Την φετινή χρονιά, η Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου πέφτει σε μια εποχή που έχει ολοκληρωθεί ήδη ένας χρόνος που χαρακτηρίστηκε από μια πρωτόγνωρη παγκόσμια υγειονομική κρίση.
Η κρίση αυτή, εκτός από τις συνέπειες αυτής καθαυτής της νόσου COVID-19 στη σωματική υγεία των ανθρώπων και τη σημαντική επιβάρυνση στα συστήματα υγείας σε όλον τον κόσμο, έχει υποχρεώσει στη λήψη μέτρων που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό το σύνολο του πληθυσμού.
Σύμφωνα με διεθνή και ελληνικά δεδομένα, η πανδημία έχει σαφώς επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου του γενικού πληθυσμού.
Μάλιστα στο εξωτερικό χρησιμοποιείται ο όρος «coronasomnia» δηλαδή «κορονοαυπνία» που δείχνει πόσο συχνή είναι η εμφάνιση διαταραχών στον ύπνο, κυρίως του τύπου της αυπνίας, στον πληθυσμό.
Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι σε διάφορες μελέτες φαίνεται ότι έχει αυξηθεί η εμφάνιση αυπνίας τόσο στον γενικό πληθυσμό και ιδιαίτερα στους νεότερους, όσο και στους υγειονομικούς της πρώτης γραμμής.
–Στους υγειονομικούς που ασχολούνται με ασθενείς θετικούς στον κορωνοιό, η διαταραχή είναι εντονότερη.
–Στους ασθενείς δε που νοσούν από κορωνοιό, το ποσοστό αυτό φτάνει το 75%.
Το άγχος φαίνεται να είναι η κύρια αιτία αλλά θα πρέπει να ερευνάται και το ενδεχόμενο κατάθλιψης.
Ο εγκλεισμός, η αύξηση του χρόνου μπροστά σε μια οθόνη και η έλλειψη των συνηθισμένων δραστηριοτήτων μπορεί να διευκολύνουν την εμφάνιση διαταραχών του κιρκάδιου ρυθμού και κυρίως της καθυστέρησης φάσης.
Δηλαδή μετατόπιση του ωραρίου κατάκλισης και αφύπνισης.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης, ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας η τακτική παρακολούθηση ασθενών με χρόνιες διαταραχές ύπνου συμπεριλαμβανομένης και της υπνικής άπνοιας είναι δυσχερής, με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.
Συμβουλές για έναν καλό ύπνο
–Προκειμένου να μειώσουμε την επίδραση της πανδημίας στον ύπνο μας, θα πρέπει να τηρούμε τους κανόνες υγιεινής του ύπνου.
-Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να διατηρούμε σταθερή ώρα κατάκλισης και αφύπνισης καθώς και σταθερή ώρα γευμάτων.
–Το αλκοόλ που νομίζουμε ότι μας χαλαρώνει θα πρέπει να αποφεύγεται γιατί διαταράσσει τον ύπνο.
-Βοηθάει επίσης η άσκηση, όπως το περπάτημα στη φύση και οι τεχνικές χαλάρωσης.
Τα διάφορα σκευάσματα που υπόσχονται “θαύματα”
Υπάρχουν διάφορα σκευάσματα που υπόσχονται θαύματα στην αυπνία, όμως η χρήση τους είναι αμφίβολη και μη επιστημονικά τεκμηριωμένη.
Πρέπει κανείς να συμβουλεύεται τον γιατρό του για την όποια θεραπεία.
Η συμβολή των οικογενειακών γιατρών και των γιατρών όλων των ειδικοτήτων στην ανίχνευση διαταραχών στον ύπνο
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συμβολή των οικογενειακών γιατρών αλλά και των γιατρών όλων των ειδικοτήτων στην ανίχνευση διαταραχών στον ύπνο, όπως η αυπνία ή η υπνηλία, και η παραπομπή τους σε ειδικούς για τη σωστή αντιμετώπιση.
Πίσω από την αυπνία είναι πιθανόν να κρύβεται σοβαρή κατάθλιψη και το πρώτο σύμπτωμα της υπνικής άπνοιας να είναι η υπνηλία.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της
Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας