Τα βακτήρια που κατοικούν στο ανθρώπινο έντερο παίζουν θετικό ρόλο για την υγεία μας, καθώς μας βοηθούν να απορροφούμε τις τροφές. Σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, είναι πιθανό να ευθύνονται για την πρόκληση αυτοάνοσων ασθενειών, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Κατά τα τελευταία χρόνια, ορισμένες μελέτες έχουν εμπλέξει τους μικροοργανισμούς του εντέρου σε διαταραχές όπως οι αλλεργίες και η παχυσαρκία και η νέα έρευνα έρχεται πιθανότατα να διευρύνει αυτή τη λίστα. Τα νέα ευρήματα παρουσιάστηκαν στο περιοδικό eLife από τους ανοσολόγους Νταϊάν Μάθις της ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου Χάρβαρντ και Νταν Λίτμαν του πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, σύμφωνα με το «Science».
Σύμφωνα με όσα ανέφερε η Νταϊάν Μάθις, εδώ και χρόνια οι επιστήμονες υποπτεύονταν ότι τόσο στα ζώα, όσο και στους ανθρώπους, η ανάπτυξη αυτοάνοσων ασθενειών όπως η αρθρίτιδα οφείλεται και στα εντερικά μικρόβια, κάτι που τώρα φαίνεται να επιβεβαιώνεται με τα νέα ευρήματα.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα θεωρείται ακόμη κια σήμερα μυστηριώδης πάθηση, καθώς μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, προκαλώντας ακαμψία και πρήξιμο στις αρθρώσεις των χεριών και των ποδιών. Μπορεί ακόμα να καταστρέψει μέρη των οστών και τον χόνδρο, καθώς επίσης να κάνει ζημιά σε όργανα όπως οι πνεύμονες και τα νεφρά.
Οι επιστήμονες ακόμα δεν είναι βέβαιοι τι προκαλεί τη νόσο ‘πυροδοτώντας” την αυτοάνοση αντίδραση του οργανισμού, με συνέπεια το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα να στρέφεται κατά του οργανισμού που προστατεύει. Η νέα έρευνα δείχνει πως γι’ αυτή την αντίδραση, μεταξύ άλλων πιθανών παραγόντων, ευθύνονται και τα εντερικά βακτήρια.
Η έρευνα
Οι αμερικανοί ερευνητές ανέλυσαν δείγματα από κόπρανα ασθενών με αρθρίτιδα, καθώς και υγιών ατόμων και εντόπισαν ένα μικροοργανισμό (Prevotella copri) που είναι παρών πολύ συχνότερα στους ασθενείς με αρθρίτιδα από ό,τι στους υγιείς ανθρώπους, προκαλώντας φλεγμονή στους πρώτους. Όμως οι επιστήμονες δεν μπορούν να αποδείξουν ότι το εν λόγω βακτήριο όντως ευθύνεται για τη νόσο, καθώς δεν είναι ηθικό να το χορηγήσουν σε υγιή άτομα για να δουν αν αυτά θα νοσήσουν.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν το βακτήριο ευθύνεται για την αρθρίτιδα, στη συγκεκριμένη ασθένεια εμπλέκονται και άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες (όπως το κάπνισμα), συνεπώς ο εντερικός μικροοργανισμός μάλλον δεν δρα μόνος του.
Το επόμενο βήμα, όπως είπαν οι ερευνητές, θα είναι να σιγουρευτούν πόσο φταίει για την αρθρίτιδα το συγκεκριμένο βακτήριο. Υπάρχει πάντα η εναλλακτική πιθανότητα ότι το διαταραγμένο ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών με αρθρίτιδα απλώς επιτρέπει τη δυσανάλογα μεγάλη ανάπτυξη του Prevotella copri ή, ακόμα, μπορεί να υπάρχει κάποιος άλλος τρίτος παράγων, άγνωστος μέχρι σήμερα, που επιδρά ταυτόχρονα τόσο στο ανοσοποιητικό σύστημα, όσο και στο μικροβιακό «οικοσύστημα» του εντέρου των ασθενών.
Η ελπίδα της Νταϊάν Μάθις είναι ότι μελλοντικά στο ‘οπλοστάσιο” κατά της αρθρίτιδας θα προστεθούν νέα φάρμακα (π.χ. αντιβιοτικά ή προβιοτικά), που θα στοχεύουν όχι άμεσα στις αρθρώσεις, αλλά έμμεσα στο έντερο του ασθενούς, για να τον ανακουφίσουν από τους πόνους.