Όπως είναι ήδη γνωστό ένα από τα πιο δυσάρεστα νέα που μπορεί να ακούσει κανείς, είναι η επίθεση σκύλου σε παιδί. Το γεγονός γίνεται πρώτη είδηση κι έρχονται, ξανά, στην επιφάνεια οι «επιθετικές φυλές» και οι «άγριοι σκύλοι».
Οι χαρακτηρισμοί, όμως, δεν έχουν κανένα νόημα. Πριν ρίξουμε τον σκύλο στον Καιάδα, ας αναλογιστούμε γιατί ο πιο καλός φίλος του ανθρώπου φτάνει σε αυτήν την πράξη. Διότι δεν υπάρχουν επιθετικές ράτσες, αλλά φυλές με προδιάθεση στην επιθετικότητα. Κι αυτή μπορεί να μην «ξυπνήσει», εφόσον αναθρέψουμε και διαπαιδαγωγήσουμε τον σκύλο σωστά.
Το ερώτημα που τίθεται, είναι: γιατί ένας σκύλος φοβάται/εκδηλώνει επιθετική συμπεριφορά στα παιδιά και τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό; Τις απαντήσεις δίνει η ενεργειακή εκπαιδεύτρια σκύλων, Ρενάτα Γρυπάρη.
«Ακούμε, κατά καιρούς, για περιστατικά επιθετικότητας σκύλων απέναντι σε παιδιά. Δυστυχώς, σε αυτές τις περιπτώσεις κανένας δεν έχει μια ψύχραιμη ματιά. Τα μέσα ενημέρωσης παρουσιάζουν το θέμα με τρόπο προκλητικά επιφανειακό: οι μεν επιδίδονται στις γνωστές αντι-φιλοζωικές κορώνες χωρίς καμία τεκμηρίωση και επιστημονικότητα, και οι δε, στην προσπάθειά τους να υπερασπιστούν τα ζώα (που συχνά γίνονται «αποδιοπομπαίοι τράγοι»), καταφεύγουν κάποιες φορές σε υπερβολές.
Αποτέλεσμα; Να καταλήγουμε σε θλιβερές αντιδράσεις, που μαρτυρούν αμάθεια, ημιμάθεια και έλλειψη πολιτισμού. Μέσα σε όλον αυτόν τον κυκεώνα παραπληροφόρησης, σκόπιμου αποπροσανατολισμού, ύβρεων και αφορισμών, ένα είναι σίγουρο: ο σκύλος δεν φταίει σχεδόν ποτέ!
Τέτοια περιστατικά είναι διαφορετικά μεταξύ τους, καθώς, συνήθως, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εκδηλώνονται δεν είναι οι ίδιες. Ας δούμε, λοιπόν, σε ποιες περιπτώσεις μπορεί ένας σκύλος να εκδηλώσει επιθετική συμπεριφορά απέναντι σε παιδιά:
1) Τα παιδιά τον έχουν ενοχλήσει σε ακατάλληλη στιγμή: Δηλαδή, όταν κοιμάται, όταν τρώει, όταν νιώθει δυσφορία, ή όταν πονάει. Τα ζώα δεν είναι ρομπότ, που σημαίνει ότι δεν ανταποκρίνονται με τον ίδιο τέλειο τρόπο σε κάθε ερέθισμα. Υπάρχει ποικιλία ως προς τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις των σκύλων, όπως συμβαίνει και με τους ανθρώπους.
2) Ο σκύλος είναι φοβικός: Σε κάποιες περιπτώσεις, ένας σκύλος που φοβάται μπορεί να εκδηλώσει επιθετικότητα, όταν νιώθει ότι απειλείται. Εάν, για παράδειγμα, ένα παιδί τον στριμώξει κάπου, ή τρέξει κατά πάνω του με ορμή, ή θελήσει να τον χαϊδέψει ή τον πλησιάσει πάρα πολύ, θα φοβηθεί και, ίσως, αντιδράσει επιθετικά.
3) Ο σκύλος είναι νευρικός: Συνήθως τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη ένταση σε σχέση με τους ενήλικες. Φωνάζουν πιο δυνατά, τρέχουν, κάνουν απότομες κινήσεις και, γενικά, παρουσιάζουν μια υπερένταση, που αντιλαμβάνεται ο σκύλος. Ειδικά ένας νευρικός σκύλος, συνήθως, αντιδρά νευρικά σε τέτοια έντονα ερεθίσματα.
4) Ο σκύλος έχει κακοποιηθεί από παιδιά: Σε αυτήν την περίπτωση, ο σκύλος έχει κάνει αρνητικό συσχετισμό και αντιδρά αμυντικά απέναντι σε κάθε παιδί, για να προστατευθεί.
5) Δεν έχει κοινωνικοποιηθεί σωστά, ή καθόλου: Ο σκύλος δεν έχει έρθει σε επαφή με παιδιά, με αποτέλεσμα να του είναι κάτι άγνωστο.
6) Ο σκύλος έχει παρεξηγήσει μια κίνηση: Είναι φορές που εάν μια κίνηση γίνει γρήγορα, ο σκύλος δεν έχει τον χρόνο να το διαχειριστεί και αντιδρά σπασμωδικά.
7) Ο σκύλος έχει γονίδια επιθετικότητας: Όπως οι επιστήμονες ανακάλυψαν στους ανθρώπους το «γονίδιο της επιθετικότητας», έτσι και κάποιοι σκύλοι έχουν χαρακτήρα επιθετικό: ίσως λόγω ράτσας (προσοχή: δεν υπάρχουν επιθετικές ράτσες, απλώς ράτσες με προδιάθεση στην επιθετικότητα), ή λόγω των γονιδίων που κληρονόμησαν από τους γονείς τους. Αυτοί οι σκύλοι, συνήθως, εκδηλώνουν επιθετικότητα απέναντι στα παιδιά, διότι είναι πιο μικρόσωμα και πιο ευάλωτα από τους ενήλικες.
Υπάρχουν, λοιπόν, πολλοί λόγοι που μπορούν να ωθήσουν έναν σκύλο να εκδηλώσει επιθετικότητα απέναντι στα παιδιά. Το ζητούμενο είναι, τι μπορούμε να κάνουμε. Δύο πράγματα πολύ σημαντικά: σωστή ενημέρωση και πολιτισμένη προβολή τέτοιων περιστατικών.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε γιατί ένας σκύλος αντιδρά έτσι και πώς να συμπεριφερόμαστε εμείς σε κάθε περίπτωση. Θα πρέπει να εξοικειώσουμε τα παιδιά με τα ζώα και να τους μάθουμε πώς πρέπει να συμπεριφέρονται απέναντί τους, τι να κάνουν και τι να αποφεύγουν.
Όποιος, δε, βγάζει στο φως της δημοσιότητας τέτοια περιστατικά, θα πρέπει να το κάνει με τρόπο σοβαρό, ψύχραιμο και εμπεριστατωμένο, ώστε να υπάρχει σφαιρική γνώση. Δεν βοηθά, να κάνουμε τον σκύλο «αποδιοπομπαίο τράγο», ώστε να «κρύψουμε κάτω από το χαλί» την ανθρώπινη υπαιτιότητα.
Και, φυσικά, σε περιστατικά επιθετικότητας δεν χρειάζονται ισοπεδωτικές, απάνθρωπες, σκοταδιστικές λύσεις, όπως η ευθανασία ή οι φόλες (εάν πρόκειται για αδέσποτα). Επιβάλλεται να βρούμε την αιτία της επιθετικότητας και, στη συνέχεια, να λύσουμε το πρόβλημα με έναν πολιτισμένο τρόπο».