Μια νέα έρευνα διάρκειας 40 μηνών, διαπίστωσε πώς η μετφορμίνη ένα φθηνό και ευρέως διαδεδομένο φάρμακο για τον διαβήτη μπορεί να καθυστερήσει τη διαδικασία γήρανσης των ανθρώπων.
Οι πίθηκοι που λάμβαναν καθημερινά μετφορμίνη παρουσίασαν βραδύτερη εγκεφαλική παρακμή λόγω ηλικίας σε σύγκριση με εκείνους που δεν έλαβαν το φάρμακο.
Επιπλέον, παρουσίασαν παρόμοια νευρωνική δραστηριότητα με πιθήκους που ήταν έξι χρόνια νεότερα, που ισοδυναμεί με περίπου 18 ανθρώπινα έτη.
Δεδομένα από σκουλήκια, τρωκτικά, μύγες και ανθρώπους που έχουν λάβει το συγκεκριμένο φάρμακο για τον διαβήτη υποδηλώνουν ότι ενδέχεται να έχει αντιγηραντικές επιδράσεις.
Ωστόσο, δεν έχει δοκιμαστεί άμεσα σε πρωτεύοντα θηλαστικά για την αποτελεσματικότητά του κατά της γήρανσης και δεν είναι σαφές αν οι πιθανές αντιγηραντικές επιδράσεις του επιτυγχάνονται με τη μείωση του σακχάρου στο αίμα ή μέσω ενός ξεχωριστού μηχανισμού.
Ο Guanghui Liu, βιολόγος που ερευνά τη γήρανση στην Κινεζική Ακαδημία Επιστημών στο Πεκίνο και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν μια μελέτη για να δοκιμάσουν το φάρμακο σε 12 ηλικιωμένους αρσενικούς μακάκους. Η ομάδα ελέγχου περιελάμβανε 16 ηλικιωμένους πιθήκους και 18 νεαρά ή μεσήλικα ζώα.
Στα ζώα χορηγήθηκε το φάρμακο για 40 μήνες, που ισοδυναμεί με περίπου 13 χρόνια για τους ανθρώπους.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, ο Liu και οι συνάδελφοί του πήραν δείγματα ιστών και οργάνων από 79 είδη πιθήκων, απεικόνισαν τους εγκεφάλους των ζώων και πραγματοποίησαν συνήθεις εξετάσεις.
Αναλύοντας την κυτταρική δραστηριότητα στα δείγματα, οι ερευνητές δημιούργησαν ένα υπολογιστικό μοντέλο για τον προσδιορισμό της βιολογικής ηλικίας των ιστών, η οποία μπορεί να διαφέρει από τη χρονολογική ηλικία των ζώων.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το φάρμακο επιβράδυνε τη διαδικασία βιολογικής γήρανσης διαφόρων ιστών, όπως ο πνεύμονας, τα νεφρά, το ήπαρ, το δέρμα και ο μετωπιαίος λοβός του εγκεφάλου.
Ανακάλυψαν επίσης ότι μείωσε τη χρόνια φλεγμονή, έναν πρωταρχικό δείκτη γήρανσης.
Η μελέτη δεν είχε σκοπό να καθορίσει αν το εν λόγω φάρμακο παρέτεινε τη διάρκεια ζωής των ζώων. Προηγούμενες έρευνες δεν έχουν διαπιστώσει αντίκτυπο στη διάρκεια ζωής, αλλά έχουν δείξει ότι επιμηκύνει τον αριθμό των ετών που ένας άνθρωπος ζει με καλή υγεία.
«Η μετφορμίνη έχει τη δυνατότητα να αντιστρέψει αποτελεσματικά τη γήρανση των οργάνων στους πιθήκους», εξήγησε ο Liu.
Οι συγγραφείς εντόπισαν επίσης μια πιθανή οδό μέσω της οποίας το φάρμακο προστατεύει τον εγκέφαλο. Ενεργοποιεί μια πρωτεΐνη που ονομάζεται NRF2, η οποία προστατεύει από κυτταρικές βλάβες που προκαλούνται από τραυματισμούς και φλεγμονές.
Αν και τα αποτελέσματα αυτά είναι ενθαρρυντικά, ο Liu λέει ότι θα χρειαστούν πολύ περισσότερες έρευνες για τη μελέτη του φαρμάκου.
Ο Liu και οι συνεργάτες του ξεκίνησαν μια κλινική με 120 εθελοντές σε συνεργασία με τη Merck, την φαρμακευτική εταιρεία που ανέπτυξε και παρήγαγε τη μετφορμίνη.
Η μελέτη αυτή, που δημοσιεύθηκε στο Cell στις 12 Σεπτεμβρίου, διαπιστώνει ότι η μετφορμίνη επιβραδύνει το ρυθμό γήρανσης σε διάφορους ιστούς αρσενικών πρωτευόντων.
Η μετφορμίνη χρησιμοποιείται εδώ και πάνω από 60 χρόνια για τη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Είναι το δεύτερο πιο συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο στις Ηνωμένες Πολιτείες.