Μελανιές και μώλωπες σε ηλικιωμένους: Συμβουλές για πρόληψη

Με την πάροδο του χρόνου, καθώς το σώμα γερνάει το σώμα μας υφίσταται μια σειρά από φυσιολογικές αλλαγές.

Τα κύτταρα του δέρματός μας διαιρούνται πιο αργά και το δέρμα αρχίζει να λεπταίνει, να διατηρεί λιγότερη υγρασία, με αποτέλεσμα να ξηραίνεται και να εμφανίζεται ζαρωμένο. Χάνει την ελαστικότητά του και αρχίζει να κρεμάει.

Η ικανότητα του δέρματος να επιδιορθώνεται ελαττώνεται, και οι πληγές αργούν να θεραπευτούν.

Τα αιμοφόρα αγγεία γίνονται επίσης πιο εύθραυστα και συχνό στους ηλικιωμένους να υποφέρουν από μώλωπες και εκχυμώσεις.

Επιπλέον, ορισμένες ασθένειες ή φάρμακα παίζουν επίσης ρόλο στην συχνότερη εμφάνιση εκχυμώσεων στους ηλικιωμένους.  

-Πως προκύπτουν οι μώλωπες

Οι μώλωπες προκύπτουν, όταν ένα χτύπημα στο σώμα σπάει τα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία κάτω από το δέρμα.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι μελανιές συμβαίνουν ως αποτέλεσμα τραυματισμού ή πτώσης, ή όταν οι άνθρωποι χτυπούν σε αντικείμενα.

Πολλές φορές δεν απαιτείται ιδιαίτερη δύναμη να προκληθούν μώλωπες.

Ακόμη και μικροτραυματισμοί, ή χειρισμοί που σε έναν νέο άνθρωπο δεν θα προκαλούσε πρόβλημα, μπορεί να δημιουργήσει μώλωπα σε έναν ηλικιωμένο.

Για παράδειγμα, μια αιμοληψία ή ενέσεις σε ηλικιωμένους ασθενείς μπορεί να προκαλέσουν μώλωπες που μπορεί να μην εμφανιστούν σε νεαρά άτομα.

Πολλές φορές ακόμη και απλοί χειρισμοί π.χ. κατά την βοήθεια να αλλάξει θέση ο ηλικιωμένος στο κρεβάτι ή να σηκωθεί από την καρέκλα μπορεί να προκαλέσει μελανιές.

Όσο μεγαλύτερη η δύναμη ή η πρόσκρουση, τόσο πιο βαθιά μπορεί να συμβούν αιματώματα στους μύες ή στα οστά, τα οποία χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να απορροφηθούν.

Η εκχύμωση

Η εκχύμωση είναι ο ορατός αποχρωματισμός του δέρματος που προκαλείται από τα σπασμένα αιμοφόρα αγγεία στον ιστό κοντά στην επιφάνεια του δέρματος.

Εάν ένας μώλωπας αυξάνεται σε μέγεθος και γίνεται πρησμένος και σκληρός, μπορεί να είναι ένα αιμάτωμα, μια τοπική συλλογή αίματος που μπορεί να έχει θρομβωθεί πλήρως ή μερικώς.

Συμβουλές για πρόληψη

• Αφαιρέστε τα έπιπλα ή άλλα εμπόδια για να δημιουργήσετε μια ξεκάθαρη διαδρομή για το αγαπημένο σας άτομο να μετακινηθεί στον προσωπικό του χώρο, ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα πρόσκρουσης ή πτώσης.
• Βοηθήστε τους αγαπημένους όταν σηκώνονται, κάθονται ή στέκονται ειδικά εάν παρουσιάζουν αστάθεια με ήπιες κινήσεις και χειρισμούς. Πολλές φορές απαιτούνται δύο άτομα να μετακινήσουν τον ηλικιωμένο.
• Συζητήστε τη χρήση ενός μπαστουνιού ή ενός περιπατητή με έναν γιατρό ή φυσικοθεραπευτή εάν ο αγαπημένος σας είναι ασταθής κατά το περπάτημα.
• Εγκαταστήστε κιγκλιδώματα και χειρολαβές όπου είναι δυνατόν για πρόσθετη στήριξη.
• Να είστε σε εγρήγορση για πιθανά σημάδια κακοποίησης των ηλικιωμένων.

Θεραπεία

Η ιατρική θεραπεία δεν είναι συνήθως απαραίτητη, αφού το σώμα απορροφά τελικά το αίμα και οι μώλωπες τείνουν να ξεθωριάζουν μέσα σε δύο έως τρεις εβδομάδες.

Στους ηλικιωμένους οι μελανιές, ωστόσο, μπορεί να διαρκέσουν αρκετές εβδομάδες, ακόμη και μήνες για να φύγουν.

Η φυσική τους πορεία είναι προβλέψιμη:

– ξεκινώντας από την εμφάνιση μιας ερυθρής περιοχής, καθώς το αίμα συσσωρεύεται κάτω από το δέρμα, που με την πάροδο του χρόνου μετατρέπεται σε μπλε ή μοβ χρώμα, καθώς τα ερυθρά αιμοσφαίρια διασπώνται και στη συνέχεια μετατρέπεται σε κιτρινοπράσινο σε ελαφρώς καφέ χρώμα πριν εξαφανιστεί σταδιακά.

Πάγος για γρήγορη επούλωση

Για να επιταχυνθεί η διαδικασία επούλωσης, συνιστάται να εφαρμοστεί μια παγωμένη συμπίεση (για είκοσι λεπτά τη φορά) και,

–να ανυψωθεί το χτυπημένο άκρο σε ένα επίπεδο υψηλότερο από την καρδιά τις πρώτες 24 ώρες, για να διατηρηθεί οίδημα και φλεγμονή ένα ελάχιστο.

Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του μεγέθους της μελανιάς επιβραδύνοντας την ποσότητα αίματος που διαρρέει στους ιστούς.

Στη συνέχεια, εφαρμόζετε ήπια θερμότητα για να αυξηθεί η κυκλοφορία του αίματος στην πληγείσα περιοχή.

-Μελανιές που σχετίζονται με ασθένειες ή φάρμακα

Είναι σημαντικό να αναζητήσουμε ιατρική συμβουλή εάν εμφανιστούν εκτεταμένες εκχυμώσεις, καθώς μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να υποβόσκει σοβαρό πρόβλημα υγείας.

Tις περισσότερες φορές όμως όταν οι εκχυμώσεις σχετίζονται με κάποια σοβαρή ιατρική κατάσταση, συνήθως συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα που παρουσιάζει ο ηλικιωμένος ασθενής.

-Η λευχαιμία και άλλες ασθένειες που επηρεάζουν το αίμα, μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρά αιματώματα ή εκχυμώσεις.

–Τα άτομα με ασθένειες του ήπατος μπορεί επίσης να παρουσιάσουν μώλωπες και μελανιές, καθώς το ήπαρ είναι υπεύθυνο για την παραγωγή παραγόντων πήξης αίματος.

–Ο κίνδυνος θρόμβων αίματος αυξάνεται με την ηλικία, όπως και η πιθανότητα καταστάσεων όπως η κολπική μαρμαρυγή, που μπορεί να συμβάλει σε ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια.

–Η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση των κάτω άκρων, καθώς και η πνευμονική εμβολή μπορεί να συμβεί σε ηλικιωμένους από παρατεταμένη κατάκλιση στο κρεβάτι.

-Φάρμακα που ευθύνονται για την εμφάνιση εκχυμώσεων

Αρκετά φάρμακα που δίδονται για θεραπεία των ανωτέρω, καθώς και άλλων καταστάσεων μπορεί να συμβάλουν στη δημιουργία εκχυμώσεων στους ηλικιωμένους.

Τα αντιπηκτικά όπως το Syntrom που βοηθούν στην πρόληψη της πήξης με την αραίωση του αίματος, το Plavix (κλοπιδογρέλη) για καρδιακή νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο, μπορεί να έχουν τα ίδια αποτελέσματα.

Τα κοινά φάρμακα, όπως:

-η ιβουπροφαίνη, η ασπιρίνη, τα αντικαταθλιπτικά, τα φάρμακα για το άσθμα και τα φάρμακα με κορτιζόνη, μπορούν επίσης να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης εκχυμώσεων.

Αναγνωρίζοντας την κακοποίηση των ηλικιωμένων

Ο όρος «κακοποίηση των ηλικιωμένων» αναφέρεται σε κάθε πράξη που γίνεται, σκόπιμα ή από αμέλεια και που προκαλεί βλάβη, ή σοβαρό κίνδυνο βλάβης σε έναν ευάλωτο ηλικιωμένο ενήλικα.

Οι στατιστικές δείχνουν ότι η κακοποίηση των ηλικιωμένων αυξάνεται.

Οι συχνοί μώλωπες και οι μώλωπες που εμφανίζονται από έντονο χειρισμό, είναι μερικά σημάδια που πρέπει να μας προκαλέσουν εγρήγορση για πιθανή κακοποίηση.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ηλικιωμένοι μπορεί να μην θυμούνται, ή ακόμα και να συνειδητοποιούν, ότι υφίστανται κατάχρηση εξαιτίας μειωμένης αντίληψης του πόνου και πιθανής απώλειας μνήμης.

-Γνωρίστε τα σημάδια της κακοποίησης των ηλικιωμένων.

Συζητήστε με το αγαπημένο σας πρόσωπο και παρατηρήστε τις μελανιές που έχει σε κάποιο εμφανές σημείο ή και σε άλλα σημεία του σώματος.

Αν ο μώλωπας εμφανίζεται από άγνωστη αιτία,

-ιδιαίτερα εάν είναι σοβαρός και εκτεταμένος, ή,

-αν ο μώλωπας σκληραίνει,

-αυξάνεται το μέγεθος,

-γίνεται πιο οδυνηρός ή,

–δεν φαίνεται να ακολουθεί το προβλέψιμο μοτίβο επούλωσης, επικοινωνήστε με έναν γιατρό για μια αξιολόγηση.