Ο διευθύνων σύμβουλος της Pfizer, Albert Bourla, έδωσε μια τολμηρή υπόσχεση τον Ιούνιο.
Στεκόμενος δίπλα στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν σε συνέντευξη Τύπου στο Σεντ Άιβς του Ηνωμένου Βασιλείου, λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής της G7, ο Μπουρλά είπε ότι εάν προκύψει ανάγκη για ένα νέο εμβόλιο για τον COVID-19, η εταιρεία του θα μπορούσε να το ετοιμάσει εντός 100 ημερών.
Η ανάγκη στην οποία αναφερόταν είναι η πιθανή εμφάνιση μιας «παραλλαγής διαφυγής» – ενός κυρίαρχου στελέχους του SARS-CoV-2 που αποφεύγει τη νεοφυή ανοσία που έχει δημιουργηθεί μέσω εμβολίων και προηγούμενων λοιμώξεων.
Δεν έχει ακόμη εντοπιστεί τέτοιο στέλεχος, αλλά η Pfizer και άλλοι κορυφαίοι κατασκευαστές εμβολίων για τον COVID-19 προετοιμάζονται για αυτό το σενάριο.
–Τι χρειάζεται για να είστε αρκετά ευκίνητοι για να σχεδιάσετε και να δοκιμάσετε ένα ενημερωμένο εμβόλιο ενάντια σε ένα άγνωστο στέλεχος του ιού, σε χρόνο ρεκόρ;
Το Nature μίλησε με τρεις κατασκευαστές εμβολίων για τον COVID-19 — Pfizer, Moderna και AstraZeneca — για να μάθει πώς ακριβώς προετοιμάζονται.
Γενική πρόβα
Τους τελευταίους μήνες, και οι τρεις εταιρείες έκαναν πρόβες προετοιμασίας, κάνοντας εξάσκηση σε γνωστές παραλλαγές SARS-CoV-2.
Αυτή περιλαμβάνει:
-την ενημέρωση των εμβολίων τους ώστε να ταιριάζουν με παραλλαγές όπως το Beta και το Delta,
-τη δοκιμή τους σε κλινικές μελέτες,
-τη ρύθμιση των εσωτερικών ροών εργασίας τους και,
-τον συντονισμό με τους ρυθμιστές.
Στόχος τους είναι να μάθουν από αυτές τις δοκιμές προθέρμανσης και να εξομαλύνουν τις στροφές στις διαδικασίες τους, έτσι ώστε να μπορούν να κινούνται γρήγορα εάν, ή όταν, προκύψει μια αληθινή παραλλαγή διαφυγής.
«Κάποια στιγμή, αναπόφευκτα, θα πρέπει να κάνουμε εναλλακτικά εμβόλια – εάν τα εμβόλια είναι ο τρόπος που θα διατηρηθεί η ανοσία του πληθυσμού – αλλά δεν είμαστε στο σημείο όπου μπορούμε να προβλέψουμε με σιγουριά την εξέλιξη του ιού», λέει η Paul Bieniasz, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο Rockefeller στη Νέα Υόρκη.
“Η εξάσκηση με τις υπάρχουσες παραλλαγές φαίνεται σαν μια λογική προσέγγιση”, προσθέτει.
Η πρώτη γενιά εμβολίων COVID-19 φαίνεται να αντέχει την Delta και άλλες γνωστές παραλλαγές, τουλάχιστον στην πρόληψη σοβαρών ασθενειών και νοσηλείας
Οι Pfizer, Moderna και AstraZeneca λένε ότι τα εμβόλια τους, τα οποία βασίζονται στο αρχικό στέλεχος SARS-CoV-2 που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο Wuhan της Κίνας, εξακολουθούν να προσφέρουν την καλύτερη προστασία έναντι όλων των γνωστών παραλλαγών.
«Δεν υπάρχει πραγματικά ανάγκη αυτή τη στιγμή να φτιάξουμε ένα νέο εμβόλιο που θα είναι πιο αποτελεσματικό, γιατί φαίνεται ότι τα παλιά λειτουργούν πολύ καλά [εναντίον] της παραλλαγής Delta», λέει η Κάθριν Έντουαρντς, επιστημονική διευθύντρια του εμβολίου Vanderbilt. Ερευνητικό πρόγραμμα στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Vanderbilt στο Νάσβιλ του Τενεσί.
Εάν προκύψει μια παραλλαγή διαφυγής, οι κατασκευαστές εμβολίων RNA όπως η Pfizer και η Moderna θα μπορούσαν πιθανώς να σχεδιάσουν και να συνθέσουν ένα αρχικό πρωτότυπο εμβόλιο εναντίον του, σε λίγες ημέρες .
Τα εμβόλια ιικών φορέων, όπως το AstraZeneca, θα μπορούσαν να ακολουθήσουν από κοντά.
Η κατασκευή ενός εμβολίου RNA τυπικά περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας νέας γενετικής αλληλουχίας και, την ενθυλάκωσή της σε μια λιπαρή ουσία όπως ένα λιπίδιο.
Τα εμβόλια ιικού φορέα παράγονται με:
-την εισαγωγή της βασικής γενετικής αλληλουχίας σε έναν αβλαβή ιό φορέα,
-την καλλιέργεια μεγάλων ποσοτήτων του ιού σε έναν βιοαντιδραστήρα, και,
-τον καθαρισμό τους.
Αλλά πριν μπορέσουν να αναπτυχθούν αυτές οι λήψεις, θα πρέπει να δοκιμαστούν σε ανθρώπους και αυτό θα πάρει χρόνο.
Έτσι οι φαρμακευτικές εταιρείες κάνουν dry runs.
Η Pfizer, με τον συνεργάτη της BioNTech, που εδρεύει στο Mainz της Γερμανίας, δοκιμάζει ένα εμβόλιο Βήτα-ειδικό RNA σε μια τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο κλινική δοκιμή με έως και 930 συμμετέχοντες.
Τον Αύγουστο, οι εταιρείες ξεκίνησαν μια δοκιμή ενός πολυδύναμου εμβολίου που στοχεύει τόσο τις παραλλαγές Delta όσο και Alpha.
“Δεν το κάνουμε αυτό επειδή πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε ένα νέο εμβόλιο για αυτά τα στελέχη”, λέει ο Philip Dormitzer, αντιπρόεδρος και επικεφαλής επιστημονικός υπεύθυνος ιικών εμβολίων και mRNA στην Pfizer, με έδρα τη Νέα Υόρκη.
«Θέλουμε να εξασκήσουμε όλες τις πτυχές της εκτέλεσης μιας αλλαγής στελέχους – την προκλινική έρευνα, την κατασκευή, τις κλινικές δοκιμές και τις ρυθμιστικές υποβολές – έτσι ώστε αν δούμε μια παραλλαγή εκεί έξω που πραγματικά ξεφεύγει από την ανοσία του εμβολίου, είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε γρήγορα”.
Η Dormitzer λέει ότι η Pfizer δεν σχεδιάζει επί του παρόντος να αναπτύξει τα εμβόλια Beta ή Delta στο κοινό.
Μιλώντας μαζί με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στις 10 Ιουνίου, ο διευθύνων σύμβουλος της Pfizer, Άλμπερτ Μπούρλα (δεξιά) υποσχέθηκε ότι η εταιρεία του θα ήταν σε θέση να παρασκευάσει γρήγορα ένα εμβόλιο κατά μιας «παραλλαγής διαφυγής» του SARS-CoV-2. Πίστωση: Brendan Smialowski/AFP μέσω Getty
Η Moderna, με έδρα το Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης, ετοιμάζεται για μελέτες 300–500 συμμετεχόντων ώστε να δοκιμάσει νέα εμβόλια RNA κατά των Βήτα και Delta και ενός συνδυασμού Βήτα και του αρχικού στελέχους.
Η εταιρεία σχεδιάζει επίσης να δοκιμάσει ένα πολυδύναμο εμβόλιο Beta -Delta.
Ο σκοπός είναι να υποβληθούν περιπτώσεις δοκιμών στην Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, και «να καθιερωθεί μια διαδικασία με την οποία αυτό θα μπορούσε να συμβεί πιο γρήγορα στο μέλλον», λέει η Jacqueline Miller, ανώτερη αντιπρόεδρος και επικεφαλής έρευνας μολυσματικών ασθενειών στη Moderna.
Η παραλλαγή Βήτα είναι μια ιδιαίτερη εστίαση επειδή μεταφέρει μεταλλάξεις που την καθιστούν πιο ανθεκτική από οποιαδήποτε άλλη γνωστή παραλλαγή στην εξουδετέρωση από αντισώματα που δημιουργούνται στο σώμα ενός ατόμου μετά τον εμβολιασμό.
«Εάν υπάρχει άλλο στέλεχος που εξελίσσει αυτές τις μεταλλάξεις στο μέλλον, μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτά που έχουμε ήδη μάθει από τη μελέτη της παραλλαγής Βήτα», λέει ο Miller.
Η AstraZeneca, που εδρεύει στο Κέιμπριτζ του Ηνωμένου Βασιλείου, έχει ξεκινήσει μια μεγάλη μελέτη για ένα εμβόλιο βήτα-ειδικού ιικού φορέα.
Η μελέτη ξεκίνησε τον Ιούνιο και περιλαμβάνει περισσότερους από 2.800 συμμετέχοντες, πολλοί από τους οποίους έχουν ήδη εμβολιαστεί , είτε με εμβόλιο αγγελιαφόρου RNA είτε με το εμβόλιο πρώτης γενιάς ιικού φορέα της AstraZeneca.
«Σίγουρα εξασκούμαστε με αυτό, αλλά το αναπτύσσουμε επίσης, και εάν είναι επιτυχές, θα το έχουμε έτοιμο για χρήση», λέει ο Μένε Πάγκαλος, εκτελεστικός αντιπρόεδρος έρευνας και ανάπτυξης βιοφαρμακευτικών προϊόντων στην AstraZeneca.
Αποτελεσματικότητα στον πραγματικό κόσμο
Ο προσδιορισμός της πραγματικής αποτελεσματικότητας των παραλλαγών εμβολίων θα είναι δύσκολος.
Σε περιοχές όπου οι δοκιμές εμβολίων για τον COVID-19 είναι καλά εδραιωμένες, μπορεί να είναι δύσκολο να βρεθούν εθελοντές που δεν έχουν λάβει ακόμη εμβόλιο, αλλά είναι πρόθυμοι να εγγραφούν σε μια πειραματική δοκιμή ενός νέου.
Μπορεί επίσης να υπάρχουν ηθικές ανησυχίες σχετικά με τη στρατολόγηση ομάδων εικονικού φαρμάκου για τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, δεδομένου ότι υπάρχουν διαθέσιμα αποτελεσματικά εμβόλια.
“Εάν δεν πρόκειται να κάνουμε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές για αποτελεσματικότητα, μια εναλλακτική λύση θα ήταν να κάνουμε μελέτες ανοσογονικότητας, καθώς και πραγματικά ισχυρές, καλά σχεδιασμένες μελέτες αποτελεσματικότητας στον πραγματικό κόσμο”, λέει ο Matthew Hepburn, ο οποίος μέχρι τον Αύγουστο ήταν διευθυντής του COVID -19 ανάπτυξη εμβολίου στην ομάδα Countermeasures Acceleration Group της κυβέρνησης των ΗΠΑ (πρώην Operation Warp Speed) και τώρα είναι ειδικός σύμβουλος στο Γραφείο Επιστήμης και Τεχνολογικής Πολιτικής του Λευκού Οίκου.
Οι μελέτες ανοσογονικότητας θα μετρούσαν τις ανοσολογικές αποκρίσεις που προκαλούνται από παραλλαγμένα εμβόλια – για παράδειγμα, μια αύξηση στα επίπεδα αντισωμάτων ή Β-κυττάρων – και θα συγκρίνουν αυτές με τα αποτελέσματα του εμβολίου πρώτης γενιάς. Εκεί φαίνεται να κατευθύνονται ορισμένοι παρασκευαστές εμβολίων:
-με βάση την καθοδήγηση των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών, η AstraZeneca θα χρησιμοποιήσει αυτήν την προσέγγιση στη δοκιμή βήτα-εμβολίου.
Η Moderna επικεντρώνεται επίσης στα δεδομένα ανοσογονικότητας και συνεργάζεται με ένα νοσοκομειακό σύστημα στη νότια Καλιφόρνια για τη συλλογή πραγματικών δεδομένων σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων.
Σε αυτές τις μελέτες παρατήρησης, οι συμμετέχοντες μπορούν να επιλέξουν αν θα κάνουν εμβόλιο ή όχι και οι ερευνητές παρακολουθούν τις δύο ομάδες για να δουν πώς τα πάνε.
Τέτοιες μελέτες «δεν είναι τέλειες», παραδέχεται ο Μίλερ εξηγώντας:
“Κι αυτό επειδή οι δύο ομάδες μπορεί να έχουν διαφορετικές συμπεριφορές και παράγοντες κινδύνου”
Ο τρόπος με τον οποίο οι αρχές δημόσιας υγείας θα καθορίσουν ότι μια παραλλαγή έχει διαφύγει – και επομένως ο κόσμος χρειάζεται ένα νέο εμβόλιο για τον COVID-19 – δεν είναι ακόμη σαφές.
Ο Πάγκαλος προσφέρει έναν τρόπο μέτρησης αυτού: «Αν αρχίσουμε να βλέπουμε πολλούς ανθρώπους να πηγαίνουν στο νοσοκομείο που έχουν εμβολιαστεί, τότε έχουμε πρόβλημα», λέει.
«Αλλά αυτή τη στιγμή, δεν είμαστε πουθενά κοντά σε αυτό».
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει μια καθορισμένη διαδικασία για τον καθορισμό του πότε και του τρόπου αλλαγής ενός εμβολίου κατά της γρίπης ώστε να ταιριάζει με ένα αναδυόμενο στέλεχος.
Αυτές οι αποφάσεις βασίζονται εν μέρει σε μια μακρά ιστορία παρακολούθησης και ανοσοποίησης κατά της εξέλιξης του ιού.
«Αυτό δεν υπάρχει για τον COVID», λέει η Hepburn.
Ο Μίλερ ελπίζει ότι η διαδικασία ενημέρωσης ενός εμβολίου για τον COVID-19 θα γίνει τελικά τόσο βελτιωμένη όσο η αλλαγή ενός εμβολίου κατά της γρίπης, κάτι που συνήθως δεν απαιτεί πολλά από τις κλινικές μελέτες.
Και επειδή τα εμβόλια RNA μπορούν να κατασκευαστούν πιο γρήγορα από τα συμβατικά εμβόλια, προσθέτει, «η ιδέα θα ήταν να γίνει αυτή η αλλαγή ακόμη πιο γρήγορα από ό,τι μπορούμε να κάνουμε με τη γρίπη».