Η επανάσταση στην ανάπτυξη εμβολίων
Αρχίζει η αντικατάσταση των παλαιών τεχνολογιών με την καινούρια μεθοδολογία mRNA για ανάπτυξη εμβολίων, αλλά και θεραπεία ασθενειών.
΄Ενας εύλογος προβληματισμός (μάλλον ανησυχία) αρκετών συμπολιτών μας είναι ότι οι κλινικές δοκιμές των εμβολίων τεχνολογίας mRNA έχουν ολοκληρωθεί αρκετά γρήγορα, και ίσως δεν τηρήθηκαν αυστηρά όλα τα στάδια ελέγχου της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειάς τους.
Ας δούμε όμως το ιστορικό ανάπτυξης των εμβολίων mRNA.
1) Το 2012 ερευνητές της φαρμακευτικής εταιρείας Novartis είχαν συσκευάσει νουκλεοτίδια RNA μέσα σε μικρά σταγονίδια λίπους, γνωστά ως νανοσωματίδια λιπιδίων, και τα χρησιμοποίησαν με επιτυχία σε εμβολιασμό αρουραίων που είχαν μολυνθεί από κάποιον ιό του αναπνευστικού συστήματος.
Η εταιρεία πούλησε αυτή τη δραστηριότητά της, ενώ μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες δεν συμμετείχαν στην ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας.
Μόνο δύο μικρές εταιρείες συνέχισαν (από το 2014-2015) τα ερευνητικά τους προγράμματα.
Η μία ήταν η εταιρεία CureVac στη Γερμανία που πειραματίστηκε στην ανάπτυξη εμβολίων χρησιμοποιώντας ως πειραματόζωα τα κουνέλια και η άλλη ήταν η Αμερικανική Moderna.
2) Εξαιτίας της ραγδαίας ανάπτυξης της γενετικής τεχνολογίας, η ολοκλήρωση της χαρτογράφησης των 30.000 γραμμάτων του RNA του ιού SARS-CoV-2 είχε ολοκληρωθεί μέσα σε 10 μέρες!!
Στις αρχές Ιανουαρίου του 2020, οπότε επιστημονικές ομάδες μπόρεσαν τον Φεβρουάριο του 2020 να αρχίσουν τη διαδικασία ανάπτυξης εμβολίου mRNA έναντι του κορωνοϊού SARS-CoV-2.
3) Η εταιρεία Moderna, για παράδειγμα, κατάφερε εντός μηνός από τη λήψη του γονιδιώματος του ιού SARS-CoV-2 να αναπτύξει εμβόλιο χρησιμοποιώντας το mRNA που κωδικοποιεί την πρωτεΐνη της ακίδας του ιού μαζί με τις ρυθμιστικές περιοχές και να δοκιμάσει την αποτελεσματικότητά του σε κυτταροκαλλιέργειες και ποντίκια!!!
4) Η εταιρεία Moderna, καθώς και η κοινοπραξία Pfizer/BioΝΤech από τότε άρχισαν τις κλινικές δοκιμές αρχικά σε πειραματόζωα/κυτταροκαλλιέργειες και ύστερα σε ανθρώπους.
Ολοκλήρωσαν τις δοκιμές ασφάλειας και αποτελεσματικότητας ΙΙΙ φάσης σε 70.000 εθελοντές και ήδη έχουν αδειοδοτηθεί από τις αρμόδιες αρχές της ΕΕ.
5) Λόγω της διαπίστωσης αλλεργικών αντιδράσεων, οι εταιρείες σχεδίασαν να δέχεται ο εμβολιαζόμενος τις μικρότερες δόσεις για να ελαχιστοποιηθούν οι παρενέργειες.
Επιπρόσθετα, αρκετές εταιρείες σχεδιάζουν την ανάπτυξη εμβολίων RNA δεύτερης γενιάς.
Προς τούτο δημιούργησαν το αυτό-πολλαπλασιαζόμενο RNA για τα υπό ανάπτυξη εμβόλιά τους εναντίον του κορωνοϊού (βλέπε εικόνα).
6) Ήδη η τεχνολογία χρησιμοποιείται για τη θεραπεία σπάνιων ασθενειών, όπως:
-η μυϊκή δυστροφία τύπου Duchenne,
-η κυστική ίνωση,
–αλλά και η ανάπτυξη εμβολίων εναντίον του ιού της γρίπης, του ιού HIV που προκαλεί το AIDS, τον καρκίνο, τη φυματίωση και την ελονοσία.
7) Οι δοκιμές των εμβολίων τεχνολογίας mRNA έδειξαν ότι είναι αποτελεσματικά και ασφαλή και αρχίζει η αντικατάσταση των παλαιών τεχνολογιών με την καινούρια.
*Του Κωνσταντίνου Τριανταφυλλίδη, Ομότιμου Καθηγητή Γενετικής και Μοριακής Βιολογίας Α. Π Θ.