Η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη… η παροιμία είναι πέρα για πέρα αληθινή και επιβεβαιώνεται απο επιστημονικές μελέτες.
Επρόκειτο για την έρευνα που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του University College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ‘Annals of Internal Medicine’. Η έρευνα έγινε στην Αγγλία με 7.000 περίπου δημοσίους υπαλλήλους που δεν παρουσίαζαν καρδιακά προβλήματα. Η ιατρική παρακολούθηση των ατόμων αυτών διήρκεσε 11 χρόνια. Συνολικά από αυτούς, 192 έπαθαν έμφραγμα του μυοκαρδίου. Η αναλυτική μελέτη των αποτελεσμάτων έδειξε ότι εκείνοι που δούλευαν περισσότερο από 11 ώρες την ημέρα είχαν μεγαλύτερο καρδιακό κίνδυνο της τάξεως του 67% σε σχέση με εκείνους που δούλευαν το κανονικό οκτάωρο (9 π.μ. – 5 μ.μ.). Αναλύοντας περαιτέρω τα αποτελέσματα οι ερευνητές αυτοί και επεκτείνοντάς τα σε όλον τον πληθυσμό της Αγγλίας υποστηρίζουν ότι αν δούλευαν όλοι ένα οκτάωρο θα είχαν τουλάχιστον 6.000 λιγότερες καρδιακές προσβολές τον χρόνο. Το νούμερο αυτό αναγάγοντάς το στον ελληνικό πληθυσμό, μεταφράζεται ότι τουλάχιστον 1.000 άνθρωποι τον χρόνο δεν θα πάθαιναν έμφραγμα εάν δούλευαν το κανονικό οκτάωρο τους.
Το αποτέλεσμα αυτής της μελέτης αναμφισβήτητα στέλνει ένα σαφές μήνυμα: το ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να εργάζεται συνεχώς σε ένα ατελείωτο ωράριο. Όμως η κριτική σε αυτή την μελέτη ασφαλώς επικεντρώνεται στον τρόπο εργασίας, το stress που προκαλεί αυτή η εργασία, στη δομή της προσωπικότητας των εργαζομένων και στην τυχόν ύπαρξη προδιαθεσικών παραγόντων για την εκδήλωση μιας καρδιοπάθειας.
Με απλά λόγια, οι υπερωρίες αναμφισβήτητα δεν προάγουν την ποιότητα υγείας. Όμως το καταστροφικό τους αποτέλεσμα είναι διαφορετικό από άνθρωπο σε άνθρωπο. Εκείνος π.χ. που πάσχει από υπέρταση, είναι ευκολότερο με την παρατεταμένη εργασία να απορυθμίζεται η πίεσή του. Η απορρύθμιση της πίεσης δημιουργεί μικροβλάβες στο εσωτερικό των αρτηριών και κάνει πιο εύκολη τη δημιουργία αθηροσκληρωτικών πλακών που είναι γεμάτες χοληστερίνη και που θεωρούνται ‘βόμβες’, που ανά πάσα στιγμή μπορεί να ‘εκραγούν’ και να δημιουργήσουν έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Εάν μάλιστα ο άνθρωπος αυτός έχει και υψηλή τιμή χοληστερίνης, τότε όλες αυτές οι διεργασίες γίνονται γρηγορότερα.
Τον ίδιο καταστροφικό ρόλο πάνω στις αρτηρίες παίζει και το αρρύθμιστο σάκχαρο, που επιδεινώνεται από την παρατεταμένη εργασία και το stress που αυτή προκαλεί. Εάν μάλιστα συνοδεύεται με παχυσαρκία, τότε η κυκλοφορία του αίματος γίνεται δυσκολότερα και ιδιαίτερα μάλιστα αν η εργασία είναι καθιστική. Εάν πάλι ο υπερωριακά εργαζόμενος καταφεύγει σαν παρηγοριά στο κάπνισμα τότε η καταστροφικότητα όλων αυτών των παραγόντων πολλαπλασιάζεται και έτσι ενώ ανακουφίζεται ψυχολογικά, οργανικά επιταχύνει τα καρδιαγγειακά του προβλήματα.
Τέλος η προσωπικότητα των εργαζομένων. Ο εσωστρεφής σε αντίθεση με τον εξωστρεφή χαρακτήρα, ο αγχώδης, ο ευερέθιστος, ο καταθλιπτικός είναι χαρακτήρες που υφίστανται περισσότερο τις επιπτώσεις της υπερωριακής απασχόλησης. Η αδρεναλίνη και η σεροτονίνη είναι δυο βασικές ουσίες που παράγονται σε όλες αυτές τις καταστάσεις και που θεωρούνται οι βασικοί υπεύθυνοι παράγοντες της καταστροφής.
Ο σωστός τρόπος εργασίας, ακόμα και ο υπερωριακός, είναι η διακεκομμένη εργασία. Τα ευχάριστα διαλείμματα και ιδιαίτερα η απογευματινή πλήρης ανάπαυση και η χαλάρωση (siesta) θεωρούνται παράγοντες που ελαττώνουν τις καταστροφικές συνέπειες των αγχωτικών υπερωριών, ενώ παράλληλα αυξάνουν και την εργασιακή απόδοση του εργαζομένου.