Στην πέμπτη θέση στο κατάλογο των φοβιών κατατάσσεται ο φόβος του οδοντίατρου, μία δύσκολη συναισθηματική κατάσταση που αποτρέπει τους ανθρώπους από τη φροντίδα της στοματικής τους υγείας. Σύμφωνα με διεθνή βιβλιογραφικά δεδομένα ο φόβος του τροχού, του πόνου, της ένεσης, των εξαγωγών και των οδοντιατρικών πράξεων χαρακτηρίζει το 77% αυτών που φοβούνται τον οδοντίατρο ενώ το ποσοστό των ασθενών που δεν πηγαίνουν ποτέ στον οδοντίατρο και καταλήγουν σε νοσοκομεία για γενική αναισθησία ανέρχεται στο 54%.
Τα είδη των φοβιών σε ένα Οδοντιατρείο μπορεί να ποικίλλουν. Μεγάλο ποσοστό των ασθενών φοβάται τη θέα της βελόνας ή του αίματος και τον ήχο της χειρολαβής (του τροχού). Υπάρχουν άλλοι ασθενείς οι οποίοι φοβούνται κάποια πιθανώς αρνητική κριτική για την κατάσταση της στοματικής τους κοιλότητας και για την πιθανή αμέλεια της φροντίδας του στόματός τους.
Ένα τρίτο τμήμα του πληθυσμού φοβάται το γεγονός ότι νιώθει “αδύναμο να αντιδράσει” επάνω στην Οδοντιατρική έδρα.
Επίσης, πολλοί ασθενείς ανησυχούν ότι δε θα “πιάσει” το τοπικό αναισθητικό, ότι ο Οδοντίατρος μπορεί να βιάζεται ή ότι δεν αντιλαμβάνεται τις ανησυχίες τους.
Παρατηρούμε λοιπόν ότι υπάρχουν πολλές παραλλαγές στα είδη της φοβίας αλλά και στην έκφρασή τους. Ένας ασθενής μπορεί να μην πει απολύτως τίποτα και να την κρατήσει μέσα του. Κάποιος άλλος μπορεί, αντιδραστικά, να εμφανίσει τάσεις λογοδιάρροιας (για να αποσπάσει την προσοχή του Γιατρού καθυστερώντας την έναρξη της θεραπευτικής διαδικασίας). Ένας τρίτος μπορεί να διακόπτει τη θεραπευτική διαδικασία αναστενάζοντας, για να πάρει, όπως συχνά λέει, “μια ανάσα”. Ένας τέταρτος μπορεί να ξεσπά συχνά σε νευρικό γέλιο και ένας πέμπτος να είναι ευερέθιστος.
Ο φόβος του οδοντιάτρου και το άγχος που προκαλεί μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Οι γενικές μέθοδοι αφορούν την αύξηση του ελέγχου του ασθενή με τη σταδιακή εφαρμογή τεχνικών, τη παρακολούθηση μη φοβικών προτύπων συγγενών, με σινιάλα σταματήματος (πχ ανύψωση χεριού), χρήση κουμπιών επάνω στο μηχάνημα (πχ κόκκινο-κίτρινο- πράσινο) με τη μέθοδο «λέω-δείχνω-κάνω», την ενημέρωση με ταινίες ή έντυπα και την πληροφόρηση.
Στις γνωστικές προσεγγίσεις περιλαμβάνεται η διάσπαση της προσοχής του ασθενή η οποία αποδεικνύεται αποτελεσματική στο 63% των περιπτώσεων.«Η διάσπαση της προσοχής με βιντεοταινίες ταιριάζει περισσότερο στους άνδρες. Η χαλάρωση ταιριάζει στις γυναίκες. Στα παιδιά αποδίδουν τα κινούμενα σχέδια-cartoons.
Στις γνωστικές προσεγγίσεις περιλαμβάνεται ακόμη η υιοθέτηση θετικών απόψεων σχετικά με τη θεραπεία, την εμφάνιση, τη βελτίωση της υγείας και του πόνου, αλλά και η αναπόληση ευχάριστων πραγμάτων, οι αναρτημένοι πίνακες με χαλαρωτικά θέματα, η ευχάριστη μουσική, η ηρεμία και η χαλάρωση σε ειδικές αίθουσες, η συστηματική απευαισθητοποίηση με συνειρμούς και ενοράσεις και η ύπνωση. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να γίνει χρήση πρωτοξειδίου του αζώτου,(που είναι γνωστό ως «αέριο του γέλιου» και προκαλεί ένα είδος μεθυστικής ευδιαθεσίας), φαρμάκων ή να παραπεμφθεί ο ασθενής σε ψυχολόγο-ψυχίατρο.