Ο χειμώνας ξεκίνησε και μαζί του η περίοδος γρίπης.
Αναπόφευκτα, όλοι μας (νέοι, ηλικιωμένοι και άρρωστοι) έχουμε παρακληθεί να εμβολιαστούμε κατά της γρίπης, ενώ κάποιοι είναι επιλέξιμοι για επιδοτούμενο εμβόλιο.
Και ο κόσμος ακούει το μήνυμα, σε σημείο που υπάρχει πλέον έλλειψη διαθέσιμων εμβολίων.
Ταυτόχρονα, τα ευρήματα από τρεις σημαντικές ανασκοπήσεις του Cochrane σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού κατά της γρίπης δεν συνάδουν με τις συμβουλές που μας δόθηκαν.
Οι κριτικές Cochrane είναι ανεξάρτητες συστηματικές ανασκοπήσεις, οι οποίες είναι περιεκτικές αναλύσεις του μεγαλύτερου μέρους της βιβλιογραφίας που σχετίζεται με ένα ερευνητικό θέμα.
Οι ανασκοπήσεις του Cochrane συνοψίζουν τα αποτελέσματα σε ένα πλήθος μελετών και ενημερώνονται τακτικά για να απορροφούν νέες έρευνες.
Αυτές οι τρεις κριτικές του Cochrane ενημερώθηκαν πρόσφατα, καθώς και σταθεροποιήθηκαν, κάτι που συμβαίνει όταν φαίνεται ότι φαίνεται απίθανο να δημοσιευθεί νέα έρευνα που θα άλλαζε τα συμπεράσματα.
Τι βρήκαν οι μελέτες
Η πρώτη ανασκόπηση του Cochrane εξέτασε τα αποτελέσματα του εμβολίου κατά της γρίπης σε υγιείς ενήλικες από 25 μελέτες που διεξήχθησαν σε μεμονωμένες εποχές γρίπης στη Βόρεια Αμερική, τη Νότια Αμερική και την Ευρώπη μεταξύ 1969 και 2009.
Βρήκε ότι το εμβόλιο μείωσε την πιθανότητα επιβεβαίωσης εργαστηριακής γρίπης :
-από 23 περιπτώσεις από 1.000 έως 9 περιπτώσεις από 1.000.
Αν και αυτό φαίνεται να είναι μείωση άνω του 50%, αυτό φαίνεται λιγότερο αισιόδοξο εκφρασμένο σε απόλυτες τιμές:
Το ποσοστό μόλυνσης στους ενήλικες μειώνεται από 2% ετησίως σε 1%.
Θα μπορούσατε να πείτε ότι έχει μειωθεί στο μισό, αλλά ουσιαστικά μειώνεται μόνο κατά 1%.
Αυτό σημαίνει λοιπόν ότι από κάθε 100 υγιείς ενήλικες που εμβολιάζονται, οι 99 δεν έχουν κανένα όφελος έναντι της εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης.
Η δεύτερη ανασκόπηση του Cochrane – η οποία εξέτασε δοκιμές σε παιδιά σε μεμονωμένες εποχές γρίπης στις ΗΠΑ, τη Δυτική Ευρώπη, τη Ρωσία και το Μπαγκλαντές μεταξύ 1984 και 2013 – βρήκε παρόμοια αποτελέσματα.
Η τρίτη ανασκόπηση του Cochrane εξέτασε τα εμβόλια για ηλικιωμένους σε οίκους ευγηρίας.
Βρήκε πολύ λιγότερα καλά στοιχεία, με μόνο μία τυχαιοποιημένη δοκιμή – που θεωρείται το χρυσό πρότυπο στις κλινικές δοκιμές, καθώς καθιερώνει την αιτιότητα και όχι τη συσχέτιση.
Ενώ οι μελέτες παρατήρησης (που αντλούν συμπεράσματα από έναν πληθυσμό για τη δημιουργία συσχετισμών) έχουν γίνει για να δείξουν τα οφέλη των εμβολίων, η προκατάληψη σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βασιστούμε στα αποτελέσματά τους.
-Ανεπιθύμητες ενέργειες από το εμβόλιο της γρίπης
Υπάρχουν επίσης πιθανές “βλάβες” από τα εμβόλια κατά της γρίπης που σημειώνονται στις ανασκοπήσεις.
Κυμαίνονται από σοβαρή (μια νευρολογική ασθένεια που ονομάζεται Guillain Barre) έως μέτρια (πυρετοί, ειδικά στα παιδιά – μερικοί από τους οποίους θα προκαλέσουν πυρετικούς σπασμούς) μέχρι ασήμαντες (πονώδες χέρι για μερικές ημέρες).
Γιατί φοβόμαστε τόσο τη γρίπη;
Υπάρχει ιδιαίτερη ανησυχία για τη γρίπη από την άποψη της δημόσιας υγείας.
Αυτό προκύπτει από τη δυνατότητά του να προκαλεί πανδημίες.
Η πρώτη στη σύγχρονη ιστορία ήταν η πανδημία της ισπανικής γρίπης του 1918-19, όταν δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν σε όλο τον κόσμο.
Υπήρξαν επίσης αρκετές, λιγότερο σοβαρές πανδημίες.
Αυτές περιλαμβάνουν την πιο πρόσφατη γρίπη των χοίρων που, παρόλο που επηρέασε ορισμένες (απροσδόκητες) ομάδες ανθρώπων (συμπεριλαμβανομένων των εγκύων, εκείνων που ήταν παχύσαρκες και είχαν άσθμα), προκάλεσε ελάχιστη μεγαλύτερη επίδραση στον συνολικό πληθυσμό από τη συνηθισμένη εποχική γρίπη.
Οι ειδικοί στη δημόσια υγεία ανησυχούν για μια άλλη πανδημία που μπορεί να είναι πιο επιβλαβής και μεταδοτική, η οποία θα μπορούσε να είναι καταστροφική.
Αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η συντριπτική πλειονότητα των θανάτων από την ισπανική γρίπη ήταν από δευτερογενείς βακτηριακές λοιμώξεις και προϋπήρχαν της εποχής των αντιβιοτικών.
Οι λόγοι που ο ιός της γρίπης έχει αυτή την ικανότητα να προκαλεί νέες πανδημίες προέρχεται από την αστάθειά του – αλλάζει γενετικά εύκολα, καθιστώντας πιο δύσκολο για το ανοσοποιητικό μας σύστημα να αναγνωρίσει νεότερα στελέχη.
Το αποτέλεσμα είναι ότι νέα εμβόλια πρέπει να προετοιμάζονται κάθε χρόνο για μια καλύτερη εικασία για τον ιό της επόμενης χρονιάς και χρειαζόμαστε εμβολιασμό κάθε χρόνο.
Η γρίπη μπορεί επίσης να υποστεί μια πιο ριζική αλλαγή, όπως όταν μια νέα μορφή του ιού αναδύεται από ένα ζώο ξενιστή (π.χ. άγρια ή οικόσιτα πτηνά ή χοίρους).
Αυτός ο κινούμενος στόχος καθιστά δυσκολότερο τον εμβολιασμό – ειδικά με τις γενετικές μετατοπίσεις των πανδημιών.
Ακριβώς όταν χρειαζόμαστε περισσότερο προστασία, τα εμβόλια μπορούν να την παρέχουν λιγότερο.
-Τι γίνεται λοιπόν, αν όχι το εμβόλιο;
Υπάρχουν φυσικά εμπόδια που μπορούν να αποτρέψουν την εξάπλωση της γρίπης.
Αυτές είναι:
–οι μάσκες (για τη μείωση της εξάπλωσης των σωματιδίων του ιού που μεταδίδονται με αεροζόλ),
–το πλύσιμο των χεριών (για τη μείωση της εξάπλωσης εάν ο ιός από τα χέρια σε κοινές επιφάνειες) και,
–τα μέτρα καραντίνας (απομόνωση μολυσμένων ατόμων για μείωση της μολυσματικότητάς τους).
Υπάρχουν πλέον εύλογες ενδείξεις ότι τέτοια μέτρα μειώνουν σημαντικά τις λοιμώξεις.
Ακόμη και το ηρωικό «στρατιώτης στη δουλειά» (ή στο σχολείο) με τον ιό σου πρέπει να αντιστραφεί ως πράξη δημόσιας υγείας.
Πηγή: https://theconversation.com/the-flu-vaccine-is-being-oversold-its-not-that-effective-97688