Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, τα όνειρα υποβάλλονταν στη Γερουσία προς ανάλυση και ερμηνεία. Θεωρούνταν ως μηνύματα από τους Θεούς. Οι ονειροκρίτες συνόδευαν ακόμα και στρατιωτικούς ηγέτες στις μάχες και τις εκστρατείες. Επίσης, είναι γνωστό πως αρκετοί καλλιτέχνες έχουν εμπνευστεί πολλά από τα δημιουργήματά τους από τα όνειρα.
Τι γνωρίζουμε όμως γι’ αυτά; Παρακάτω, παρατίθενται 13 ενδιαφέροντα πράγματα για τα όνειρα.
1. Ξεχνάμε το 90% των ονείρων μας
Mέσα σε 5 λεπτά από τη στιγμή που θα ξυπνήσουμε, ξεχνάμε περίπου τα μισά από τα όνειρα που έχουμε δει, ενώ μέσα σε 10 λεπτά έχουμε ξεχάσει το 90% εξ αυτών.
2. Και οι τυφλοί βλέπουν όνειρα
Όσα άτομα τυφλώνονται μετά τη γέννησή τους μπορούν να δουν εικόνες στα όνειρά τους, σε αντίθεση με τους εκ γενετής τυφλούς, που δεν μπορούν να δουν εικόνες αλλά ονειρεύονται εξίσου έντονα, με τη συνδρομή των άλλων τους αισθήσεων όπως του ήχου, της όσφρησης, της αφής και του συναισθήματος.
3. Όλοι ονειρευόμαστε
Όλα τα ανθρώπινα όντα ονειρεύονται (εκτός από τα άτομα εκείνα που αντιμετωπίζουν ακραίες ψυχολογικές διαταραχές). Εάν υπάρχει κάποιος που θεωρεί ότι δεν βλέπει όνειρα, τότε η εξήγηση είναι πως απλά ξεχνάει τα όνειρά του.
4. Στα όνειρά μας βλέπουμε μόνο άτομα που γνωρίζουμε ήδη
Το μυαλό μας δεν επινοεί πρόσωπα. Στα όνειρά μας βλέπουμε υπαρκτά πρόσωπα που έχουμε δει κάποια στιγμή της ζωής μας αλλά ίσως δεν τα γνωρίζουμε ή δεν τα θυμόμαστε. Όλοι μας έχουμε δει εκατοντάδες χιλιάδες πρόσωπα στη ζωή μας, επομένως ο εγκέφαλός μας τροφοδοτεί ασταμάτητα με νέους χαρακτήρες τα όνειρά μας.
5. Δεν ονειρευόμαστε όλοι έγχρωμα
Περίπου ένα 12% των ανθρώπων που έχουν την όρασή τους ονειρεύεται αποκλειστικά σε ασπρόμαυρα χρώματα. Το υπόλοιπο 88% ονειρεύεται έγχρωμα.
Μελέτες από το 1915 μέχρι και τη δεκαετία του ’50 έδειξαν πως η πλειονότητα των ονείρων ήταν σε ασπρόμαυρα χρώματα, αλλά τα αποτελέσματα αυτά άρχισαν να αλλάζουν τη δεκαετία του ’60. Σήμερα, μόνο το 4,4% των ονείρων που κάνουν άτομα κάτω των 25 ετών είναι ασπρόμαυρα.
Πρόσφατη έρευνα έδειξε πως αυτά τα μεταβαλλόμενα αποτελέσματα ενδεχομένως να σχετίζονται με τη μεταστροφή από τον ασπρόμαυρο κινηματογράφο και την τηλεόραση στα έγχρωμα μέσα.
6. Τα όνειρα είναι συμβολικά
Εάν ονειρευτούμε ένα συγκεκριμένο θέμα, δεν σημαίνει πως η πραγματικότητα έχει να κάνει ακριβώς με αυτό που ονειρευτήκαμε. Τα όνειρα μιλάνε σε μία βαθειά συμβολική γλώσσα και οποιοδήποτε συμβολισμό εμπεριέχει το όνειρό μας, σπάνια ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
7. Συναισθήματα
Το πιο σύνηθες συναίσθημα που βιώνουμε στα όνειρά μας είναι το άγχος. Τα αρνητικά συναισθήματα είναι πολύ πιο συχνά από τα θετικά.
8. Επαναλαμβανόμενα όνειρα
Αν και συνήθως βλέπουμε μία μόνο φορά το περιεχόμενο των ονείρων μας, πολλά άτομα αναφέρουν ότι έχουν δει περισσότερες από μία φορές το ίδιο όνειρο. Αυτό συμβαίνει γιατί βιώνουμε την ίδια περιγραφή των ονείρων σε διαφορετικές καταστάσεις ύπνου.
Πάνω από το 70% των γυναικών και το 65% των ανδρών αναφέρει ότι έχει δει ένα επαναλαμβανόμενο όνειρο.
9. Και τα ζώα ονειρεύονται
Μελέτες, που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορα ζώα, έδειξαν τα ίδια εγκεφαλικά κύματα με αυτά των ανθρώπων κατά τη διάρκεια του ονειρικού ύπνου.
Παρατηρήστε για παράδειγμα έναν σκύλο όταν κοιμάται. Τα πόδια του κουνιούνται σαν να τρέχει και βγάζει ήχους σαν να κυνηγά κάτι στον ύπνο του.
10. Σωματική παράλυση
Ο ύπνος REM (Rapid Eye Movement) είναι μία φυσιολογική φάση του ύπνου, που χαρακτηρίζεται από την γρήγορη κίνηση των ματιών.
Ο ύπνος REM στους ενήλικες ανθρώπους αποτελεί περίπου το 20-25% του συνολικού ύπνου, δηλαδή περίπου 90-120 λεπτά νυχτερινού ύπνου.
Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM το σώμα παραλύει από έναν μηχανισμό τον εγκέφαλο, ώστε το σώμα να μην μπορεί να πραγματοποιήσει τις κινήσεις που κάνουμε στο όνειρό μας. Εντούτοις, κάποιες φορές ο μηχανισμός αυτός τίθεται σε λειτουργία πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά τον φυσιολογικό ύπνο, όταν ο εγκέφαλος είναι ακόμα ξύπνιος.
11. Ενσωμάτωση στα όνειρα
Ο εγκέφαλός μας ερμηνεύει τα εξωτερικά ερεθίσματα με τα οποία βομβαρδίζονται οι αισθήσεις μας όταν κοιμόμαστε και τα κάνει μέρος των ονείρων μας. Αυτό σημαίνει πως, κάποιες φορές, στα όνειρά μας, ακούμε έναν ήχο από την πραγματικότητα και αυτός ο ήχος ενσωματώνεται στο όνειρο. Για παράδειγμα, ονειρευόμαστε ότι βρισκόμαστε σε μία συναυλία, ενώ στην πραγματικότητα ο αδερφός μας στο δίπλα δωμάτιο παίζει κιθάρα την ώρα που κοιμόμαστε.
12. Διαφορετικά όνειρα βλέπουν οι άντρες από τις γυναίκες
Οι άντρες βλέπουν συνήθως στο όνειρό τους άλλους άντρες. Περίπου το 70% των χαρακτήρων στο όνειρο ενός άντρα είναι άντρες.
Από την άλλη, τα όνειρα μίας γυναίκας περιέχουν ίσα ποσοστά αντρών και γυναικών.
Πέρα, όμως, από αυτό, οι άντρες γενικά έχουν περισσότερο επιθετικά συναισθήματα στα όνειρά τους συγκριτικά με τις γυναίκες.
13. Προγνωστικά όνειρα
Αποτελέσματα διαφόρων ερευνών σε μεγάλο κομμάτι πληθυσμού δείχνουν πως ένα 18% με 38% βιώνει τουλάχιστον ένα προγνωστικό όνειρο και ένα 70% έχει βιώσει ένα déjà vu.
Το ποσοστό των ατόμων που πιστεύουν στα προγνωστικά όνειρα είναι ενδεχομένως πολύ υψηλότερο και κυμαίνεται μεταξύ του 63% και 98%.
Και για το τέλος:
Τα όνειρα είναι εικονογραφήσεις… από το βιβλίο που γράφει η ψυχή μας για εμάς. (Marsha Norman)