Επιστήμονες από την Κίνα βρήκαν τρόπο να προβλέπουν με ακρίβεια το προσδόκιμο ζωής, εξετάζοντας τις «εκρήξεις» δραστηριότητας βαθιά μέσα στα κύτταρα.
Όπως γράφουν στην επιθεώρηση «Nature», διαπίστωσαν ότι το κλειδί είναι η δραστηριότητα στα μιτοχόνδρια – τις δομές του κυττάρων που αποτελούν τα «εργοστάσια» παραγωγής ενέργειας σε φυτά, ζώα και ανθρώπους.
Όσο πιο γρήγορη είναι, σύμφωνα με τα Νέα, η δραστηριότητα στα μιτοχόνδρια λίγο μετά την ενηλικίωση, τόσο μικρότερη είναι η διάρκεια της ζωής, γράφουν.
Η όλη έρευνα έγινε στο εργαστήριο σε νηματώδεις σκώληκες, αλλά οι ειδικοί πιστεύουν ότι τα ευρήματά τους ανοίγουν το δρόμο για να γίνονται στο μέλλον προβλέψεις και για τη διάρκεια ζωής των ανθρώπων.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, στη διάρκεια της παραγωγής ενέργειας από τα μιτοχόνδρια, δημιουργούνται ιδιαίτερα δραστικά μόρια οξυγόνου (όπως οι ελεύθερες ρίζες) που τους προξενούν ανεπανόρθωτες βλάβες.
Οι βλάβες αυτές θεωρούνται γενεσιουργός αιτία της γήρανσης.
Μελέτη του 2008 είχε δείξει ότι τα μιτοχόνδρια παράγουν αντιδρώντα μόρια οξυγόνου με «παλμούς» διαρκείας 10 δευτερολέπτων (οι παλμοί αυτοί ονομάζονται mitoflash).
Η καθηγήτρια Γενετικής δρ Μενγκ-Κιου Ντονγκ, από το Εθνικό Ίδρυμα Βιολογικών Επιστημών του Πεκίνου, και οι συνεργάτες της θέλησαν να διαπιστώσουν εάν η συχνότητα εμφάνισης αυτών των παλμών σχετίζεται με το προσδόκιμο επιβίωσης.
Έτσι, συνέκριναν κατ’ αρχήν τον ρυθμό αυτών των παλμών σε βραχείας ζωής σκώληκες (επιζούν κατά μέσον όρο 21 ημέρες) με τον ρυθμό τους σε μακράς ζωής σκώληκες (επιζούν επί τουλάχιστον 30 ημέρες).
Όπως διαπίστωσαν, και στις δύο περιπτώσεις οι παλμοί ήταν πυκνότερο σε δύο περιόδους της ζωής των σκουληκιών: λίγο μετά την ενηλικίωσή τους και όταν γερνούσαν.
Οι ερευνητές περίμεναν στην αρχή ότι ο ρυθμός των παλμών κατά το γήρας θα ήταν ο πιο σημαντικός για την πρόβλεψη του προσδόκιμου επιβίωσης των σκουληκιών, αλλά με μεγάλη τους έκπληξη ανακάλυψαν πως ίσχυε ακριβώς το αντίθετο: η συχνότητα των παλμών μετά την ενηλικίωση ήταν αυτή που σχετιζόταν ισχυρά με το προσδόκιμο ζωής.
Στην πραγματικότητα, τα σκουλήκια που ζούσαν λιγότερο (21 ημέρες) είχαν πιο συχνούς παλμούς λίγο μετά την ενηλικίωση απ’ ό,τι τα μακροβιότερα σκουλήκια.
Αυτή η συσχέτιση επαληθεύτηκε στη συνέχεια με 29 γενετικώς μεταλλαγμένους σκώληκες, ποικίλης διάρκειας ζωής.
Τον πιο αργό ρυθμό μιτοχονδριακών παλμών απεδείχθη ότι είχαν οι μακροβιότεροι σκώληκες απ’ όλους: αυτοί που επιζούν επί 39 ημέρες.
Η έρευνα έδειξε ακόμα ότι ο ρυθμός των παλμών αλλάζει αναλόγως με τα βιώματα των ζώων. Τα σκουλήκια, λ.χ., που εκτέθηκαν σε συνθήκες καύσωνα ή δεν ταΐστηκαν για μερικές μέρες, παρουσίασαν μείωση του ρυθμού των μιτοχονδριακών παλμών και έτσι παράταση της ζωής τους.
Το πιο σημαντικό εύρημα, όμως, ήταν πως όταν οι ερευνητές εξέθεσαν μακράς ζωής σκουλήκια σε παράγοντες που αύξησαν την παραγωγή δραστικών μορίων οξυγόνου στα μιτοχόνδριά τους, αυξήθηκε ο ρυθμός των παλμών και τα σκουλήκια πέθαναν πρόωρα.