Κάθε μέρα εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως λαμβάνουν ένα από τα εγκεκριμένα εμβόλια υψηλής αποτελεσματικότητας για την COVID-19, γεγονός που μας φέρει ένα βήμα πιο κοντά στο τέλος της πανδημίας.
Καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των ευπαθών ομάδων έχει πλέον εμβολιαστεί, ενώ και ο εμβολιασμός των νεαρότερων ενηλίκων προχωρά με καλό ρυθμό, έχουν αρχίσει ήδη συζητήσεις σχετικά με τον εμβολιασμό των εφήβων και των παιδιών.
Στις αρχικές κλινικές δοκιμές των εμβολίων της COVID-19 δεν συμμετείχαν παιδιά και έφηβοι, επομένως τα δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων σε αυτό τον πληθυσμό είναι πολύ περιορισμένα.
-Τι γνωρίζουμε, επομένως, αυτή τη στιγμή για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων στα παιδιά και τους εφήβους και πόσο σύντομα θα πρέπει να ξεκινήσει ο εμβολιασμός σε αυτές τις ηλικίες;
Τι συμπτώματα προκαλεί η COVID-19 στα παιδιά και τους εφήβους;
“Τα περισσότερα παιδιά που νοσούν από COVID-19 παρουσιάζουν ήπια ή ασυμπτωματική λοίμωξη“, αναφέρει ο κ. Αντώνιος Δημητρακόπουλος – Διευθυντής Γ’ Παθολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν Hospital, ενώ στην συνέχεια αναφέρεται σε ένα ποσοστό παιδιών που ενδεχομένως να μολυνθεί από τον ιό.
Ωστόσο, ένα μικρό ποσοστό παιδιών:
- Μπορεί να παρουσιάσει μία επικίνδυνη φλεγμονώδη νόσο (MIS-C) μέσα σε 2-6 εβδομάδες μετά τη λοίμωξη με τον ιό. Η επιπλοκή αυτή δεν συνδέεται με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων της λοίμωξης και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε παιδί νοσεί από τον ιό.
- Μπορεί να νοσήσει σοβαρά και να χρειαστεί να νοσηλευτεί στη ΜΕΘ.
Σήμερα, πάνω από 400 παιδιά έχουν καταλήξει από COVID-19.
Ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των θανάτων στη σοβαρότερη επιδημία της γρίπης των τελευταίων 20 ετών.
Η πρόληψη των επιπλοκών στις κλινικές δοκιμές εμβολίων για παιδιά
“Η πρόληψη των παραπάνω επιπλοκών αποτελεί το σημαντικότερο λόγο για τη διεξαγωγή κλινικών δοκιμών που θα εξετάσουν την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των εμβολίων στα παιδιά.
Ο εμβολιασμός αυτού του πληθυσμού θα βοηθήσει επίσης στην επίτευξη ανοσίας της αγέλης, η οποία θα περιορίσει σημαντικά την παρούσα πανδημία, αναχαιτίζοντας την εμφάνιση νέων επικίνδυνων στελεχών“, τονίζει ο κ. Δημητρακόπουλος.
-Τι γνωρίζουμε σήμερα για τα εμβόλια της COVID-19 στα παιδιά και τους εφήβους;
- Το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech έχει εγκριθεί στις ΗΠΑ και χορηγείται στις ηλικίες άνω των 16 ετών.
- Τα εμβόλια της Moderna, της AstraZeneca και της Johnson& Johnson χορηγούνται μόνο σε ενήλικες.
Η χορήγηση των εμβολίων στις παραπάνω ηλικιακές ομάδες έχει γίνει μετά την διεξαγωγή τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων μελετών που επιβεβαίωσαν την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των εμβολίων γι’ αυτούς τους πληθυσμούς.
Οι μελέτες των εμβολίων που διεξάγονται για τα παιδιά:
Αυτή τη στιγμή διεξάγονται (ή έχουν ολοκληρωθεί) οι παρακάτω μελέτες οι οποίες εξετάζουν την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των εμβολίων στα παιδιά:
- Η Pfizer έχει ολοκληρώσει μία κλινική μελέτη που εξέτασε τη χορήγηση του εμβολίου της σε παιδιά ηλικίας 12-15 ετών. Στη μελέτη αυτή εξετάστηκε το ίδιο σχήμα χορήγησης με αυτό των ενηλίκων, δηλαδή 2 δόσεις με διαφορά 21 ημερών. Όπως ανακοίνωσε η εταιρία το εμβόλιο ήταν ασφαλές και είχε καλή ανοχή, ενώ κατάφερε να προκαλέσει ισχυρή απόκριση αντισωμάτων. Η αποτελεσματικότητά του στην πρόληψη της νόσησης ήταν 100% σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Το FDA των ΗΠΑ εξετάζει αυτή τη στιγμή τα δεδομένα για το εμβόλιο και, αν τελικά εγκριθεί, το εμβόλιο θα αρχίσει να χορηγείται και σε αυτό τον πληθυσμό μέσα στους επόμενους μήνες.
- Η Moderna έχει ξεκινήσει τη συλλογή εθελοντών ηλικίας 12-17 ετών για την κλινική δοκιμή του εμβολίου της με το ίδιο σχήμα χορήγησης, δηλαδή 2 δόσεις με διαφορά 4 εβδομάδων. Τα δεδομένα της κλινικής δοκιμής αυτού του εμβολίου αναμένονται τους επόμενους μήνες.
- Η Johnson & Johnson έχει ξεκινήσει επίσης μία κλινική δοκιμή για το εμβόλιό της σε εφήβους 16-17 ετών. Αν το εμβόλιο αποδειχθεί αποτελεσματικό και ασφαλές σε αυτή την ηλικιακή ομάδα, θα ξεκινήσει νέα δοκιμή για τις ηλικίες 12-15.
Θα γίνουν κλινικές δοκιμές σε παιδιά μικρότερης ηλικίας;
- Τόσο η Pfizer όσο και η Moderna έχουν ξεκινήσει κλινικές δοκιμές σε παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 11 ετών.
- Στις κλινικές δοκιμές αυτές θα χορηγηθούν μικρότερες δόσεις σε σχέση με αυτές των ενηλίκων και των εφήβων. Το γεγονός αυτό θα επιτρέψει στους επιστήμονες να διαπιστώσουν ποια δόση έχει καλύτερη ανοχή και μπορεί να προκαλέσει ικανοποιητική απόκριση αντισωμάτων.
- Μόλις προσδιοριστεί η ιδανική δόση, θα ξεκινήσουμε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες με placebo μελέτες με περισσότερα παιδιά οι οποίες θα εξετάσουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων.
Οι μελέτες αυτές χρειάζονται χρόνο
“Όλες οι παραπάνω μελέτες θα χρειαστούν κάποιο χρόνο, επομένως αυτή τη στιγμή πιθανώς τα πρώτα εμβόλια της COVID-19 θα αρχίσουν να χορηγούνται στα παιδιά προς τα τέλη του 2021 ή στην αρχή του 2022“, εξηγεί ο κ. Δημητρακόπουλος.
-Τι θα πρέπει να μάθουμε πριν αρχίσουμε να χορηγούμε εμβόλια για την COVID-19 στα παιδιά;
- Το πρώτο που θα πρέπει να διαπιστώσουμε είναι η διάρκεια της ανοσίας από τα εμβόλια. Το γεγονός αυτό θα επιτρέψει στους επιστήμονες να διαπιστώσουν αν θα χρειαστούν ενισχυτικές δόσεις των εμβολίων.
- Οι επιστήμονες θα πρέπει να εξετάσουν επίσης αν τα εμβόλια της COVID-19 μπορούν να χορηγηθούν μαζί με κάποιο άλλο εμβόλιο που χορηγείται σε αυτές τις ηλικίες. Προς το παρόν, η οδηγία από το CDC των ΗΠΑ είναι να υπάρχουν τουλάχιστον 14 ημέρες διαφορά ανάμεσα στο εμβόλιο της COVID-19 και οποιοδήποτε άλλο εμβόλιο.
- Θα πρέπει να εξεταστεί επίσης η ικανότητα των εμβολίων να προστατεύουν τα παιδιά από τα μεταλλαγμένα στελέχη του SARS-CoV-2.