Αρκετοί άνθρωποι που παρουσίασαν αλλεργική αντίδραση σε κάποιο φάρμακο ή εμβόλιο στο παρελθόν αναρωτιούνται σήμερα αν μπορούν να κάνουν το εμβόλιο της COVID-19 και αν ναι, ποιο από αυτά θα πρέπει να προτιμήσουν.
Θέλοντας να δώσουν απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, επιστήμονες από το Ισραήλ αποφάσισαν να κάνουν μία μελέτη με σκοπό να εξετάσουν τις καλύτερες προσεγγίσεις για τον εμβολιασμό των ασθενών που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αλλεργικής αντίδρασης στο εμβόλιο της COVID-19.
Όπως έδειξαν οι παρατηρήσεις τους, οι περισσότεροι ασθενείς με ιστορικό αλλεργιών μπορούν να εμβολιαστούν για την COVID-19 χωρίς κινδύνους.
Εξετάζοντας τον κίνδυνο για τον κάθε ασθενή
Στην έρευνά τους, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA τον Αύγουστο, οι επιστήμονες εξέτασαν δεδομένα από 8.102 ασθενείς με ιστορικό αλλεργιών για το διάστημα από 27 Δεκεμβρίου του 2020 μέχρι 22 Φεβρουαρίου του 2021.
Οι ασθενείς είτε προσήλθαν μόνοι τους στη μελέτη, ή ενημερώθηκαν γι’ αυτή από τον γιατρό τους.
Από τους παραπάνω ασθενείς, οι επιστήμονες ξεχώρισαν 429 οι οποίοι διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο αλλεργιών, με βάση τα παρακάτω κριτήρια:
- Ιστορικό αναφυλακτικής αντίδρασης σε κάποιο φάρμακο ή εμβόλιο
- Αλλεργίες σε περισσότερα του ενός φάρμακα
- Τροφικές αλλεργίες
- Συχνή χρήση αντισταμινικών
- Ιστορικό σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης και χρήση ενέσιμης αδρεναλίνης
Όλοι οι παραπάνω ασθενείς έκαναν τελικά το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech (BNT162b2), καθώς αυτό ήταν διαθέσιμο στο Ισραήλ εκείνη την περίοδο.
Ωστόσο, όπως τόνισαν οι επιστήμονες οι παρατηρήσεις τους πιθανώς αφορούν και το άλλο εμβόλιο mRNA (της Moderna).
Πόσοι ασθενείς παρουσίασαν αλλεργική αντίδραση;
Από τους συνολικά 429 ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο αλλεργιών που έκαναν το εμβόλιο της Pfizer:
- 420 δεν παρουσίασαν κάποια αλλεργική αντίδραση
- 6 παρουσίασαν ήπιες αλλεργικές αντιδράσεις
- 3 εκδήλωσαν αναφυλαξία
3 εβδομάδες αργότερα, οι 218 από τους 429 εθελοντές έκαναν και τη δεύτερη δόση του εμβολίου.
Τα δεδομένα για αυτή τη δόση ήταν:
- 214 εθελοντές δεν παρουσίασαν καμία αλλεργική αντίδραση
- 4 παρουσίασαν ήπιες αλλεργικές αντιδράσεις
- Κανένας δεν παρουσίασε αναφυλαξία
Αν και οι παρατηρήσεις της μελέτης αυτής ταυτίζονται με αυτές της κλινικής δοκιμής φάσης ΙΙΙ που έκανε η Pfizer, το ποσοστό των γυναικών στη μελέτη από το Ισραήλ ήταν υψηλότερο (70%) σε σχέση με την κλινική δοκιμή της Pfizer (50%).
Τι διαφέρει στις αλλεργίες για τα εμβόλια;
Στην πραγματικότητα, όλα τα φάρμακα ή εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις, ωστόσο οι αλλεργίες στα mRNA εμβόλια της COVID-19 διαφέρουν από τις τυπικές αλλεργίες.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες της μελέτης, οι αλλεργικές αντιδράσεις μπορεί να αποδίδονται σε διάφορους μηχανισμούς.
Οι πραγματικές αλλεργικές αντιδράσεις, ωστόσο, σχετίζονται με την ανοσοσφαιρίνη IgE και συνήθως συνδέονται με άμεση και σοβαρή αντίδραση.
Ο ρόλος της IgE
Όπως τόνισαν οι ερευνητές, ένας ασθενής που έχει παρουσιάσει στο παρελθόν αλλεργία κατά την έκθεσή του σε ένα αλλεργιογόνο, θα παρουσιάζει ξανά την ίδια αντίδραση κάθε φορά που εκτίθεται σε αυτό.
Αυτός είναι και ο λόγος που πρέπει να αποφεύγει την ουσία που του προκάλεσε την αλλεργική αντίδραση.
Οι αλλεργικές αντιδράσεις στα εμβόλια της COVID-19 δεν φαίνεται να σχετίζονται στο σύνολό τους με το μηχανισμό της IgE, όπως υποστήριξαν οι επιστήμονες, καθώς ακόμα κι αν ένας ασθενής παρουσίασε αλλεργική αντίδραση στην 1η δόση του εμβολίου, μπορεί να μην παρουσιάσει όταν κάνει τη 2η.
Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες στη μελέτη τους, στα εμβόλια της COVID-19 υπάρχουν δύο διαφορετικές αλλεργικές αντιδράσεις.
–Η μία από αυτές πράγματι αποτελεί αντίδραση υπερευαισθησίας που σχετίζεται με την IgE, ωστόσο ενοχοποιείται για ένα πολύ μικρό ποσοστό των αλλεργικών αντιδράσεων στα παραπάνω εμβόλια.
Αν επιβεβαιωθεί ότι ο ασθενής παρουσίασε αλλεργική αντίδραση αυτού του είδους, δεν θα πρέπει να κάνει 2η δόση.
Στην πλειοψηφία των ασθενών, ωστόσο, η αλλεργική αντίδραση αποδίδεται σε άλλους παράγοντες που δεν σχετίζονται με την IgE και επομένως δεν υπάρχει κίνδυνος κατά τη χορήγηση της 2ης δόσης, όπως αναφέρουν στη μελέτη τους.
Πράγματι, στην παρούσα μελέτη, οι ασθενείς που παρουσίασαν αντίδραση υπερευαισθησίας με IgE κατά τη χορήγηση της 1ης δόσης του εμβολίου, δεν έκαναν τελικά 2η δόση.
Αυτοί που παρουσίασαν άλλα είδη αλλεργικών αντιδράσεων, έλαβαν κατάλληλα φάρμακα και έκαναν τη 2η δόση χωρίς προβλήματα.
Σύμφωνα με τους γιατρούς της μελέτης, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειαστεί να λάβουν αντισταμινικά φάρμακα προληπτικά, ωστόσο αυτό δεν είναι απαραίτητο για τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού.
Πως να εμβολιαστείτε με ασφάλεια
Μία άλλη έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε επίσης στο επιστημονικό περιοδικό JAMA, έδειξε ότι πράγματι, τα αντισταμινικά μπορεί να αποτρέψουν τις αλλεργικές αντιδράσεις σε ορισμένους ασθενείς, ωστόσο αυτό θα πρέπει να εξερευνηθεί περισσότερο από μελλοντικές μελέτες.
Αν έχετε ανησυχίες σχετικά με το ενδεχόμενο να παρουσιάσετε αλλεργική αντίδραση στα εμβόλια της COVID-19, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας.
Ιδιαίτερα αν έχετε αρκετές σοβαρές αλλεργίες σε διάφορα φάρμακα ή αν έχετε ιστορικό αλλεργικής αντίδρασης σε κάποιο άλλο εμβόλιο, ο γιατρός μπορεί να σας καθοδηγήσει κατάλληλα σχετικά με τις ενέργειες που πρέπει να κάνετε προκειμένου να αποφύγετε ένα σοβαρό αλλεργικό επεισόδιο με τα εμβόλια της COVID-19.
Οι ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα θα πρέπει επίσης να έχουν ρυθμίσει τα συμπτώματά τους πριν κάνουν το εμβόλιο.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο εμβολιασμός για την COVID-19 είναι ασφαλής και έχει υψηλή αποτελεσματικότητα στους περισσότερους ανθρώπους, επομένως ο φόβος για τις αλλεργίες δεν θα πρέπει να σταθεί εμπόδιο στον εμβολιασμό μας.