Έχει αφήσει τη σφραγίδα της στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Εύκολη με χαρακτηριστικά που δείχνουν το δέσιμο των ανθρώπων με τη φύση, η Κρητική διατροφή έχει αποδειχθεί επιστημονικά το κατεξοχήν υγιεινό μοντέλο διατροφής.
Ηδη από τη δεκαετία του 1950, το ίδρυμα Rockfeller δημοσιοποίησε την άποψη ότι η μακροζωία και η υγεία των Κρητικών οφείλεται στην κρητική διατροφή. Αυτή την τόσο ενδιαφέρουσα για την εποχή είδηση, ήρθε μερικά χρόνια αργότερα να επιβεβαιώσει η επιδημιολογική «Μελέτη των 7 χωρών», που διεξήχθει στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα με επικεφαλή τον καθηγητή Ansel Keys και τη συμμετοχή 7 χωρών.
Στην έρευνα πήραν μέρος 11.500 άνθρωποι από την Ελλάδα (από την Κρήτη και την Κέρκυρα), τη Γιουκοσλαβία, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Φιλανδία, τις ΗΠΑ αλλά και την Ιαπωνία. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Η μακρόχρονη μελέτη 700 ανδρών έδειξε ότι εμφάνιζαν λιγότερους θανάτους από έμφραγμα του μυοκαρδίου, αλλά και από διάφορες μορφές καρκίνου σε σύγκριση με τις άλλες χώρες.
Τα παραπάνω έχουν επιβεβαιωθεί από πολλές έρευνες, οι οποίες αποδεικνύουν ότι η κρητική διατροφή αποτελεί σύμμαχο της καλής υγείας και μακροζωίας. Η αποτελεσματικότητα της οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητα των τροφών σε αντιοξειδωτικά, ω3 λιπαρά, μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και φυτικές ίνες, που μειώνουν τον κίνδυνο σοβαρών ασθενειών, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, η παχυσαρκία, τα καρδιαγγειακά και ο καρκίνος.
Επιπλέον πρόσφατη μελέτη η οποία διεξήχθει στις ΗΠΑ και διήρκεσε 10 χρόνια (από το 1995-2005) σε 214.284 άνδρες και 27.799 γυναίκες προκειμένου να διερευνηθεί η επίδραση της κρητικής-μεσογειακής διατροφής στην αύξηση του προσδόκιμου της ζωής, απέδειξε ότι το συγκεκριμένο μοντέλο διατροφής μειώνει από 12% έως 20% τις πιθανότητες για θνησιμότητα από κάποια από τις παραπάνω ασθένειες.
Χαρακτηριστικά της κρητικής διατροφής
Το μυστικό της επιτυχίας της κρητικής διατροφής βασίζεται σε υγιεινούς συνδυασμούς τροφών και όχι αποκλειστικά στην κατανάλωση του ελαιόλαδου. Οι Κρητικοί συνήθιζαν να τρώνε πολλά λαχανικά, όσπρια, πλήρη δημητριακά, φρούτα και ασκούνταν πάρα πολύ. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι άνθρωποι που ζούσαν στο νησί στην δεκαετία του 50 ήταν αδύνατοι, λυγεροί και είχαν ελάχιστα περιστατικά καρδιοπαθειών.
Οι ανάγκες αλλά και ο τρόπος ζωής τους, τους ανάγκαζε να δουλεύουν αρκετές ώρες στα χωράφια, να περπατάνε μέχρι και 15 χιλιόμετρα την ημέρα και να κάνουν διάφορες χειρωνακτικές εργασίες, γεγονός το οποίο τους διατηρούσε σε συνεχή δραστηριότητα. Κρέας έτρωγαν σπάνια μόνο στις μεγάλες γιορτές.
Η διατροφή τους ήταν κατά βάση φυτοφαγική, πλούσια σε φυσικούς υδατάνθρακες, ενώ παράλληλα περιλάμβανε καθημερινά μία γκάμα υγιεινών λιπών που προερχόνταν από αγνό παρθένο ελαιόλαδο, ωμούς ξηρούς καρπούς, κλπ.
Σύμφωνα με έρευνες, το κορεσμένο λίπος του διαιτολογίου τους ήταν λιγότερο από το 6% της συνολικής πρόσληψης λίπους.
Κάτι βέβαια που δεν ισχύει πια σήμερα. Έχει αλλάξει όχι μόνο ο τρόπος ζωής, αλλά και ο τρόπος διατροφής τους.
Γενικές αρχές:
– Η ποικιλία των τροφών.
– Κατανάλωση πολλών λαχανικών, δημητριακών, κηπευτικών και οσπρίων, τροφές που προάγουν την υγεία, προλαμβάνουν διάφορες ασθένειες και παρατείνουν την ζωή.
– Η χρήση βοτάνων στην μαγειρική αλλά και η κατανάλωση αφεψημάτων από βότανα της περιοχής.
Η μαλοτύρα (τσάι του βουνού από τον Ψηλορείτη) θεωρείται ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικά, όπως επίσης και το σταμναγκάθι το οποίο τρώγεται ελάχιστα μαγειρευμένο.
– Το κρητικό ελαιόλαδο συνιστά την πλέον σημαντική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών.
– Ελάχιστα γαλακτοκομικά.
– Ελάχιστο κόκκινο κρέας.
– Αρκετά ψάρια αλλά και θαλασσινά.
– Το πρόχειρο φαγητό και οι τυποποιημένες τροφές δεν υπάρχουν ούτε σαν έννοιες σε ένα γνήσιο πρόγραμμα κρητικής διατροφής.
Η Σύγχρονη κρητική διατροφή
Είναι στη κυριολεξία σαν να ζεις σε άλλο πλανήτη. Μέσα σε λίγα χρόνια η ζωή των ανθρώπων του νησιού αλλοτριώθηκε από ξενόφερτες επιρροές και δυστυχώς οι Κρητικοί σήμερα κρατάνε μόνο την ανάμνηση του παρελθόντος.
Οι Κρητικοί πια εμφανίζουν ραγδαία αύξηση των περιστατικών στεφανιαίας νόσου, σακχαρώδους διαβήτη, διαφόρων μορφών καρκίνου αλλά και παχυσαρκίας. Έρευνες που έγιναν σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες της περιοχής έδειξαν αύξηση στη κατανάλωση κόκκινου κρέατος 160%, τυποποιημένων τροφών 320% και τυριών κατά 366%.
Στοιχεία που δικαιολογούν και τις αλλαγές που έχουν συμβεί σε σχέση με την υγεία τους.
Ποτέ δεν είναι αργά
Οι δύο όψεις του νομίσματος που έζησαν οι Κρητικοί είναι άλλη μία επιβεβαίωση της μεγάλης αξίας που είχε η παραδοσιακή διατροφή τους. Εάν θέλετε να ακολουθήσετε μία διατροφή που να κρατά τις βασικές αρχές της Κρητικής διατροφής μεταφρασμένες στο σύχρονο τρόπο ζωής σας προσπαθήστε:
– Να τρώτε καθημερινά 5-7 μερίδες φρέσκα φρούτα και λαχανικά.
– 2 το πολύ μερίδες σε γαλακτοκομικά, την ημέρα.
– 2-3 φορές την εβδομάδα, το κυρίως γεύμα να είναι όσπρια.
– 1 φορά την εβδομάδα να καταναλώνετε κοτόπουλο ελεύθερης βοσκής.
– 2 φορές την εβδομάδα, φρέσκο ψάρι βραστό ή ψητό.
– Να πίνετε 2-3 φλυτζάνια αφεψήματα βοτάνων, τίλιο, φασκόμηλο, τσάι του βουνού κλπ.
– Να χρησιμοποιείτε ωμό ελαιόλαδο στο μαγείρεμα.
– Να πίνετε φρέσκο νερό (όχι πολύ κρύο) 8-10 ποτήρια την ημέρα.
– Περιορίστε το αλκοόλ σε ένα ποτήρι κόκκινο κρασί την ημέρα.
– Να καταναλώνετε για σνακ ωμούς ξηρούς καρπούς.
– Ελαττώστε το αλάτι και τη ζάχαρη.
Πηγή antigiransi.com