Ο παιδικός καρκίνος εξακολουθεί να είναι η πρώτη αιτία θανάτου των παιδιών, στις αναπτυγμένες χώρες, μετά από τα ατυχήματα.
Συχνότεροι τύποι παιδικού καρκίνου
Ο συχνότερος τύπος καρκίνου της παιδικής ηλικίας είναι η λευχαιμία, με ποσοστό περίπου 40 %, ενώ ακολουθούν:
-το λέμφωμα (Hodgkin) ,
-τα σαρκώματα (τύπου Ewing),
-το ρετινοβλάστωμα,
-το ραβδομυοσάρκωμα,
-τα ηπατοβλαστώματα και άλλες μορφές καρκίνου.
Η πρόληψη του καρκίνου στην παιδική ηλικία είναι περιορισμένη, ωστόσο το θετικό είναι ότι οι παιδικοί καρκίνοι είναι ιάσιμοι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους.
Δηλαδή, το 70% των παιδιών που έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένη θεραπεία.
Για τον λόγο αυτό, η ευαισθητοποίηση από την πλευρά των γονέων, των παιδιάτρων και γενικά της ιατρικής κοινότητας προκειμένου να αυξηθεί το ποσοστό της ίασης, είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Ανησυχητικά συμπτώματα
Μια σειρά μη ειδικών συμπτωμάτων στα παιδιά, όπως:
-η επίμονη κούραση,
-η απώλεια βάρους,
-η ανεξήγητη χλωμάδα,
-απότομες αλλαγές στην συμπεριφορά,
-ανεξήγητοι μώλωπες,
-ο παρατεταμένος πυρετός,
καθώς και ειδικότερα συμπτώματα όπως:
-η ψηλάφηση όγκων,
-η εμφάνιση στραβισμού,
-η απώλεια ισορροπίας,
θα πρέπει να κινητοποιήσουν τους γονείς και τους παιδιάτρους για την διενέργεια ειδικότερων διαγνωστικών ελέγχων στα παιδιά.
Διαγνωστικοί έλεγχοι
Οι εξετάσεις στις οποίες υποβάλλονται συνήθως τα παιδιά είναι κατ΄ αρχήν αιματολογικές.
Ανάλογα με το είδος της νεοπλασματικής νόσου, μπορεί να χρειαστεί να υποβληθούν σε λήψη μυελού των οστών- με αναρρόφηση με βελόνα για ανάλυση μυελογράμματος-, ή σε βιοψία του μυελού των οστών, βιοψία μαζών, ή ανάλυση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, κατόπιν οσφυονωτιαίας παρακέντησης.
Οι απεικονιστικές εξετάσεις ξεκινούν συνήθως με το υπερηχογράφημα και τις ακτινογραφίες, ενώ πιθανόν να χρειαστούν και ειδικότερες εξετάσεις όπως η αξονική τομογραφία , η μαγνητική τομογραφία, ή το PET Scan.
Θεραπεία παιδικού καρκίνου
Η θεραπεία συνίσταται στο μεγαλύτερο μέρος της από την χημειοθεραπευτική αγωγή.
Σε κάποιες μορφές λευχαιμίας μπορεί να χρειαστεί η μεταμόσχευση του μυελού των οστών.
Η χημειοθεραπεία, εκτός από τα καρκινικά κύτταρα, επιτίθεται και σκοτώνει και άλλα ταχέως πολλαπλασιαζόμενα κύτταρα, όπως είναι τα κύτταρα του μυελού.
Έτσι οι ασθενείς μπορεί σε κάποιες φάσεις της θεραπείας τους να βρίσκονται σε απλασία, μια κατάσταση που τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους για αιμορραγίες, αναιμίες και λοιμώξεις.
Έρευνα: Καρκίνος και πανδημία COVID-19
Το γεγονός ότι η χημειοθεραπεία κάνει τον οργανισμό ιδιαίτερα ευάλωτο σε λοιμώξεις, κατά τη διάρκεια περιόδων όπως αυτή της πανδημίας COVID-19 που διανύουμε τον τελευταίο χρόνο, προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί μεγάλη ανησυχία στους ειδικούς, τους γονείς και τους οικείους των ευάλωτων αυτών ομάδων.
Ενθαρρυντικά τα αποτελέσματα έρευνας στο Ηνωμένο Βασίλειο
Σύμφωνα με τις πρώτες κλινικές μελέτες που διενεργήθηκαν, αν και σε μικρές ομάδες ασθενών και με κάποιους περιορισμούς, αξίζει να αναφερθεί ότι υπάρχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα, όσον αφορά στην αυξημένη νοσηρότητα, ή και θνησιμότητα των ομάδων αυτών.
Σύμφωνα με έρευνα που έγινε σε παιδικά ογκολογικά νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου, φάνηκε ότι παιδιά που πάσχουν από καρκίνο κατά τη διάρκεια της πρώτης περιόδου της πανδημίας του SARS–CoV–2 ιού, δεν παρουσίασαν αυξημένο ποσοστό προσβολής τους συγκριτικά με τον υγιή πληθυσμό.
Αυτό βέβαια μπορεί να οφείλεται και στα αυξημένα μέτρα προστασίας, που συνήθως λαμβάνουν αυτοί οι ασθενείς.
Στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, οι ασθενείς που έλαβαν μέρος στην έρευνα και προσβλήθηκαν από τον ιό SARS–CoV–2 παρουσίασαν ήπια συμπτώματα, κυρίως πυρετό.
Ένα μικρό ποσοστό ήταν ασυμπτωματικό και προσήλθε στο νοσοκομείο για άλλους λόγους, στα πλαίσια των οποίων διενεργήθηκαν τα τέστ ανίχνευσης του ιού.
Ακόμη και από τους συμπτωματικούς ασθενείς, διατηρήθηκε μικρό το ποσοστό που προσήλθε στο νοσοκομείο, λόγω των συμπτωμάτων της COVID 19.
Συγκριτικά με τους υγιείς, οι ασθενείς δεν παρουσίασαν απαραίτητα αυξημένη νοσηρότητα ή θνησιμότητα.
Ακόμη και οι ασθενείς που υποβάλλονταν σε ισχυρή χημειοθεραπεία, αν και αποτέλεσαν μικρή ομάδα στην συγκεκριμένη έρευνα και δεν θα έπρεπε να βγουν γενικά συμπεράσματα, δεν φάνηκε να νοσούν σοβαρότερα από την COVID 19 σε σύγκριση με τον υγιή πληθυσμό.
Τα συμπεράσματα της συγκεκριμένης έρευνας είχαν αρκετούς περιορισμούς.
Δεν είχαν όλοι οι ασθενείς συγκεκριμένες ενδείξεις για την διενέργεια των τεστ ανίχνευσης του SARS–CoV–2.
Επίσης τα τεστ που διενεργήθηκαν ήταν με την μέθοδο RT-PCR (Real Time μοριακός έλεγχος).
Τα αποτελέσματα της έρευνας συμβαδίζουν με τα αποτελέσματα δυο ακόμα ερευνών και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως έναυσμα και μοντέλο για το πώς θα πρέπει να παρακολουθούνται οι ευπαθείς ομάδες και οι ομάδες υψηλού κινδύνου σε παρόμοιες περιστάσεις.
Το σημαντικότερο μήνυμα που προκύπτει από έρευνες σαν την συγκεκριμένη, είναι ότι παιδιά με καρκίνο δεν φαίνεται να κινδυνεύουν να νοσήσουν πιο σοβαρά από την COVID-19, συγκριτικά με τα υπόλοιπα παιδιά.
Ως εκ τούτου η πανδημία δεν πρέπει να ενεργήσει ανασταλτικά στην συστηματική θεραπεία αυτών των παιδιών, ή στην παρακολούθησή τους.
Πηγή: Clinical Study, “Severity of COVID-19 in children with cancer: Report from the United Kingdom Paediatric Coronavirus Cancer Monitoring Project”, British Journal of Cancer, 124, (2021).