέο άκρως ενδιαφέρον εύρημα παρουσιάστηκε σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Νευροεπιστημών οι εργασίες του οποίου ολοκληρώθηκαν σήμερα στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνιας.
Και για διάγνωση του γλαυκώματος
Οι ερευνητές αναφέρουν επίσης ότι αλλαγές που παρατηρούνται στα ίδια κύτταρα του αμφιβληστροειδούς μπορούν να βοηθήσουν στην ανίχνευση του γλαυκώματος, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση και θεωρείται πλέον ως μια νευροεκφυλιστική νόσος παρόμοια με την Αλτσχάιμερ.
Ο Σκοτ Τέρνερ, διευθυντής του προγράμματος για τις διαταραχές της μνήμης στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Τζορτζτάουν σημείωσε ότι «ο αμφιβληστροειδής αποτελεί προέκταση του εγκεφάλου και έτσι είναι λογικό ότι οι ίδιες παθολογίες που εντοπίζονται στον εγκέφαλο με Αλτσχάιμερ εντοπίζονται και στους οφθαλμούς».
«Βουτιά» σε ανεξερεύνητη περιοχή
Ο δρ Τέρνερ και οι συνεργάτες του μελέτησαν το πάχος του αμφιβληστροειδούς σε μια περιοχή του που δεν είχε διερευνηθεί στο παρελθόν – η περιοχή που διερεύνησαν περιελάμβανε την έσω πυρηνική στιβάδα καθώς και τη στιβάδα των γαγγλιακών κυττάρων του αμφιβληστροειδούς.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η απώλεια πάχους στον αμφιβληστροειδή αφορούσε μόνο τα ποντίκια με Αλτσχάιμερ και όχι τα υγιή. Στα πειραματόζωα αυτά η στιβάδα των γαγγλιακών κυττάρων είχε μειωθεί σχεδόν στο μισό σε μέγεθος ενώ η έσω πυρηνική στιβάδα είχε μειωθεί κατά περισσότερο από ένα τρίτο.
«Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ένα νέο μονοπάτι στην κατανόηση της Αλτσχάιμερ στον άνθρωπο και μπορεί να ανοίξουν δρόμους τόσο σε ό,τι αφορά την πρόγνωση όσο και τη διάγνωση της νόσου. Δρόμους τόσο απλούς όσο το να κοιτάζουμε τους ασθενείς απλώς στα μάτια» είπε ο δρ Τέρνερ.
Απαιτούνται δοκιμές σε ανθρώπους
Ο ειδικός συμπλήρωσε πάντως στο BBC ότι απαιτούνται δοκιμές σε ανθρώπους προκειμένου να φανεί αν ένα νέο διαγνωστικό τεστ για την Αλτσχάιμερ μπορεί να ξεκινήσει από τον… οφθαλμίατρο. «Οι υπάρχοντες βιοδείκτες για την Αλτσχάιμερ είτε συνδέονται με μεγάλο κόστος είτε αφορούν παρεμβατικές διαδικασίες. Μια εξέταση για το πάχος του αμφιβληστροειδούς – η οποία μπορεί να γίνει με οπτική τομογραφία συνοχής – θα αποτελούσε μια φθηνή και μη παρεμβατική λύση».
www.tovima.gr