Πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature αποκαλύπτει ένα μεγάλο κομμάτι του γρίφου πίσω από την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος που οδηγεί σε σοβαρή νόσηση με Covid-19 και θάνατο.
Πιο συγκερκιμένα, οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Yale εντόπισαν μία ειδική διαδρομή ανοσοαπόκρισης που οδηγεί σε σοβαρή ασθένεια και θάνατο σε άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό SARS-CoV-2.
Στη νέα μελέτη, η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον μεταδιδακτορικό συνεργάτη Esen Sefik, ο οποίος είναι μέλος του εργαστηρίου του ανώτερου συγγραφέα Richard Flavell, μελέτησε τις επιπτώσεις της μόλυνσης από SARS-CoV-2, που προκαλεί την λοίμωξη COVID-19, σε ποντίκια γενετικά σχεδιασμένα ώστε το ανοσοποιητικό τους σύστημα να προσομοιάζει στο ανθρώπινο.
Η επιστημονική κοινότητα γνωρίζει ήδη ότι από τη στιγμή που ο κορωνοϊός μολύνει τους πνεύμονες, μπορεί να προκαλέσει αυτό που ονομάζεται «καταιγίδα κυτοκινών», μια δηλαδή υπερδραστήρια ανοσοαπόκριση του οργανισμού που οδηγεί σε μια επικίνδυνη φλεγμονή στους πνεύμονες.
Παρόλα αυτά, αναπάντεχα διαπίστωσαν ότι τα ίδια τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, όχι απλώς τα επιθηλιακά κύτταρα στην επιφάνεια των πνευμόνων, μπορούν να αποθηκεύσουν τον ιό. Όταν το σώμα ανιχνεύει τον ιό σε αυτά τα κύτταρα, τα φλεγμονοσώματα, μέρος του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος, παράγουν και απελευθερώνουν κυτοκίνες που εξουδετερώνουν αυτά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού, σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν τη μόλυνση. Ωστόσο, οι κυτοκίνες στρατολογούν ακόμη περισσότερα φλεγμονώδη κύτταρα στους πνεύμονες από το αίμα, γεγονός που δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, οδηγώντας σε πνευμονία.
«Είναι σαν ένα σύστημα που εκπέμπει παντού, μόνο που το μήνυμα είναι θανατηφόρο», είπε ο Flavell, καθηγητής ανοσοβιολογίας και ερευνητής του Ιατρικού Ινστιτούτου Howard Hughes.
Στο πειραματικό μοντέλο των ποντικιών, οι ερευνητές κατάφεραν να σώσουν τα μολυσμένα ποντίκια από πνευμονία, μπλοκάροντας το φλεγμονώδες μονοπάτι NLPR3. Με αυτόν τον τρόπο, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος εξακολουθούσαν να έχουν μολυνθεί. Όμως, δεν ήταν πλέον φλεγμονώδη και επομένως δεν μπορούσαν να συμβάλουν στα επιβλαβή επίπεδα φλεγμονής, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Το παράπλευρο αποτέλεσμα αυτής της «διάσωσης» ωστόσο, είναι ότι τα κύτταρα πλέον δεν πεθαίνουν, επομένως συνεχίζουν να απελευθερώνουν ιικό φορτίο. Ωστόσο, ο αποκλεισμός της φλεγμονώδους διαδικασίας σε συνδυασμό με την αντιική θεραπεία θα μπορούσε να προσφέρει έναν τρόπο για την αντιμετώπιση της πνευμονίας COVID-19 και την πρόληψη σοβαρών περιπτώσεων COVID-19, λένε οι ερευνητές.
Αν και προς το παρόν δεν υπάρχουν εγκεκριμένα φάρμακα που παρεμποδίζουν το φλεγμονώδες μονοπάτι NLPR3, αρκετές φαρμακευτικές και βιοτεχνολογικές εταιρείες τα αναπτύσσουν.