Υπάρχουν στοιχεία – κλειδιά που βοηθούν στην επούλωση των ψυχικών τραυμάτων και θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε αυτό το ζήτημα υπό το πρίσμα μιας σκοπιάς ενσυναίσθησης.
Τα τραύματα της παιδικής ηλικίας
Το τραύμα έχει εγγραφεί στην ψυχή και ουσιαστικά μας προκαλεί πόνο, φόβο και γενικά δυσάρεστα συναισθήματα.
Οι άνθρωποι ήδη από την παιδική μας ηλικία προσπαθούμε να οικοδομήσουμε την προσωπικότητά μας και στην προσπάθεια αυτή καθρεφτιζόμαστε στο βλέμμα των γονιών μας.
Αυτό σημαίνει, ότι αν στην τρυφερή αυτή ηλικία το παιδί δεν λάβει την απαραίτητη στοργή, αγάπη, σεβασμό και εκτίμηση για να μπορέσει να χτίσει μία υγιή προσωπικότητα και να διασφαλίσει ισορροπημένη ψυχοσυναισθηματική υγεία τότε στη μετέπειτα ζωή του πιθανόν να έρθουν στην επιφάνεια τραύματα, φόβοι και ανασφάλειες, που προέρχονται από την παιδική του ηλικία.
Ψυχαναλυτική προσέγγιση τραυμάτων
Όπως αναφέρει και η ψυχαναλυτική προσέγγιση του Freud, έχουμε τη δυνατότητα να λειτουργήσουμε θεραπευτικά σε διάφορες ψυχικές καταστάσεις αν ανατρέξουμε μέσω της ψυχοθεραπείας στα βιώματα και τις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας.
Η ψυχαναλυτική προσέγγιση έχει ωφέλιμα αποτελέσματα αλλά χρειάζεται χρόνο και μακροχρόνια προσπάθεια για να φανεί η αποτελεσματικότητα της.
Ψυχοθεραπεία Gestalt
Από την άλλη μεριά ας αναφερθούμε στην προσέγγιση Gestalt.
“H προσέγγιση αυτή μας βοηθάει να κατανοήσουμε ότι αυτό που έχει σημασία είναι το Εδώ και τώρα, το πώς δηλαδή βιώνουμε το παρόν τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Μέσω αυτής της προσέγγισης μπορούμε ουσιαστικά να δούμε είναι τι είναι δυσλειτουργικό, τι είναι αυτό που εμποδίζει την επαφή με τους άλλους ανθρώπους στην επικοινωνία μας και να ανακαλύψουμε σε ποιους τομείς της ζωής μας υπάρχουν ανοιχτοί λογαριασμοί“, αναφέρει η κ. Ολυμπία – Μαρία Ποντίκη -Νομικός, Σύμβουλος Γάμου και Οικογένειας.
Ανοιχτοί λογαριασμοί είναι κάποιες ανάγκες μας, οι οποίες δεν έχουν ικανοποιηθεί ή προσπαθούμε να τις ικανοποιήσουμε αλλά δεν το επιτυγχάνουμε.
Καλό είναι να καταλάβουμε πως μπορούμε να φροντίσουμε τον εαυτό μας και να βελτιώσουμε τις διαπροσωπικές σχέσεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Αρκετοί αισθάνονται ότι είναι εγκλωβισμένοι ή αλλιώς αιχμάλωτοι του τραύματος και φοβούνται ότι θα το κουβαλούν σαν βάρος για το υπόλοιπο της ζωής τους.
Αυτός είναι ένας μύθος και χρειάζεται να αναφέρουμε ότι μπορούμε να δούμε το τραύμα σε ένα πιο ρεαλιστικό πλαίσιο.
Οι βαθύτερες πλευρές της προσωπικότητάς μας
Ίσως μέσω του τραύματος να ανακαλύψουμε βαθύτερες πλευρές της προσωπικότητάς μας, τις οποίες πιθανόν να μην τις γωρίζαμε με κάποιον άλλον τρόπο.
“Για παράδειγμα, κάποιος άνθρωπος, ο οποίος έχει βιώσει μία τραυματική εμπειρία πολλές φορές αναπτύσσει υψηλό βαθμό ενσυναίσθησης και προς τον πόνο και τις τραυματικές εμπειρίες των συνανθρώπων του που έχουν διέλθει παρόμοιες καταστάσεις.
Ας σκεφτούμε πόσοι άνθρωποι έχουν δώσει τον προσωπικό τους αγώνα για να επουλώσουν ένα τραύμα και στη συνέχεια αφιέρωσαν τη ζωή τους στο να βοηθήσουν και άλλους ανθρώπους που είχαν παρόμοια θέματα“, σημειώνει η κ. Ποντίκη, προσθέτοντας:
“Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι ως άνθρωποι δεν είμαστε τέλειοι και δεν χρειάζεται να είμαστε τέλειοι”.
Φόβος απόρριψης κι εγκατάλειψης
Τα ευαίσθητα σημεία μας, οι πληγές μας είναι όλα αυτά τα οποία καλλιεργούν την ανθρωπιά και την ενσυναίσθηση στην καρδιά μας.
Ακόμη, σε πολλούς που βιώνουν ένα τραύμα υπάρχει ο φόβος ότι οι άνθρωποι όταν τους γνωρίζουν και έρθουν πιο κοντά τους, ιδιαίτερα στις διαπροσωπικές σχέσεις, θα τους απορρίψουν ή θα τους εγκαταλείψουν ακριβώς για αυτό το λόγο.
Αυτός ο φόβος ουσιαστικά αποτελεί απόρροια των αισθημάτων απόρριψης, ανασφάλειας που έχουν βιώσει λόγω του τραύματος και δεν αποτελεί πραγματικότητα.
Όταν κάποιος μας αγαπάει, αγαπάει το σύνολο της προσωπικότητας μας.
Οπότε αγαπάει και τα δυνατά σημεία μας και τα ευαίσθητα που ίσως μας πονάνε.
Καλό είναι να μπορεί να ακουμπήσει ο ένας την καρδιά του άλλου και να βάλει βάλσαμο στις πληγές του.
Αυτοαποκάλυψη
Η συντροφικότητα έρχεται να θεραπεύσει αυτές τις πληγές μέσω της αγάπης, της τρυφερότητας, της στοργής, της αγκαλιάς και δεν υπάρχει λόγος να βιώνουμε ανασφάλεια στην αποκάλυψη στο σύντροφο των τραυματικών εμπειριών.
“Επιπρόσθετα, στην εποχή μας ας φροντίσουμε όλοι να δώσουμε τον αγώνα μας για να καταπολεμηθεί το κοινωνικό στίγμα και τα ταμπού γύρω από την αποκάλυψη των τραυμάτων.
Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι, που έχουν βιώσει τραυματικές εμπειρίες δεν φέρουν ευθύνη, δεν είναι υπόλογοι και δεν χρειάζεται να φοβούνται να ανοίξουν τον εαυτό τους και να εκφράσουν ό,τι έζησαν και ούτε να αισθάνονται ότι θα απορριφθούν για αυτό“, τονίζει η κ. Ποντίκη.
Είναι πολύ σημαντικό να αισθάνονται όλοι αυτοί οι άνθρωποι ότι μπορούν να ακουστούν τόσο από τον οικογενειακό, τον φιλικό τους περίγυρο και από την κοινωνία εν γένει.
Να νιώθουν ότι υπάρχει ένα υποστηρικτικό πλαίσιο, στο οποίο μπορούν να απευθυνθούν και να βρουν την κατάλληλη στήριξη, όπως είναι οι δομές ψυχικής υγείας.
Το τραύμα πονάει αλλά στο βάθος του κρύβει Φως
Συμπερασματικά, το τραύμα πονάει αλλά στο βάθος του κρύβει φως.
Φτάνει να τολμήσουμε να κάνουμε αυτή τη διαδρομή όσο δύσκολη και αν είναι.
“Όπως λέει και ο ποιητής σημασία δεν έχει να φτάσουμε στην Ιθάκη, σημασία έχει το ταξίδι μέχρι να φτάσουμε σε αυτήν.
Δεν είναι σημαντικό λοιπόν μόνο να επουλώσουμε το τραύμα αλλά να βρούμε και όλους τους μηχανισμούς για να βελτιώσουμε τη ζωή μας μέχρι να επιτύχουμε τη θεραπεία.
Ας θυμόμαστε πάντα ότι η αγάπη, η πίστη και η ελπίδα θεραπεύουν τα πάντα“, καταλήγει η κ. Ποντίκη.